Την Παρασκευή 18 Μαρτίου το απόγευμα ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στην Β’ Στάση των Χαιρετισμών της Υπεραγίας Θεοτόκου και κήρυξε τον θείο λόγο στον Ιερό Ναό του Οσίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πυρίμορφον όχημα του Λόγου, χαίρε, Δέσποινα, έμψυχε παράδεισε το ξύλον, εν μέσω έχων ζωής τον Κύριον».
Αν το πλήθος των αρετών και των χαρίτων της Υπεραγίας Θεοτόκου κάνουν τον ιερό υμνογράφο και ποιητή του κανόνος του Ακαθίστου ύμνου να ομολογεί ότι «ου σθένει γλώσσα, Δέσποινα, υμνολογήσαι σε», ότι δηλαδή η ανθρώπινη γλώσσα δεν έχει τη δύναμη να υμνήσει τη Δέσποινα του κόσμου και κυρία των αγγέλων και των ανθρώπων, η αδυναμία αυτή δεν τον εμποδίζει να κοσμεί με θαυμάσια επίθετα και σπάνιες μεταφορές το ιερό πρόσωπο της Παναγίας Παρθένου.
Σε μία από αυτές ας σταθούμε απόψε, για να κατανοήσουμε τι σημαίνει για την Υπεραγία Θεοτόκο, αλλά και τι σημαίνει για όλους εμάς που την τιμούμε και της εκφράζουμε τον σεβασμό και την αγάπη μας ψάλλοντας κάθε Παρασκευή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής τους Χαιρετισμούς της, το «έμψυχε παράδεισε το ξυλον εν μέσω έχων ζωής τον Κυριον» που ψάλαμε προηγουμένως.
«Έμψυχο παράδεισο» αποκαλεί την Κυρία Θεοτόκο ο ιερός υμνογραφος. Τι είναι όμως ο παράδεισος για να την παρομοιάζει με αυτόν;
Παράδεισος δεν είναι απλώς ο τόπος, τον οποίο δημιούργησε ο Θεός για χάρη των ανθρώπων, δεν είναι μόνο όλος ο κόσμος και η υπέροχη φύση που μας χάρισε η αγάπη του Πλάστου μας για να την απολαμβάνουμε, γιατί όλα αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν γύρω μας, και μετά την έξοδο του ανθρώπου από τον παράδεισο.
Αυτό που έκανε τον τόπο στον οποίο εγκατέστησε ο Θεός τους πρωτοπλάστους αληθινό παράδεισο ήταν η παρουσία του. Τον κήπο της Εδέμ τον έκανε παράδεισο η παρουσία του Θεού, τον οποίο μπορούσαν να αισθάνονται δίπλα τους και να συνομιλούν μαζί του, και η κοινωνία αυτή με τον Θεό χάριζε στους πρωτοπλάστους την ευδαιμονία την οποία απολάμβαναν. Γι᾽ αυτό και, όταν οι πρωτόπλαστοι αμάρτησαν και εξέπεσαν του παραδείσου, δεν στερήθηκαν τη δημιουργία του Θεού αλλά τον Θεό, και ο κόσμος χωρίς τον Θεό δεν είναι παράδεισος. Δοκίμασαν τον καρπό του δένδρου της ζωής, παρακούοντας την εντολή του Θεού και αντί να κερδίσουν τη ζωή, την έχασαν, γιατί «τα οψώνια της αμαρτίας» είναι «θάνατος».
Να, λοιπόν, γιατί ο ιερός υμνογραφος αποκαλεί την Υπεραγία Θεοτόκο «έμψυχο παράδεισο». Διότι η Παναγία Παρθένος ήταν δημιούργημα του Θεού, όπως και ο κόσμος ολόκληρος, και είχε φροντίσει να καλλιεργήσει στην ψυχή της εύοσμα φυτά αρετών, τα οποία την κοσμούσαν και την έκαναν «κεχαριτωμένη», ώστε ο Θεός να επιβλέψει επ᾽ αυτήν και να την επιλέξει από όλους τους ανθρώπους, για να την καταστήσει συνεργο του στο σχέδιο της σωτηρίας, για να την καταστήσει Μητέρα του, για να την καταστήσει «όχημα» διά του οποίου ο πεπτωκώς άνθρωπος θα επέστρεφε και πάλι εκεί από όπου εξέπεσε, δηλαδή στον παράδεισο της αιωνίου ζωής.
Είναι παράδεισος έμψυχος η Υπεραγία Θεοτόκος, γιατί έχει μέσα της τον Θεό, που «ενοικεί και εμπεριπατεί» στην ψυχή όσων τηρούν τις εντολές του. Έχει το Πνεύμα το άγιο που έρχεται για να την επισκιάσει και να την καταστήσει Μητέρα του Υιού του Θεού· και ακόμη φέρει στα σπλάγχνα της τον ίδιο τον Χριστό, ο οποίος είναι κατά τον ιερό υμνογράφο «το ξύλον της ζωης», εφόσον με τη σταυρική θυσία και την ανάστασή του ζωοποιεί τον νεκρό από την αμαρτία άνθρωπο.
Υμνώντας, λοιπόν, και εμείς απόψε την Κυρία Θεοτόκο ως εμψυχο παράδεισο, ας εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη και την ευχαριστία μας προς την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία όχι μόνο με την υπακοή της στο θέλημα του Θεού άνοιξε για όλους τους ανθρωπους τον κεκλεισμένο διά της παρακοής μας παράδεισο, αλλά και συνεχίζει να συμπαρίσταται και καθοδηγεί όσους αγωνίζονται να φθάσουν και να κερδίσουν τον παράδεισο.
Ας εκφράσουμε την ευγνωμοσυνη μας προς την Παναγία μας με την προσπάθειά μας και τον προσωπικό μας αγώνα να καταστήσουμε και εμείς την ψυχή μας κήπο αρετων, στον οποίο να ευαρεστείται να κατοικεί και να εμπεριπατεί ο Θεός, όπως έκανε και στη δική της ψυχή και ύπαρξη, για να αισθανόμεθα την παρουσία του και τη χάρη του, η οποία θα μας ενισχύει στον αγώνα μας, ώστε να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες και τους πειρασμούς της παρούσης ζωής και να ζούμε σύμφωνα με το θέλημα και τις εντολές του, όπως έζησε και η Υπεραγία Θεοτόκος.
Και ας παρακαλέσουμε την Παναγία Παρθένο, ιδιαιτέρως όλες αυτές τις ημέρες, όλη αυτή την περίοδο, που είναι μία περίοδος αφιερωμένη και σε Εκείνη, ας την παρακαλέσουμε να ικετεύσει και Εκείνη τον Υιό της να φέρει την ειρήνη στον κόσμο, να φέρει ειρήνη μεταξύ των ομοδόξων λαών, ορθοδόξων λαών, οι οποίοι πιστεύουν στον ίδιο Θεό ορθοδόξως, και παρά ταύτα βλέπετε ότι υπάρχει μεταξύ τους αυτός ο πόλεμος και αυτή η καταστροφή. Ας προσευχηθούμε και Εκείνη να παρακαλέσει τον Υιό της που είναι ο άρχων της ειρήνης, να φέρει την ειρήνη, να καταπαύσει αυτή τη μεγάλη καταστροφή, που κανείς δεν ξέρει ποιες συνέπειες θα φέρει σε όλο τον κόσμο.
Γι᾽ αὐτό «στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετά φόβου» καί μετά προσευχῆς νά παρακαλοῦμε τήν Κυρία Θεοτόκο νά δέεται ὑπέρ ἡμῶν, ὅπως δέεται στεναγμοῖς ἀλαλήτοις.