Την Παρασκευή 5 Ιανουαρίου (παραμονή Θεοφανείων) το πρωί τελέστηκε στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό των Αγίων Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας η θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, κατά την οποία το θείο Λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης Στη συνέχεια τέλεσε τον Μέγα Αγιασμό της παραμονής των Θεοφανείων.
Ο Μητροπολίτης Βεροίας, μεταξύ άλλων, δήλωσε τα εξής στην ομιλία του:
«Πας δε ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ούν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον».
Σε μία μεγάλη και σημαντική αρετή αναφέρθηκε στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ο ουρανοβάμων απόστολος Παύλος. Σε μία αρετή, την οποία συνήθως ξεχνούμε και παραμελούμε, όμως είναι βασική προϋπόθεση για κάθε προσπάθεια και για κάθε αγώνα, είτε σωματικό είτε πνευματικό.
Ο αγώνας δεν είναι μία συνηθισμένη ενέργεια, αλλά είναι μία προσπάθεια υπερβάσεως του εαυτού μας και των δυνατοτήτων μας. Μία προσπάθεια να επιτύχουμε κάτι, το οποίο δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί χωρίς κόπο και χωρίς προετοιμασία, χωρίς να στερηθούμε κάτι από όσα αγαπούμε και μας αρέσουν, χωρίς να ακολουθήσουμε κάποιους κανόνες και να τηρήσουμε κάποιους όρους.
Γι᾽ αυτό και απαιτείται η εγκράτεια, στην οποία αναφέρθηκε σήμερα ο μέγας απόστολος Παύλος, δηλώνοντάς μας εμφατικά, ότι «πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ούν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον». Κάθε ένας ο οποίος αγωνίζεται, ασκεί την εγκράτεια, μας λέγει ο απόστολος. Οι αγωνιστές στους ανθρώπινους στίβους και τα σωματικά αθλήματα το κάνουν για να λάβουν φθαρτό, εμείς που αγωνιζόμαστε στα πνευματικά σκάμματα το κάνουμε για να λάβουμε τον άφθαρτο στέφανο που χαρίζει ο Χριστός, δηλαδή την αιώνια ζωή.
Τι είναι όμως η εγκράτεια και για ποιόν λόγο είναι τόσο απαραίτητη;
Εγκράτεια είναι η αρετή η οποία μας δίδει τη δυνατότητα να ελέγχουμε τον εαυτό μας, να είμαστε εμείς οι κυβερνήτες των επιθυμιών μας, των πράξεών μας, των λογισμών μας, των συναισθημάτων μας και να μην αφήνουμε τις αδυναμίες, τις επιθυμίες και τα πάθη μας να κυριαρχούν στη συμπεριφορά μας και τη ζωή μας.
Η εγκράτεια είναι σαν το χαλινάρι που μας συγκρατεί και δεν μας αφήνει να παρασυρθούμε και να ολισθήσουμε, να εκτραπούμε και να παραφερθούμε. Ο εγκρατής μπορεί να ελέγξει την πλεονεξία του, τη λαιμαργία του, τον θυμό και την οργή του, τη γλώσσα του, τον εγωισμό του, τη ραθυμία του και να μην πέφτει στην αμαρτία.
Ο εγκρατής μπορεί κατά συνέπεια να προσευχηθεί καλύτερα, να νηστεύσει ευκολότερα, να προσφέρει περισσότερη αγάπη, να θυσιάσει κάτι από τον εαυτό του για να βοηθήσει και να αναπαύσει τον συνάνθρωπό του, να ακολουθήσει ευκολότερα τις εντολές του Θεού και να ευαρεστήσει την αγάπη του.
Και εάν οι αθλητές των σωματικών αθλημάτων ασκούνται στην εγκράτεια προκειμένου να πάρουν ένα μετάλιο, ένα βραβείο και να επιτύχουν έναν στόχο, ο οποίος δεν είναι μόνιμος αλλά πρόσκαιρος και φθαρτός, πόσο περισσότερο είναι ανάγκη να ασκούμεθα εμείς στην εγκράτεια, που δεν αποβλέπουμε σε έναν πρόσκαιρο αλλά σε έναν αιώνιο στέφανο;
Την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα της εγκρατείας δεν την υπογραμμίζει μόνο σήμερα με τον λόγο του ο απόστολος Παύλος, αλλά την υπογραμμίζει και με τη ζωή του. Γιατί πράγματι, όπως ο ίδιος πολλές φορές ομολογεί στις επιστολές του, αγωνιζόταν σκληρά για να ελέγχει τον εαυτό του και να είναι συνεπής με τον τρόπο αυτό στην αποστολή του και στο θέλημα του Θεού.
Μέγιστο υπόδειγμα εγκρατείας είναι ασφαλώς και ο Τίμιος Πρόδρομος, τη ζωή και τη μεγάλη εγκράτεια του οποίου προβάλλει αυτές τις ημέρες η Εκκλησία μας. Πέρασε όλη τη ζωή του στην έρημο του Ιορδάνου, σε ένα τόπο δύσκολο και σκληρό, τρώγοντας μόνο «ακρίδες και μέλι άγριο», όπως σημειώνουν οι ιεροί ευαγγελιστές, ασκούμενος με τον τρόπο αυτό στην εγκράτεια των πάντων, ακόμη και των πιο φυσικών αγαθών και απολαύσεων. Έτσι όμως καθάρθηκε και αγιάσθηκε με τη χάρη του Θεού, ώστε αξιώθηκε να γίνει όχι μόνο προφήτης και κήρυκας της μετανοίας, αλλά και πρόδρομος του Υιού του Θεού, εκείνος ο οποίος μας έδειξε τον Χριστό ως τον Σωτήρα και Λυτρωτή των ανθρώπων, ως τον Υιό και Λόγο του Θεού.
Η Εκκλησία προσφέρει και σε μας σήμερα με την καθιερωμένη νηστεία της παραμονής των Θεοφανείων την ευκαιρία να κάνουμε μία άσκηση εγκρατείας, προκειμένου να προετοιμασθούμε για την αυριανή μεγάλη δεσποτική εορτή και τον Μεγάλο Αγιασμό.
Ας επιχειρήσουμε όλοι αυτή τη μικρή άσκηση και ας προσπαθούμε το νέο έτος να ασκούμεθα καθημερινά στην εγκράτεια, ώστε να αποφεύγουμε τις πτώσεις στην αμαρτία και να προοδεύουμε στον πνευματικό μας αγώνα, για να αξιωθούμε και του αφθάρτου στεφάνου, τον οποίο μας υποσχέθηκε ο Χριστός.