«Η θλίψη και η χαρά εναλλάσσονται στη ζωή μας. Οδυνηρά απρόοπτα δεν λείπουν από την πορεία μας, συμφορές που υπερβαίνουν τις δυνάμεις μας και μας καταβάλλουν. Νιώθουμε αμήχανοι να τα αντιμετωπίσουμε και συχνά κυριευόμαστε από τον φόβο. Παρά ταύτα, η βούλησή μας ας μην αδρανήσει. Όσο εξαρτάται από εμάς, ας αφήνουμε το φως της Αναστάσεως να καταυγάζει τη ζωή μας και το ‘Αγιο Πνεύμα να μας χαρίζει αντοχή, υπομονή, ελπίδα. Η σταυροαναστάσιμη χαρά αποτελεί διακριτικό γνώρισμα της εν Χριστώ ζωής», επισημαίνει και παράλληλα προτρέπει ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος στο μήνυμά του για το Πάσχα.
Αναλυτικότερα, το πασχάλιο μήνυμα:
Υπέρβαση πόνου – Πασχαλινή χαρά
«Χαίρετε!» (Ματθ. 28:9)
«Πάσχα, εν χαρά αλλήλους περιπτυξώμεθα,
Ω Πάσχα λύτρον λύπης» (Στιχηρά του Πάσχα).
Το Πάσχα εφέτος μας καλεί σε ένα δύσκολο άθλημα. Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα οι πρόσφατοι μήνες έχουν συσσωρεύσει ολόγυρά μας, αλλά και στην καρδιά μας, πολύμορφη θλίψη: Ανείπωτο πόνο από τη σιδηροδρομική συμφορά και το πλήθος των σεισμοπαθών στη γειτονιά μας, οδύνη απερίγραπτη από τον αμείλικτο πόλεμο στην Ουκρανία. Συγχρόνως, ποικίλες προσωπικές και κοινωνικές δοκιμασίες συμπληρώνουν τη δέσμη των θλίψεων. Παρά ταύτα, η Εκκλησία, με την υπέροχη υμνολογία του Πάσχα, μας καλεί σε μία αποφασιστική υπέρβαση: «Πάσχα, εν χαρά αλλήλους περιπτυξώμεθα, ω Πάσχα λύτρον λύπης».
Η θλίψη και η χαρά συνυπάρχουν στην ανθρώπινη ζωή. Η αλήθεια αυτή τονίζεται έντονα στα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος. Προ του Πάθους ο Χριστός κατά τον Μυστικό Δείπνο διευκρίνισε στους μαθητές του: «Και εσείς, λοιπόν, τώρα έχετε λύπη. Αλλά πάλιν θα σας δω και θα χαρεί η καρδιά σας και τη χαρά σας κανείς δεν θα σας την αφαιρέσει» (Και υμείς ουν λύπην μεν νυν έχετε πάλιν δε όψομαι υμάς και χαρήσεται υμών η καρδία, και την χαράν υμών ουδείς αίρει αφ’ υμών). (Ιω. 16:22).
Ο πόνος συγκλονίζει τις ημέρες των Παθών, αλλά τελικά υπερνικάται μέσα στο φως του θριάμβου της Αναστάσεως. Η πρώτη καθοριστικήλέξη και προτροπή του Αναστάντος στις αφοσιωμένες Μυροφόρες, που έσπευσαν στο μνήμα του, ήταν «χαίρετε!» (Ματθ. 28:9). Όταν ο Αναστάς Χριστός πρωτοεμφανίστηκε στους μαθητές, ο ευαγγελιστής Ιωάννης σημειώνει ότι «εχάρησαν ιδόντες τον Κύριον» (Ιω. 20:21). Η χαρά του Πάσχα αναβλύζει μέσα από πολύμορφο πόνο που προηγήθηκε: προδοσία, αποδοκιμασία, περιφρόνηση, θάνατο σταυρικό. Το σταυροαναστάσιμο Πάσχα λυτρώνει από κάθε είδους λύπη. Η ανάσταση του Χριστού βεβαιώνει τη νίκη της αλήθειας κατά του ψεύδους, της αγάπης κατά του μίσους, τον θρίαμβο της ζωής πάνω στον θάνατο. Ο Αναστάς Χριστός διαλύει κάθε σκιά του ‘Αδη. Συντρίβει την κυριαρχία του θανάτου, που φέρνουν η βία, η αλαζονεία, η αδικία.
Η σύζευξη πόνου και αγαλλιάσεως μας αιφνιδιάζει. Εντούτοις, η εναρμόνιση των αντιθέσεων παραμένει χαρακτηριστικό της εν Χριστώ ζωής. Ο Απόστολος Παύλος τονίζει την εξαιρετική αυτή εμπειρία: «εν θλίψει πολλή μετά χαράς Πνεύματος Αγίου» (Α’ Θεσ. 1:6). Πρόκειται για μία εκπληκτική εναρμόνιση, μία παράδοξη αντίστιξη. Εκφραστικά την περιγράφει σε άλλη επιστολή του: «Πιεζόμεθα με κάθε τρόπο, αλλά δεν φτάνουμε σε αδιέξοδο, ευρισκόμεθα σε αμηχανία αλλά όχι σε απελπισία, διωκόμεθα αλλά δεν εγκαταλειπόμεθα, καταβαλλόμεθα αλλά δεν χανόμεθα». («Εν παντί θλιβόμενοι αλλ’ ου στενοχωρούμενοι, απορούμενοι αλλ’ ουκ εξαπορούμενοι, διωκόμενοι αλλ’ ουκ εγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι αλλ’ ουκ απολλύμενοι»). (Β’ Κορ. 4:8-10). Και αλλού: «ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες, ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες»(Β΄ Κορ. 6:6-11). Στο τελευταίο βιβλίο της Αγίας Γραφής, την Αποκάλυψη του Ιωάννου, με συμβολικές συγκλονιστικές παραστάσεις συνοψίζεται η αλληλουχία αντιθέτων, η σύγκραση οδύνης και τελικής νίκης του σταυρωθέντος και αναστάντος Χριστού.
* *
Η εναρμόνιση της θλίψεως με χαρά Πνεύματος Αγίου, για την οποία γίνεται λόγος, εκ πρώτης όψεως είναι ανέφικτη. Αλλά, όπως ο Απόστολος των εθνών μας βεβαιώνει, «πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ» (Φιλιπ. 4:13). Η σύνθεση αυτή μοιάζει αδύνατη, όμως η στενή σχέση με τον παθόντα και αναστάντα Χριστό την καθιστά δυνατή. Αυτήν την κοινωνία με τον σαρκωθέντα Λόγο του Θεού βιώνουμε ενσωματωμένοι στην Εκκλησία, που είναι το μυστικό Του Σώμα. Το ‘Αγιο Πνεύμα, με την κοινωνία αυτή, ενεργεί στην ύπαρξή μας, δυναμώνει και χαροποιεί όλο μας το είναι. Η Ανάσταση αποτελεί πρόγευση της τελικής νίκης του Θεού, της αγάπης στα έσχατα.
Η αναστάσιμη χαρά στηρίζεται σε αρραγή θεμέλια. Πρώτον στη διαβεβαίωση του Χριστού ότι «Εδόθη μοι πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης» (Ματθ.28:18). Στη διάρκεια των αιώνων πολλοί παρουσιάστηκαν ως εξουσιαστές της οικουμένης. Εκείνος, όμως, ο οποίος έχει την τελική εξουσία σε όσα συμβαίνουν στον ουρανό και στη γη είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Το δεύτερο ακλόνητο θεμέλιο αποτελεί η διαβεβαίωση του Αναστάντος ότι: «και ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμι πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ. 28:20). Ο δικός μας Κύριος δεν είναι μακρινός, αδιάφορος θεατής στα όσα συμβαίνουν. Εξακολουθεί να είναι «μεθ’ ημών» σε όλες τις φάσεις και τις δύσκολες στιγμές της ζωής μας. Και ένα τρίτο: η πασχαλινή χαρά πολλαπλασιάζεται, όταν προσφέρει αγάπη εκεί όπου περισσεύει το μίσος, εκεί όπου συνθλίβει η απόγνωση.
«Πάσχα, εν χαρά αλλήλους περιπτυξώμεθα,
ω Πάσχα λύτρον λύπης».
Η θλίψη και η χαρά εναλλάσσονται στη ζωή μας. Οδυνηρά απρόοπτα δεν λείπουν από την πορεία μας, συμφορές που υπερβαίνουν τις δυνάμεις μας και μας καταβάλλουν. Νιώθουμε αμήχανοι να τα αντιμετωπίσουμε και συχνά κυριευόμαστε από τον φόβο. Παρά ταύτα, η βούλησή μας ας μην αδρανήσει. Όσο εξαρτάται από εμάς, ας αφήνουμε το φως της Αναστάσεως να καταυγάζει τη ζωή μας και το ‘Αγιο Πνεύμα να μας χαρίζει αντοχή, υπομονή, ελπίδα. Η σταυροαναστάσιμη χαρά αποτελεί διακριτικό γνώρισμα της εν Χριστώ ζωής. Γι’ αυτό ο κορυφαίος Απόστολος επιμένει: «χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε πάλιν ερώ χαίρετε» (Φιλ. 4: 4, Α’ Θεσ. 5:16).
Ας καταυγάσει, λοιπόν, τη ζωή μας η χαρά της Αναστάσεως, λυτρώνοντάς μας από λύπη και καταχνιά. Η αναστάσιμη βεβαιότητα, το αναστάσιμο φρόνημα ας στηρίζουν και ας χαροποιούν καθημερινά τη ζωή μας. Χριστός Ανέστη!
