Το Σάββατο 12 Μαρτίου συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από την ιστορική Μάχη της Δοβρά και τον απαγχονισμό του ηγουμένου της Γερασίμου (12 Μαρτίου 1822 – 12 Μαρτίου 2022).
Ως εκ τούτου, το πρωί του Σαββάτου, στο καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά Βεροίας τελέστηκε Όρθρος και Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος κήρυξε και τον θείο λόγο και αναφέρθηκε εκτενώς στην ιστορική μάχη της Δοβρά.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τελέστηκε μνημόσυνο κατά την μοναχική τάξη υπέρ των μακαριστών κτητόρων και πατέρων της Μονής και των αγωνιστών και ηρωικώς πεσόντων στη Μάχη της Δοβρά.
Στη Θεία Λειτουργία και στο μνημόσυνο συμμετείχε ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας Αρχιμ. Πορφύριος Μπατσαράς με τη συνοδεία του, ενώ παρευρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους ο Υφυπουργός Οικονομικών και Βουλευτής Ημαθίας κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος, ο Βουλευτής Ημαθίας κ. Λάζαρος Τσαβδαρίδης, ο Δήμαρχος Βεροίας κ. Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης, ο Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Στέργιος Μουρτζίλας, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ημαθίας Ταξίαρχος Γεώργιος Αδαμίδης, λοιποί τοπικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί άρχοντες και ευλαβείς προσκυνητές της Ιεράς Μονής.
Το Ιερό Αναλόγιο διακόνησαν ο Αρχιμανδρίτης Χερουβείμ Τσίνογλου μετά χορού Ιεροψαλτών και πατέρων της Ιεράς Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας.
Οι επετειακές εκδηλώσεις της συμπληρώσεως 200 ετών από την ιστορική Μάχη της Δοβρά, θα κορυφωθούν την Διακαινήσιμο εβδομάδα, κατά την Πανήγυρη της Ιεράς Μονής, παρουσία της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: Σάββατο της πρώτης εβδομάδος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστης και η Αγία μας Εκκλησία «ανάμνησιν ποιείται» του θαύματος των κολλύβων του αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος, το οποίο συνέβη στην Κωνσταντινούπολη κατά την εποχή του ασεβούς αυτοκράτορος Ιουλιανού.
Κατά τη σημερινή ημέρα όμως επιτελεί και τη μνήμη δύο μεγάλων οσίων της: του οσίου Θεοφάνους του ομολογητού και του οσίου Συμεών του νέου Θεολόγου. Ο πρώτος αγωνίσθηκε υπέρ των ιερών εικόνων και της οφειλομενης σ᾽ αυτές τιμής. Και υπέμεινε τιμωρίες και εξορίες και ποικίλες κακουχίες, μένοντας «πιστός άχρι θανάτου» στην ορθόδοξη πίστη και αλήθεια.
Ο δεύτερος, ο όσιος Συμεών, αξιώθηκε να λάβει από την Εκκλησία μας, τρίτος αυτός μετά τον άγιο Ιωάννη τον απόστολο και ηγαπημένο μαθητή του Κυρίου μας και τον άγιο Γρηγόριο, αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, τον Ναζιανζηνό, τον τίτλο του Θεολόγου, γιατί εξέφρασε με μοναδικό τρόπο την εμπειρία των αγίων της Εκκλησίας αλλά και την προσωπικη του εμπειρία από την επίσκεψη της θείας χάριτος και της θέας του θείου και ακτίστου φωτός, την οποία υπεστήριξε μερικούς αιώνες αργότερα και ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, τον οποίο θα εορτάσουμε την επομένη Κυριακή, δευτέρα των Νηστειών.
Η Ιερά μας όμως Μονή μαζί με ολόκληρη την Ημαθία, τη Βέροια και τη Νάουσα, εορτάζει σήμερα και τιμά και μία μεγάλη και ιστορική επέτειο, ένα γεγονός που συνέβη στον τόπο αυτόν, στον χώρο αυτον, και τον κατέστησε τόπο θυσίας προς τον Θεό αλλά και θυσίας για την πατρίδα. Εορτάζει και τιμά την ηρωική μάχη της Δοβρά που έγινε σαν σήμερα, στις 12 και 13 Μαρτίου του 1822, εγκαινιάζοντας τις εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο των διακοσίων χρονων από την έναρξη της επαναστασεως στην Ημαθία και το ολοκαύτωμα τόσο της Μονής μας όσο και της Ναούσης.
Εορτάζει και τιμά τους γενναίους οπλαρχηγούς και προκρίτους με πρώτους τον Καρατάσο και τον Ζαφειράκη, αλλά και όλους τους αγωνιστές, οι οποίοι με πίστη στον Θεό και αγάπη στην πατρίδα και την ελευθερία ξεσηκώθηκαν για να πολεμήσουν σε ένα αγώνα σκληρο και άνισο, λίγοι αυτοί απέναντι στις δυνάμεις όχι μόνο των Τούρκων της Βεροίας αλλά και του πασά της Θεσσαλονίκης, του φοβερού εκείνου Λουμπούτ πασά.
Ξεσηκώθηκαν με τη δύναμη της ευλογίας του Θεού και του αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, στον ναό του οποίου ευλογήθηκαν τα λάβαρα της επαναστάσεως, και αγωνίσθηκαν με τόλμη και θάρρος για να ελευθερώσουν πρώτα τη Βεροια.
Και όταν απέτυχαν, δεν υποχώρησαν, δεν εγκατέλειψαν την προσπαθεια, αλλά ήρθαν εδώ, κάτω από τη σκέπη της Παναγίας και του μοναστηριού της, έχοντας τη συμπαράσταση των μοναχών και του ηγουμένου της Γερασίμου, και οχυρώθηκαν για να αποκρούσουν τους Τούρκους.
Ο Καρατάσος μέσα στο μοναστήρι και οι άλλοι οπλαρχηγοί στη γύρω περιοχή για να αποκλείσουν τα περάσματα και να χτυπούν τους Τούρκους που πολιορκούσαν το μοναστήρι και τον Καρατάσο με τους συναγωνιστές του.
Εκείνη τη φοβερή ημέρα αντί για το σήμαντρο και την καμπάνα ηχούσαν τα όπλα των γενναίων αγωνιστών που πολεμούσαν «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία».
Και ο ηγούμενος Γεράσιμος και οι μοναχοί της Παναγίας Δοβρά, συνηθισμένοι στον πνευματικό αγώνα, που δεν είναι «προς αίμα και σάρκα», κατά τον πρωτοκορυφαίο απόστολο Παύλο, «αλλά προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις», ήταν τώρα έτοιμοι να αντιμετωπίσουν και τον πονηρο δυνάστη που για αιώνες καταπίεζε τους Έλληνες και τους στερούσε την ελευθερία και δεν τους άφηνε να λατρεύσουν ελεύθεροι τον Θεό και την Παναγία Μητέρα του.
Η μάχη εδώ στο μοναστήρι της Παναγίας της Δοβρά, δίπλα στο χωριό του γερο-Καρατάσου, που κι αυτό ονομαζόταν Δοβρά, το υπερασπιζόταν, και μαζί του υπερασπιζόταν και την ελευθερία της πατρίδος, ήταν συνεχής και αδυσωπητη. Οι νεκροί από την αντίπαλη πλευρά αμέτρητοι, δύο με τρεις χιλιάδες. Ελάχιστοι από την πλευρά των Ελλήνων, μόλις επτά. Αλλά για τους Τούρκους έφθαναν ενισχύσεις και ο Καρατάσος δεν θα μπορούσε να μείνει αποκλεισμένος στη Μονή. Έτσι έκανε τη δική του ηρωική έξοδο, μέσα στη νύκτα, μαζί με τους στρατιώτες του, παίρνοντας μαζί τους και τους νεκρούς τους. Έφυγαν, όχι για να σωθούν, αλλά για να συνεχίσουν τον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδος.
Το τίμημα της μάχης της Δοβρά ήταν βαρύ όχι μόνο για τους Τούρκους, αλλά και για το μοναστήρι της Παναγίας.
Όταν την άλλη ημέρα οι Τούρκοι διαπίστωσαν ότι ο Καρατάσος και οι στρατιώτες του είχαν εκκενώσει τη Μονή, μπήκαν μέσα οργισμένοι, θανάτωσαν τους μοναχούς, πήραν μαζί τους ο,τι πολύτιμο υπήρχε και τον ηγούμενο Γεράσιμο και έκαψαν τα πάντα.
Και όταν επέστρεψαν στη Βέροια, έστησαν μία αγχνόνη στην πλατεία Ωρολογίου και κρέμασαν τον μαρτυρικό ηγούμενο Γεράσιμο για να τον τιμωρήσουν, επειδή συνέπραξε με τους επαναστάτες, αλλά και για να τρομοκρατήσουν τους Έλληνες, ιδιαίτερα της Βεροίας, και να καταπνίξουν την επανάσταση.
Αυτή τη μάχη και αυτή τη θυσία του ηγουμένου και των μοναχών της Μονής της Παναγίας της Δοβρα και των αγωνιστών που έπεσαν στη μάχη της Δοβρά τιμούμε σήμερα. Και μαζί τους μνημονεύουμε και τους αειμνήστους κτίτορες, ευεργέτες και δωρητές τόσο της παλαιάς Μονής, την οποία κατέστρεψε η μανία των Τούρκων, όσων και εκείνων που από ευλάβεια κινούμενοι την ανήγειραν και πάλι μετά την καταστροφή του 1822, αλλά και των νέων κτιτόρων, οι οποίοι συνέδραμαν, μετά την επαναλειτουργία της, στην αποκατάσταση και αναδιοργάνωση της.
Τους μνημονεύουμε και τους τιμούμε, γιατί η θυσία και η προσφορά τους δεν είναι μόνο θυσία για την πίστη και για τον Χριστό, αλλά είναι και θυσία για την πατρίδα και την ελευθερία της, είναι θυσία και προσφορά για το Γένος. Και η προσφορά του κλήρου και των μοναχών στους αγώνες του Έθνους μας είναι τεράστια και δεν επιτρέπεται ούτε να την ξεχνούμε ούτε να την υποτιμούμε.
Και αυτό το χρέος εκπληρώνουμε και εμείς σήμερα, εδώ στο Καθολικό της Ιεράς Μονής της Παναγίας Δοβρά, μνημονεύοντας μαζί με τα ονόματα των ηρωικώς αγωνισαμένων και ενδόξως πεσόντων στη μαχή της Δοβρά και αυτά των μαρτυρικώς τελειωθέντων, του ηγουμένου Γερασίμου και των συν αυτώ, και των αοιδίμων κτιτόρων, ευεργετών, δωρητών και ανακαινιστών· διότι η Μονή άρχισε πράγματι να ξαναζεί σαν μοναστήρι μετά το 1994, όταν η νέα Αδελφότητα ήλθε και εγκαταστάθηκε εδώ, και ο,τι υπάρχει σήμερα είναι έργο αυτών των πατέρων, οι οποίοι εγκατέλειψαν τα πάντα και ήλθαν εδώ για να διακονήσουν την Εκκλησία και τον λαό του Θεού. Τους μνημονεύουμε, λοιπόν, με τη διάπυρη ευχή να εμπνεόμεθα πάντοτε από το παράδειγμα και την προσφορά όλων εκείνων οι οποίοι αγωνίσθηκαν για να ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι.
Αιωνία η μνήμη όλων των αειμνήστων αγωνιστών και πατέρων.