Τη Δευτέρα 15 Αυγούστου εορτάστηκε με λαμπρότητα η Θεομητορική Εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά του Βερμίου, όπου φυλάσσεται το Θαυματουργό Ιερό Εικόνισμα της Κυράς του Πόντου, της Προσφυγομάνας Παναγιάς, της Παναγίας της Σουμελιώτισας.
Το πρωί τελέστηκε λαμπρό Πανηγυρικό Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολιτού Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, ενώ συμμετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σταγών και Μετεώρων κ. Θεόκλητος, ο οποίος χοροστάτησε και στον Όρθρο, Φθιώτιδος κ. Συμεών, ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ωρεών κ. Φιλόθεος και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος κήρυξε και τον θείο λόγο.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ομίλησε ο πρόεδρος του Σωματείου «Παναγία Σουμελά» κ. Γεώργιος Τανιμανίδης και όπως κάθε χρόνο πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένες βραβεύσεις και δόθηκαν οι υποτροφίες σε αριστούχους του Μακροχωρίου εις μνήμη των αδικοχαμένων μαθητών του ατυχήματος των Τεμπών (2003).
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με την πάνδημη Ιερά Λιτανεία της Θαυματουργής Ιεράς Εικόνας της Παναγίας Σουμελά, το τρισάγιο ενώπιον του μνημείου του Αλεξάνδρου Υψηλάντη και την κατάθεση στεφάνων.
Της εκκλησιαστικής τάξεως επιμελήθηκε ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας και Καθηγούμενος του Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Σουμελά Αρχιμ. Αθηναγόρας Μπίρδας, ενώ έψαλλαν ο Άρχοντας Πρωτοψάλτης κ. Γρηγόριος Παπαεμμανουήλ και ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Προσκυνήματος κ. Βασίλειος Φωτιάδης μετά χορού Ιεροψαλτών.
Πολιτικοί και στρατιωτικοί άρχοντες και πλήθος ευσεβών προσκυνητών προσήλθαν από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό στις φιλόξενες πλαγιές του Βερμίου για να προσκυνήσουν, να ευχαριστήσουν και να δοξολογήσουν την Υπεραγία Θεοτόκο, το καύχημα του Ποντιακού Ελληνισμού.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων ευχαρίστησε τους Αγίους Αρχιερείς για την υψηλή παρουσία τους και ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Διά θανάτου γαρ προς την ζωήν μεταβέβηκας, η την ζωήν τεκούσα την ενυπόστατον».
Ένα παράδοξο συνιστά η σημερινη εορτή της ενδόξου Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ένα παράδοξο, το οποίο όμως αποδεχόμεθα όλοι οι ευσεβώς λατρεύοντες τον Υιό της, και γι᾽ αυτό τιμούμε την ημέρα όχι ως πένθιμο αλλά ως χαρμόσυνο και θριαμβευτική, την τιμούμε ως άλλο Πάσχα και Ανάσταση του καλοκαιριού.
Σε τι συνίσταται όμως το παράδοξο; Συνίσταται στο ότι ένα θλιβερό γεγονός, το πιο θλιβερό από όλα όσα καλείται να βιώσει ο άνθρωπος, αντιμετωπίζεται ως χαρμόσυνο και ευφρόσυνο.
Συνίσταται στο γεγονός ότι ο θανατος, ο οποίος αποτελεί τραγική συνέπεια της αμαρτίας και της πτωσεως του ανθρώπου, μεταποιειται στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου σε ζωή, και μάλιστα όχι σε μία ζωή η οποία θα καταλήξει και πάλι στον θάνατο, αλλά σε μία ζωή ενωμένη με την ενυπόστατο ζωή, τον Υιό και Θεό της, την πηγή και τον κύριο της Ζωής.
Γι᾽ αυτό και η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου είναι για όλους τους Ορθοδόξους, τα πιστά και αφοσιωμένα τέκνα της Παναγίας, «ιερά και ευκλεής» πανήγυρις, η οποία τους συγκεντρώνει σε όλα τα ιερά της προσκυνήματα, απ᾽ άκρου εις άκρον της Οικουμένης, εκεί όπου οι ιερές και θαυματουργές της εικόνες προσφέρουν άφθονη τη χάρη της στους πιστούς.
Γι᾽ αυτό η εορτή της Κοιμήσεώς της είναι πανήγυρις γης και ουρανού, πανήγυρις αγγέλων και ανθρωπων, που συνεορτάζουν την Πλατυτέρα των ουρανών και τη Δέσποινα του Κόσμου.
Γι᾽ αυτό και η εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου είναι πανήγυρις ιερά του Γένους μας, καθώς με αυτήν συνδέονται πολλά και σημαντικά γεγονότα της ζωής και της ιστορίας του, όπως και με τις ιερές της εικόνες οι παραδόσεις και η ζωή των πατέρων και των μητέρων μας.
Και αυτή την πραγματικότητα την ζούμε κάθε χρόνο εδώ, στο Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά, στο νέο κατοικητήριο της Μητέρας του Ποντιακού Ελληνισμού, το οποίο ανίδρυσε η ευλάβεια και η αγάπη των Ποντίων και όχι μόνο προς την πρόσφυγα Παναγία, την Παναγία τη Σουμελιώτισσα, η οποία προτίμησε να γίνει πρόσφυγας και αυτή, για να ευρίσκεται κοντά στα προσφιλή τέκνα της, για να τους προσφέρει τη μητρική αγάπη και την προστασία της.
Γι᾽ αυτό και οι Πόντιοι και οι φιλοπόντιοι συρρέουν εδώ κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, την εορτή της Κοιμήσεώς της, από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, για να ασπασθούν την ιστορική και θαυματουργό εικόνα της, για να προσκυνήσουν ευλαβικά την ιερή και σεβασμία μορφή της και για να εμπιστευθούν στη στοργική προνοιά της για όλους τους ανθρώπους και ιδιαιτέρως για τους δοκιμαζομένους και χειμαζομένους από θλίψεις και ανάγκες, τα αιτήματα των καρδιών τους και να εκζητήσουν την προστασία και τη βοήθειά της.
Τι είναι αυτό όμως το οποίο μετέτρεψε την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου σε χαρμόσυνη εορτή και πανήγυρη;
Είναι η ζωή της. Μία ζωή εναρμονισμένη από την πρώτη στιγμή με το θέλημα του Θεού και εμπεπιστευμένη με ταπείνωση στην Προνοια και την αγάπη του.
Αυτή την ανέδειξε κεχαριτωμένη και έκανε τον Θεό να επιβλέψει επ᾽ αυτήν και να την επιλέξει από όλες τις γυναίκες του κόσμου ως Μητέρα του Υιού του, ως το πρόσωπο εκείνο που θα γινόταν η κλίμαξ διά της οποίας θα κατήρχετο ο Θεός στη γη, αλλά και θα μπορούσε να ανέλθει ο χοικός άνθρωπος στον ουρανό· ως το πρόσωπο εκείνο, το οποίο θα δάνειζε στον Θεό τη χοική σάρκα και θα λάμβανε την αθανασία, όχι μόνο για τον εαυτό της αλλά και για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος.
Και εάν η υπακοή του Υιού και Λόγου του Θεού στον ουράνιο Πατέρα του ήταν το ένα και απαραίτητο στοιχείο για τη σωτηρία των ανθρώπων και για την απαλλαγή τους από τα δεσμά του θανάτου, στα οποία τον είχε καταδικασει η αμαρτία, το δεύτερο στοιχείο ήταν η υπακοή της Υπεραγίας Θεοτόκου στην πρόσκληση του Θεού να γίνει συνεργός στο μυστήριο της θείας οικονομίας, να γίνει η Μητέρα της ενυποστάτου ζωής και η πρόξενος της ζωής διά του Υιού της για όλους όσους πιστεύουν σ᾽ Αυτόν.
Αυτός ο θρίαμβος της ζωής επί του θανάτου, ο οποίος υποστασιάζεται στην Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, της Παναγίας Μητέρας μας, είναι αυτός, ο οποίος δίδει χαρά και ελπίδα στον άνθρωπο και στον κόσμο. Διότι μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο θάνατος δεν αποτελεί μία τελεσίδικη κατάσταση, αλλά μπορεί να είναι και για μας μετάβαση στη ζωή, στην όντως ζωή, όπως ήταν για την Υπεραγία Θεοτόκο, της οποίας την ένδοξο Κοίμηση εορτάζουμε και πανηγυρίζουμε σήμερα.
Μπορεί να είναι και για μας μετάβαση στη ζωή, όταν ακολουθούμε στη ζωή μας τα ίχνη της Παναγίας μας. Όταν εναρμονίζουμε τη ζωή μας με το θέλημα του Υιού της. Όταν ζούμε με ταπείνωση και υπακοή στον Θεό. Όταν εμπιστευόμεθα εαυτούς και αλλήλους στην πρόνοια και την αγάπη του Θεού.
Στις ημέρες μας, κατά τις οποίες ο κόσμος μας ζει με τον φόβο του θανάτου, θανάτου που μπορεί να οφείλεται στις πανδημίες που εσχάτως μας πλήττουν, στους πολέμους που μας απειλούν και στις συνέπειες τους ή ακόμη και στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, το θαύμα της ενδόξου Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αναπτερώνει και ενισχύει την πίστη μας στη ζωή, η οποία εκπηγάζει από το Θεομητορικό μνήμα και προσφέρεται σε κάθε άνθρωπο που πιστεύει στην πηγή της Ζωής, τον Υιό της, και επικαλείται τις πρεσβείες της.
Άλλωστε η μακρά ιστορική διαδρομή του Έθνους μας είναι γεμάτη από εμπειρίες μεταβάσεως εκ του θανάτου εις την ζωήν. Είναι γεμάτη από γεγονότα και πράξεις τα οποία πιστοποιούν την αλήθεια ότι ο θάνατος δεν εμποδίζει τη ζωή. Και εκεί που κάποιοι πιστεύουν ότι μπορούν να την εξαφανίσουν, να την σβύσουν, διώκοντας και σφαγιάζοντας ανθρώπους, δρομολογώντας γενοκτονίες και καταστροφές, γκρεμίζοντας και πυρπολώντας μνημεία και τόπους λατρείας, διαπιστώνουν ότι αποτυγχάνουν, γιατί αυτοί που νόμισαν ότι τους εξαφάνισαν, ζούν και θα ζούν στο πάνθεο των ηρώων και στη χορεία των αγίων· ζούν και θα ζούν στις ψυχές όλων των Ελλήνων, που φέτος τιμούμε μαζί με την 200η επέτειο του ολοκαυτωματος της Ναούσης και την επέτειο των 100 ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή και τον βαρβαρο και απάνθρωπο ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Καππαδοκίας και της Ανατολικής Θράκης.
Διότι, όσοι πίστευσαν πως εκδιώκοντας τους πατέρες μας από τις προαιώνιες εστίες του Ελληνισμού κατόρθωσαν να τον σβύσουν, απατήθηκαν. Γιατί οι πατέρες μας, όπου και αν βρέθηκαν, στις νέες πατρίδες, πύργωσαν νέα αγιάσματα και νέα προσκυνήματα, όπως έκαναν και εδώ στη νέα Μονή της Παναγίας Σουμελά, και εναπέθεσαν ευλαβικά τα ιερά κειμήλια της πίστεως και της ευσεβείας, τις θαυματουργές εικόνες της Υπεραγίας Θεοτόκου, της κατ᾽ εξοχήν προστάτιδος του Γένους μας, για να τις τιμούμε, όπως και οι πατέρες μας, αλλά και για να αντλούμε δύναμη και πίστη από τη χάρη τους και την ευλογία τους.
Και δεν έχουμε αμφιβολία ότι εορτάζοντας και πανηγυρίζοντας σήμερα την εορτή της ενδόξου Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου εδώ στο όρος Βέρμιο και το νέο κατοικητήριο της Σουμελιώτισσας Παναγίας, της μητέρας και προστάτιδος του Ποντιακού Ελληνισμού, όπου συνέρρευσε και φέτος πλήθος πιστών για να τιμήσει την προσφυγα Παναγία, δεν είμεθα μόνοι.
Συμπροσεύχονται μαζί μας αοράτως και οι ψυχές των πατέρων και των μητέρων μας, αλλά και όλοι εκείνοι οι οποίοι αυτή την ώρα συμμετέχουν στη θεία Λειτουργία, την οποία τελεί ο Παναγιώτατος Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Και οι δεήσεις μας ενώνονται και μαζί με όλες εκείνες που αναπέμπονται ενώπιον των αναριθμητων ιερών και θαυματουργών εικόνων της Παναγίας μας, και είναι βέβαιο ότι φθάνουν και στον θρόνο της Παντοβασίλισσας Παναγίας, η οποία γνωρίζει κάθε μυστικο αίτημα της ψυχής μας, ακούει κάθε αλάλητο στεναγμό μας και σφογγίζει κάθε καυτό δάκρυ των παιδιών της.
Έχοντας, λοιπόν, την εύνοια να ζούμε μέσα στην αγάπη της, να ζούμε κάτω από τη σκέπη και την προστασία της, κλίνουμε με ευλάβεια το γόνυ ενώπιον της χαριτοβρύτου και θαυματουργού εικόνος της Παναγίας της Σουμελά, την οποία τιμούμε σήμερα με τη σεπτή παρουσία των Σεβασμιωτάτων Αγίων Αδελφών, του Σεβασμιωτατου Μητροπολίτου Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, ο οποίος και προεξάρχει της πανηγυρικής θείας Λειτουργίας, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σταγών και Μετεώρων κ. Θεοκλήτου, που προεξήρχε του Όρθρου, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεων, ο οποίος μας ομίλησε χθες άριστα, και του Θεοφιλεστάτου Επισκοπου Ωρεών κ. Φιλοθέου, ο οποίος προεξήρχε χθες στον Εσπερινό, οι οποίοι και λάμπρυναν με τη συμμετοχή τους τους πανηγυρικούς εορτασμούς του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά και του Ποντιακού Ελληνισμού, ο οποίος τιμά την εορτή της πανσέπτου και ενδόξου Κοιμήσεως της προστάτιδός του, της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Τους εκφράζω την ολοκάρδιο ευγνωμοσύνη και ευχαριστία μου για την παρουσία τους και τη συμμετοχή τους στο Ιερό μας Προσκύνημα και την τιμή που επεδαψίλευσαν στον Ποντιακό Ελληνισμό.
Ευχαριστίες απευθύνω και προς τους παρισταμένους εκπροσώπους της κυβερνήσεως, της Βουλής των Ελλήνων, των ελληνικών κομμάτων, των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, τον Περιφερειάρχη μας, τον Δήμαρχο και τους άλλους Δημάρχους, όλους τους τοπικούς άρχοντες, τους εκπροσώπους των Ποντιακών Σωματείων, όλους τους ευσεβείς προσκυνητές, τους λάτρεις της Υπεραγίας Θεοτόκου και φίλους του Ποντιακού Ελληνισμού, οι οποίοι κατέκλυσαν από χθες το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά για να προσκυνήσουν και να τιμήσουν την Υπεραγία Θεοτόκο.
Εύχομαι ταπεινά και από καρδίας η χάρη και η ευλογία της να σκέπει και να προστατεύει όλους τους ευλαβώς τιμώντας την, τον Ποντιακο Ελληνισμό, την πατρίδα μας και όλο τον κόσμο, και να μας διαφυλάττει ασινείς από κάθε κίνδυνο και κάθε κακό.
Είθε η ευχή και η ευλογία της Παναγίας μας, της Παναγίας Σουμελά, να σκέπει όλους μας, αδελφοί μου”.