Τα πάντα τρέχουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Οι κοινωνικές εξελίξεις, η τεχνολογία, η «πρόοδος» φέρνουν τα πάνω κάτω. Σε όλους τους τομείς. Νέα μοντέλα εργασίας. Νέες συνθήκες διαβίωσης και νέοι κανόνες συνύπαρξης των ανθρώπων.
Πανδημίες, μεταναστευτικές ροές που θα γίνουν εντονότερες λόγω της κλιματικής αλλαγής και της – αναμενόμενης- επισιτιστικής κρίσης λόγω του πολέμου.
Και, τέλος, νέου τύπου οικογένειες. Το ερώτημα είναι προφανές. Που είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία σε όλα τα παραπάνω; Τι εισηγείται; Τι υιοθετεί και τι απορρίπτει; Τι συστήνει σε ένα, ζαλισμένο από τις εξελίξεις, ποίμνιο; Η Εκκλησία ούτε πρέπει να υιοθετήσει, ούτε να υπερψηφίσει, ούτε να αναθεματίσει. Πρέπει όμως να εκφέρει λόγο.
Οι Μητροπολίτες λένε τα δικά τους. Άλλα λένε οι ιερείς στα χωριά και άλλα στην πόλη. Άλλα λένε όταν τους ακούει ο… Δεσπότης και άλλα συστήνουν στην εξομολόγηση. Οι «συντηρητικοί» βγαίνουν να σπεκουλάρουν μήπως βρουν ένα κοινό.
Άλλοι κινούνται κατά πως πάει το κύμα. Προοδευτικά ή συντηρητικά. Η ιεραρχία δεν έχει μία ενιαία φωνή. Οι αρμόδιες επιτροπές σπαταλούν το χρόνο τους και δεν εισηγούνται τομές. Ούτε καν παίρνουν θέση. Περιορίζονται στις… εκθέσεις.
Όσα θα βρουν μπροστά τους
Τα θέματα που αυτή τη χρονιά θα βρει μπροστά της η Εκκλησία θα είναι πολλά. Απροετοίμαστη ήταν στην πανδημία, όταν η κάθε κυβέρνηση, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, επέβαλε τα μέτρα της σε μια ιεραρχία που δίστασε να βγει μπροστά και να πάρει μία ενιαία απόφαση. Αντί άμεσα και θαρραλέα να υπερασπιστούν την άποψή τους και να μιλήσουν για το ζητούμενο, όλοι βγήκαν και καταδίκασαν όλους τους υπόλοιπους που ξέφευγαν από την «επίσημη γραμμή».
Τα αναφέρω τώρα γιατί η Εκκλησία τους επόμενους μήνες θα τα βρει μπροστά της. Είτε με την νυν κυβέρνηση, είτε με την επόμενη, όποια κι αν είναι. Γιατί δεν είναι θέμα κυβερνήσεων αλλά κοσμογονικών εξελίξεων.
Στις οποίες η Εκκλησία πρέπει να εκφέρει λόγο. Να ξέρει ο κόσμος τι να ακολουθήσει. Τον παπά της γειτονιάς του, τον «θαυματουργό» παπά των σόσιαλ μίντια, τον Μητροπολίτη και ποιμένα του ή τον Οικουμενικό Πατριάρχη;
Το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια είναι θέμα χρόνου να ισχυροποιηθεί και να δοθούν και άλλα «δικαιώματα» στα άτομα ιδίου φύλου. Τι θα πει η Εκκλησία για την «υιοθεσία» παιδιών από γονείς του ιδίου φύλου; Όταν μία κυβέρνηση επιχειρήσει να δώσει νομικά δικαιώματα στα ομόφυλα ζευγάρια η Εκκλησία θα βγει στους δρόμους, θα καταδικάσει ή θα ανεχτεί την απόφαση;
Τι «εισηγείται» για τους άνδρες που επιλέγουν να γίνουν γονείς με τη χρήση παρένθετης μητέρας; Πως θα χειριστεί τις μεγάλες μεταναστευτικές ροές που θα προκαλέσει η επισιτιστική κρίση, η κλιματική αλλαγή και οι πόλεμοι σε μία ελληνική κοινωνία που η υπογεννητικότητα είναι κολοσσιαίο πρόβλημα; Θα ενθαρρύνει ή θα αποδοκιμάσει την αφομοίωσή τους;
Αν η ιεραρχία δεν πάρει αποφάσεις τότε κινδυνεύει να μείνει στο περιθώριο της κοινωνίας. Κανείς δεν είπε, από την άλλη, να γίνει προοδευτική και να «διαβάσει» αλλιώς τα λόγια των Πατέρων της Εκκλησίας.
Πρέπει να ακούσει όμως και τον κόσμο. Τις αγωνίες του, τους φόβους και την ανάγκη για εξέλιξη. Και χωρίς δισταγμό – ομόφωνα και μετά από τη βάσανο του διαλόγου – να τοποθετηθεί.
Να εκφράσει αντιρρήσεις, να αποδεχτεί ή να απορρίψει. Διαφορετικά κινδυνεύει να μείνει στη συνείδηση του κόσμου ως κάτι φολκλόρ που δεν έχει «επαφή» με την κοινωνία.
