Σημαντικά εκθέματα μεταξύ των οποίων είναι και τα χειρόγραφα του εθνικού μας ποιητή φιλοξενεί ο χώρος στην πλατεία του Αγ. Μάρκου, στο ισόγειο του οποίου υπάρχει το μοναδικό στη χώρα Μαυσωλείο
Μεγάλη η συνεισφορά της Ζακύνθου στη νικηφόρα Επανάσταση του 1821. Στη φιλόξενη γη του νησιού καλλιεργήθηκε ο σπόρος που χάρισε την ελευθερία στην πατρίδα μας. Τον ρόλο που διαδραμάτισε η Ζάκυνθος πριν και κατά τον ξεσηκωμό του Γένους μας -αλλά και τα γεγονότα που συνδέονται με αυτόν- έχουμε την ευκαιρία να ανακαλύψουμε επισκεπτόμενοι το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, το οποίο οικοδομήθηκε μετά τους σεισμούς του 1953 στο όμορφο νησί των Επτανήσων.
Βρίσκεται στην ιστορική πλατεία του Αγίου Μάρκου, στο οικόπεδο του ναού του Παντοκράτορα, το οποίο παραχώρησε το εκκλησιαστικό συμβούλιο του μητροπολιτικού ναού της Ζακύνθου στο σωματείο με την επωνυμία «Μουσείον Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων», ύστερα από έγκριση του Μητροπολίτη Ζακύνθου κυρού Αλεξίου Ιγγλέση και σε σχέδια του Αρχιτέκτονα Αντωνίου Κιτσίκη.
ΜΕ ΕΡΑΝΟ
Η ανοικοδόμησή του ξεκίνησε με χρήματα από έρανο που πραγματοποιήθηκε στα σχολεία της Ελλάδας και ολοκληρώθηκε με την οικονομική αρωγή του ελληνικού κράτους, αλλά και διαφόρων φορέων και ιδιωτών. Η λειτουργία του ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 1966, ενώ από τις 17 Ιανουαρίου 1968 στο ισόγειο του κτιρίου διαμορφώθηκε το μοναδικό σε όλη την Ελλάδα Μαυσωλείο, όπου εκεί τοποθετήθηκαν τα οστά των δύο εθνικών μας ποιητών, του Διονυσίου Σολωμού και του Ανδρέα Κάλβου, αλλά και της συζύγου του δεύτερου Αυγούστας Καρλότας Βάνταμ.
Την περίοδο αυτή το ενδιαφέρον των επισκεπτών στρέφεται ασφαλώς στα εκθέματα του εν λόγω μουσείου, τα οποία έχουν σχέση με την Ελληνική Επανάσταση: «Μερικά από τα σημαντικότερα εκθέματα του μουσείου τα οποία σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση είναι τα χειρόγραφα του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού: «Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι΄΄ (Σχεδίασμα Β΄, Σχεδίασμα Γ’), ΄΄η Γυναίκα τση Ζάκυνθος΄΄, ΄΄η Ωδή στο Λόρδο Μπάιρον΄΄ και ΄΄το Εις Μάρκο Μπότσαρη΄΄» αναφέρει μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» η κυρία Κατερίνα Δεμέτη διευθύντρια του μουσείου.
ΠΑΡΤΙΤΟΥΡΕΣ
Όπως λέει: «Το ενδιαφέρον επίσης προσελκύουν και οι φυλασσόμενες στο αρχείο του μουσείου παρτιτούρες ΄΄Δέσπω, η ηρωίς του Σουλίου΄΄ και ΄΄Μάρκος Μπότσαρης και Κυρα- Φροσύνη΄΄, οι οποίες προέρχονται από τις όπερες του Παύλου Καρρέρ και τα θέματά τους έχουν σχέση με την Ελληνική Επανάσταση. Εξίσου σημαντικά με τα παραπάνω εκθέματα είναι επίσης το στεφάνι και το χώμα από τα Ψαρά, τα οποία έστειλαν οι Ψαριανοί θέλοντας έτσι να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους προς τον Διονύσιο Σολωμό για το γνωστό επίγραμμα που έγραψε».
ΟΙ ΣΠΑΝΙΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ, ΤΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ, ΤΟ ΠΙΑΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΛΑΚΤΟ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ!
Οπως επισημαίνει η κυρία Δεμέτη: «Εκτός από αυτά που σας ανέφερα δεν θα πρέπει να παραλείψουμε και τους παρακάτω πίνακες: Πρώτα από όλα τον πίνακα του Χρήστου Ρουσέα, στον οποίο απεικονίζεται η ορκωμοσία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ως μέλους της Φιλικής Εταιρείας στη Ζάκυνθο, τον πίνακα στον οποίο απεικονίζονται οι ορκισθέντες στη Ζάκυνθο Φιλικοί, τα πορτρέτα των μελών της Φιλικής Εταιρίας, όπως και το πιάνο του Φραγκίσκου Δομενεγίνη αλλά και το φυλακτό της Μαντώς Μαυρογένους μαζί με την έγχρωμη λιθογραφία που την απεικονίζει, και η οποία είναι έργο του Δανού Άνταμ Φρίντελ.
Δίπλα στο αρχειακό υλικό και εκτός από τα πορτρέτα των Κωνσταντίνου Δραγώνα, Διονυσίου Ρώμα, Παναγιώτη Στεφάνου και Γεωργίου Τερτσέτη, οι οποίοι υπήρξαν όλοι τους μέλη της Φιλικής Εταιρείας, υπάρχουν και οι προσωπογραφίες του Διονύσιου Σολωμού και των προσώπων τα οποία σχετίζονται μαζί του, όπως π.χ του δασκάλου Αντωνίου Μαρτελάου, ο οποίος τον επηρέασε στη σύνθεση του «Υμνου εις την Ελευθερία».
Εορταστικές δράσεις για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση
Το Μουσείο ήδη από τις αρχές του 2020 ξεκίνησε σταδιακά να προετοιμάζεται, έτσι ώστε να συμμετάσχει και αυτό στις εορταστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Από τις πρώτες ενέργειες ήταν η δημιουργία ενός εορταστικού συμβολικού λογότυπου, ενώ συγχρόνως οι άνθρωποί του εργάστηκαν για να δημιουργήσουν μια σειρά από δράσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται εκθέσεις, διαλέξεις, ψηφιακά αφιερώματα, εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές κ.ά.
«Βασικός στόχος των εκδηλώσεων αυτών είναι η ανάδειξη της συμβολής της Ζακύνθου τόσο στον αγώνα για την Εθνική Παλιγγενεσία, αλλά και στη δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους μέσα από τα σπάνια εκθέματα του μουσείου και το πλούσιο αρχείο του» σημειώνει η κυρία Δεμέτη.
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Και προσθέτει: «Προχωρήσαμε στην καταχώρηση ενός νέου πεδίου στην επίσημη ιστοσελίδα του μουσείου, η οποία υπάρχει στο χώρο του διαδίκτυου (http://zakynthos-museumsolomos.gr/) και έχει τίτλο: «Ζάκυνθος 1821-2021» (http://zakynthos-museumsolomos.gr/2021.html). Σε αυτό αναρτώνται όλες οι δράσεις τις οποίες υλοποιεί το Μουσείο κάθε μήνα του φετινού εορταστικού έτους. Μέχρι την άρση του lock down οι δράσεις που οργανώσαμε ήταν ψηφιακές και όσοι ενδιαφέρονται -αλλά δεν έχουν την δυνατότητα να επισκεφτούν το μουσείο- μπορούν να τις δουν στην προαναφερόμενη σελίδα. Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα σας αναφέρω τις ψηφιακές εκθέσεις: ΄΄Η Επανάσταση στο Μουσείο Σολωμού΄΄, ΄΄Ξεφυλλίστε την πρώτη έκδοση του Ύμνου εις την Ελευθερία΄΄, ΄΄19/4 Ημέρα Θανάτου Λόρδου Μπάιρον: Χειρόγραφο Δ. Σολωμού ΄΄Εις τον Θάνατον του Λορδ Μπάιρον΄΄, ΄΄Τα πορτραίτα του Μουσείου μιλούν: Ρήσεις από λογοτεχνικά-ποιητικά κείμενα Ζακυνθινών δημιουργών, που ανορθώνουν την ψυχή μας΄΄» καταλήγει η κυρία Δεμέτη.
Και δεν είναι βεβαίως μόνο αυτές οι δραστηριότητες οι οποίες βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αφού η κυρία Δεμέτη σπεύδει επίσης να προσθέσει ότι καθόλη τη διάρκεια του έτους υλοποιείται η παράλληλη δράση: «Επιφανείς Ζακυνθινοί στο σύγχρονο Ελληνικό Κράτος».
Συγχρόνως, κατά την σημερινή περίοδο όπου οι πόρτες των μουσείων έχουν πλέον ανοίξει μέσα στις αίθουσες του μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων συνεχίζεται το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τον τίτλο: «Τα χειρόγραφα και οι παρτιτούρες μιλούν για την Επανάσταση». Για τον Οκτώβριο έχει μάλιστα προγραμματιστεί και η διοργάνωση ενός συνεδρίου με θέμα: «Τα Επτάνησα και το 1821: Γεγονότα- Πρόσωπα- Γραφές».
Σωτήριος Λέτσιος
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”