Ενα ιδιαίτερο έθιμο που έχει διατηρηθεί μέχρι και σήμερα τηρούν οι προσκυνητές που επισκέπτονται τον Αγ. Ιωάννη τον Πρόδρομο στα Λευκάκια. Κατά την Τουρκοκρατία οι πιστοί προσευχήθηκαν στον Αγιο για να αντιμετωπιστεί η πανούκλα και με το τάμα που έκαναν έβρισκαν γιατρειά
Από τον ΣΩΤΗΡΗ ΛΕΤΣΙΟ
Σημείο συνάντησης και πόλο έλξης για τους πιστούς αποτελεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια το εξωκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, στα Λευκάκια του Ναυπλίου. Ειδικά, κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών οι επισκέπτες συρρέουν από όλη την Ελλάδα προκειμένου να ανάψουν ένα κερί και να προσευχηθούν μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα σε αυτό το γραφικό εξωκκλήσι.
Το εξωκκλήσι βρίσκεται πάνω σε έναν γεμάτο από πεύκα λόφο -στη νότια πλευρά του χωριού Λευκάκια- και παρέχει εντυπωσιακή θέα προς όλες τις κατευθύνσεις, ενώ σύμφωνα με τις λίγες πληροφορίες που υπάρχουν έχει ανεγερθεί πάνω στα ερείπια ενός κτίσματος, το οποίο ανάγεται στην αρχαιοελληνική περίοδο. Αναφορά σε αυτή την οχυρωμένη με πέτρες τοποθεσία είχε κάνει ο Παυσανίας στις σημειώσεις από τις περιηγήσεις του στην Πελοπόννησο. Ως προς τη χρήση του κτίσματος δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία. Εικάζεται ότι αυτό χρησιμοποιείτο τον 5ο π.Χ. αιώνα ως παρατηρητήριο μετάδοσης μηνυμάτων λόγω της στρατηγικής του θέσης, αφού από το σημείο εκείνο υπάρχει η δυνατότητα οπτικής επαφής τόσο με τις Μυκήνες όσο και με την Αρχαία Ασίνη. Υπάρχει όμως και άλλη μια εκδοχή σύμφωνα με την οποία το εναπομείναν κτίσμα είναι τμήμα ναού, ο οποίος ήταν αφιερωμένος είτε στον Δία, είτε στον Απόλλωνα.
ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ
Περιορισμένες είναι και οι πληροφορίες σχετικά με το εξωκκλήσι. Η ανέγερση του τοποθετείται χρονικά στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και ανήκει στην κατηγορία της κεραμοσκέπαστης βασιλικής. Στην ανατολική πλευρά διασώζεται σε καλή κατάσταση μια ημικυκλική αψίδα. Ως προς την εσωτερική του αγιογράφηση, την προσοχή των επισκεπτών αποσπούν οι τοιχογραφίες που υπάρχουν στο ιερό βήμα, ενώ στους πλάγιους τοίχους διακρίνονται ο Αγιος Γεώργιος και ο Αγιος Δημήτριος. Στη δε καμάρα του ναού έχουν διασωθεί σκηνές από το Δωδεκάορτο. Εχει επίσης διατυπωθεί η εκτίμηση ότι κάτω από τις διασωθείσες τοιχογραφίες θα πρέπει να υπάρχει ένα άλλο στρώμα, στο οποίο υπάρχουν έργα ζωγραφικής τα οποία έχουν γίνει σε προγενέστερη περίοδο. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχει ηλεκτροδότηση, ωστόσο δεν έχουν τοποθετηθεί στασίδια για τους πιστούς. Το εξωκκλήσι περιβάλλεται εξωτερικά από μαντρότοιχο ο οποίος έχει συντηρηθεί.
«Το εξωκλήσσι του Αγίου Ιωάννη είναι από τα πιο παλιά στην περιοχή, αφού είναι χτισμένο πάνω σε τείχη της Μυκηναϊκής εποχής» τονίζει μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο π. Μιχαήλ Καλαμαράς, εφημέριος του ιερού ναού Υπαπαντής του Χριστού Λευκακίων και υπεύθυνος για τη λειτουργία του εξωκκλησίου του Αγίου Ιωάννη. «Πριν χτιστεί στο σημείο εκείνο ο ορθόδοξος ναός λειτουργούσε κατά πάσα πιθανότητα εκεί αρχαία φρυκτωρία, που έστελνε σήματα προς τα πλοία που έπλεαν στον κόλπο του Τολού. Το εκκλησάκι τιμάται στην αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Ιωάννη του Προδρόμου στις 29 Αυγούστου. Το ξεχωριστό στοιχείο που το καθιστά πόλο έλξης για τους προσκυνητές είναι ένα παράθυρο, το οποίο βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του ναού. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση οι κάτοικοι της περιοχής κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια επιδημία πανούκλας, προσευχήθηκαν στον Άγιο Ιωάννη να τους βοηθήσει για να αντιμετωπιστεί η επιδημία. Οι πιστοί είχαν κάνει τάμα στον άγιο να περνάνε τρεις φορές μέσα από το παράθυρο και κατ΄ αυτόν τον τρόπο θεραπευόντουσαν. Το έθιμο αυτό έχει διατηρηθεί έως τις ημέρες μας και το τηρούν όχι μόνο οι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και προσκυνητές που φθάνουν από τα υπόλοιπα μέρη της Αργολίδας. Λέγεται μάλιστα ότι παρόλο που το παράθυρο είναι πολύ στενό, μπορεί να διέλθει μέσα από αυτό ακόμη και το πιο μεγάλο σε όγκο σώμα. Το εξωκκλήσι είναι ανοιχτό όλες τις ημέρες της εβδομάδας για τους πιστούς» αναφέρει ο π. Μιχαήλ.
«Οσοι επισκέπτονται τον χώρο ανάβουν το κεράκι τους, προσεύχονται, ενώ έχουν την ευκαιρία ν’ αφηγηθούν στη συνέχεια πόσο έντονα έχουν δεχθεί την θεία χάρη» τονίζει και προσθέτει: «Το εξωκλήσσι βρίσκεται σε μια πολύ όμορφη τοποθεσία και δεν είναι λίγοι αυτοί, οι οποίοι επιλέγουν να τελέσουν εκεί γάμους, βαπτίσεις, μνημόσυνα κατόπιν συνεννόησης». Ως προς την κατάσταση του κτίσματος ο π. Μιχάλη αναφέρει: «Θα πρέπει να γίνουν κάποιες επιδιορθώσεις στα κεραμίδια της στέγης λόγω της παλαιότητάς τους. Στο εσωτερικό του υπάρχουν τοιχογραφίες οι οποίες ανάγονται περίπου στον 17ο αιώνα και είχαν φιλοτεχνηθεί από Ελληνες δημιουργούς, τα ονόματα των οποίων παραμένουν έως και σήμερα άγνωστα. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του ναού παρόλο ότι δεν έχουν διαβρωθεί από την υγρασία, είναι αναγκαίο να συντηρηθούν σε συνεργασία βεβαίως με την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία».
ΟΙ ΤΥΜΒΩΡΥΧΟΙ ΚΑΙ Η ΦΗΜΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΡΥΣΕΣ ΛΙΡΕΣ
Οι παλαιότεροι σε ηλικία κάτοικοι της περιοχής θυμούνται ότι στα χρόνια του ΄60 αλλά και του ΄70 τόσο κατά την παραμονή αλλά και την ημέρα της πανήγυρης του αγίου στις 29 Αυγούστου συνέρρεαν οικογένειες από το Ναύπλιο, οι οποίες διανυκτέρευαν στα κελιά που βρισκόντουσαν πέριξ του ναού. Πολλές δε από αυτές φρόντιζαν να παρατείνουν την διαμονή τους εκεί στο πλαίσιο των καλοκαιρινών διακοπών. Σημειωτέον, ότι στα κελιά αυτά διέμεναν μοναχοί έως και τη δεκαετία του΄40. Εκτός από τις οικογένειες κατά τις ημέρες που διαρκούσε η πανήγυρη έφταναν στην περιοχή και οι έμποροι κρασιού. Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας αυτοί επισκεπτόντουσαν τα αμπέλια, έτσι ώστε να ελέγξουν την ποιότητα και την τιμή του μούστου και κατόπιν κατέληγαν σε συμφωνία με τους παραγωγούς για την αγορά του. Κατά το παρελθόν τυμβωρύχοι είχαν αποπειραθεί αρκετές φορές να σκάψουν στον περίβολο -αλλά και στο δάπεδο του ναού- προκειμένου να φέρουν στην επιφάνεια κρυμμένους θησαυρούς. Και αυτό επειδή για πολλά χρόνια διατηρείτο η φήμη πως στην περιοχή εκείνη οι Άγγλοι είχαν θάψει χρυσές λίρες, στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου.
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”