Το Σάββατον, 26ην Μαρτίου/ 8ην Απριλίου, 2023, εωρτάσθη υπό του Πατριαρχείου η εορτή της εγέρσεως του Λαζάρου εις Βηθανίαν και επί του Όρους των Ελαιών.
Κατά την εορτήν ταύτην η Εκκλησία όλη, ιδία η των Ιεροσολύμων εορτάζει το παραδοθέν υπό του Ευαγγελιστού Ιωάννου (Ιωάν. 11, 1-45) γεγονός της εγέρσεως του τετραημέρου φίλου του Κυρίου Λαζάρου, εις πιστοποίησιν της κοινής αναστάσεως προ του Πάθους Αυτού: «Την κοινήν Ανάστασιν προ του Σου πάθους πιστούμενοι, εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός».
Η εορτή αυτή εωρτάσθη εις την Ιεράν Μονήν των αδελφών αυτού Μάρθας και Μαρίας διά Θείας Λειτουργίας, της οποίας προεξήρξεν ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αυτώ των Σεβασμιωτάτων Αρχιεπισκόπων Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Λύδδης κ. Δημητρίου και Πέλλης κ. Φιλουμένου, συλλειτουργούντων του Γέροντος Καμαράση Αρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, του Προισταμένου της Μονής Αρχιμανδρίτου π. Επιφανίου, του π. Δομετιανού και του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου, ψαλλόντων του κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου του Αγιορείτου Μοναχού Ιωσήφ και μοναζουσών της Μονής, προσευχομένου του Γενικού Προξένου της Ελλάδος εις Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα και πλήθους πιστών.
Προς τούτους ωμίλησεν η Α.Θ.Μ. διά της κάτωθι προσφωνήσεως Αυτού:
«Λάζαρον τεθνεώτα, τετραήμερον ανέστησας εξ Άδου Χριστέ, προ του σου θανάτου, διασείσας του θανάτου το κράτος, και δι’ ενός προσφιλούς την πάντων ανθρώπων προμηνύων, εκ φθοράς ελευθερίαν· διό προσκυνούντές σου, την παντοδύναμον εξουσίαν, βοώμεν· Ευλογημένος ει Σωτήρ, ελέησον ημάς».
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί και προσκυνηταί,
Η χάρις του Αγίου και δικαίου Λαζάρου συνήγαγε πάντας ημάς εν τω ιερώ τούτω τόπω της ιδιαιτέρας πατρίδος αυτού Βηθανίας, ίνα αφ’ ενός μεν, εορτάσωμεν την εκ νεκρών έγερσιν αυτού. Αφ ετέρου δε μεγαλύνωμεν τον επιφανέντα ημίν Θεόν και Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον ειπόντα τη αδελφή του Λαζάρου Μάρθα: «Εγώ ειμι η Ανάστασις και η ζωή. Ο πιστεύων εις εμέ καν αποθάνη ζήσεται και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα. (Ιωάν. 11, 25-26).
Εγγίζοντες της μετά Βαΐων εισόδου του Ιησού Χριστού εις Ιεροσόλυμα, ένθα υπέστη τον σταυρικόν αυτού θάνατον αλλά και την τριήμερον αυτού ταφήν και λαμπροφόρον ανάστασιν, επεσκέφθη τον ήδη θανόντα και όζοντα φίλον αυτού Λάζαρον, τον οποίον και ήγειρεν εκ νεκρών «φωνή μεγάλη κραυγάσας· Λάζαρε δεύρο έξω». Και εξήλθεν ο τεθνηκώς δεδεμένος τους πόδας και τας χείρας κηρίαις και η όψις αυτού σουδαρίω περιεδέδετο», (Ιωάν. 11, 43-44) κατά την μαρτυρίαν του Αγίου Ιωάννου του Ευαγγελιστού.
Ερμηνεύων τον Ευαγγελικόν τούτον λόγον, ο μεν Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «τύπον ώσπερ τινά της καθόλου των νεκρών αναστάσεως το επί Λαζάρω ποιείται θαύμα και το εφ’ ενί πληρούμενον, εικόνα του γενικωτέρου και κατά παντός έστησε καλήν». Ο δε υμνωδός αναφωνεί: «την κοινήν Ανάστασιν προ του σου Πάθους πιστούμενος εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον Χριστέ ο Θεός».
Η ανάστασις του Χριστού, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν είναι απλώς θαύμα ακατανόητον ανθρωπίνοις λογισμοίς, αλλά μάλλον και κυρίως ελευθερία εκ του θανάτου της φθοράς δηλαδή της αμαρτίας ως εναργέστατα λέγει ο υμνωδός. «Λάζαρον τεθνεώτα, τετραήμερον ανέστησας εξ Άδου Χριστέ προ του σου θανάτου, διασείσας του θανάτου το κράτος, και δι’ ενός προσφιλούς την πάντων ανθρώπων προμηνύων εκ φθοράς ελευθερίαν».
Αυτό τούτο ακριβώς το προμήνυμα της κοινής αναστάσεως, δηλαδή το προμήνυμα της εκ φθοράς του θανάτου ελευθερίας του ανθρωπίνου γένους, εδήλωσεν ο Χριστός μετά παρρησίας ενώπιον πολλών ανθρώπων, αλλά και των ιδίων αυτού μαθητών διά της εκ νεκρών εγέρσεως του φίλου αυτού Λαζάρου. Με άλλα λόγια, ο Χριστός είναι η ελευθερία του ανθρώπου, δι’ ο και ο θεσπέσιος Παύλος παραγγέλλει: «Τη ελευθερία ούν, η Χριστός ημάς ηλευθέρωσε, στήκετε και μη πάλιν ζυγώ δουλείας ενέχεσθε», (Γαλ. 5,1)
Ο θάνατος είναι ο κατ’ εξοχήν εχθρός του ανθρώπου, ως τούτο κηρύττει ο θείος Παύλος λέγων: «Έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος» (Α΄ Κορ. 15,26). Ερμηνεύοντες τους λόγους τούτους του Παύλου, ο μεν Ιερός Χρυσόστομος λέγει: «Πως έσχατος; Μετά πάντας, μετά τον διάβολον, μετά τα άλλα πάντα. Πρότερον γαρ η συμβουλή του διαβόλου και η παρακοή και τότε ο θάνατος». Ο δε Ζυγαβινός επισημαίνει: «Εχθρόν και τούτον είπεν ως πολέμιον του πλάσματος του Θεού και αναιρέτην και ως υπουργόν του διαβόλου».
Ο Χριστός, αγαπητοί μου, είναι εκείνος ο οποίος συνεφιλίωσε τον άνθρωπον με τον θάνατον Αυτού, ίνα παραστήση αυτόν ενώπιον Αυτού άγιον και άμεμπτον και απηλλαγμένον από κάθε κατηγορίαν. «Νυνί δε», λέγει ο σοφός Παύλος, «αποκατήλλαξεν [ο Χριστός] εν τω σώματι της σαρκός Αυτού διά του θανάτου, παραστήσαι υμάς αγίους και αμώμους και ανεγκλήτους κατενώπιον αυτού», (Κολ. 1,22).
Ημείς, πάντες οι τιμήσαντες ευχαριστιακώς την εορτήν της εγέρσεως του αγίου και δικαίου φίλου του Χριστού, Λαζάρου του τετραημέρου, του γενομένου το σωτήριον προοίμιον της παλιγγενεσίας, παρακαλέσωμεν Αυτόν, ίνα ταίς ικεσίαις αυτού και της Υπερευλογημένης Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας αξιωθώμεν γενέσθαι θεατάς του Σταυρού και του Πάθους και της λαμπροφόρου Αναστάσεως του Θεού και Σωτήρος ημών Χριστού του Νικητού του θανάτου της φθοράς. Αμήν. Καλήν και ευλογημένην Μεγάλην Εβδομάδα».
Την Θείαν Λειτουργίαν ηκολούθησεν Λιτανεία προς τον τάφον του Λαζάρου, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Πέλλης κ. Φιλουμένου, συνοδεύοντος του π. Λαζάρου και πολλών προσκυνητών, ένθα και ανεγνώσθη η περικοπή του Ευαγγελίου της εγέρσεως του Λαζάρου (Ιωάν. 1,43).
Μετά το πέρας της Λιτανείας, εις την Ιεράν Μονήν, παρέθεσε τράπεζαν η Ηγουμένη Μοναχή Ευπραξία.
Η εορτή εωρτάσθη ωσαύτως εις το Όρος των Ελαιών, δι’ Εσπερινού και την πρωΐαν μετά Θείας Λειτουργίας, της οποίας προεξήρξεν, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Γεράσων κ. Θεοφάνης, τη συμμετοχή πλήθους πιστών, ψαλλόντων, «Την κοινήν Ανάστασιν προ του Σου πάθους πιστούμενος, εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός».