Το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης, 1ης Μαΐου, ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον Όρθρο της Μεγάλης Πέμπτης στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής Μελίκης.
Ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Τη αγία και μεγάλη Πέμπτη, οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες … παραδεδώκασιν ημίν τέσσερά τινα εορτάζειν, τον ιερόν Νιπτήρα, τον μυστικόν Δείπνον, την υπερφυά Προσευχήν, και την προδοσίαν».
Παρακολουθούμε από την περασμένη Κυριακή, την Κυριακή των Βαίων, την πορεία του Κυρίου μας προς το Πάθος. Την παρακολουθούμε μέσα από τα αναγνώσματα και τους ύμνους που την περιγράφουν, αλλά και μέσα από σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν αυτές τις ημέρες και τα οποία οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να μνημονεύουμε και να εορτάζουμε.
Έτσι ακούσαμε απόψε στο Συναξάριο της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης τα τέσσερα γεγονότα που εορτάζουμε αύριο: τον ιερό νιπτήρα, τον μυστικό Δείπνο, την υπερφυά προσευχή και την προδοσία.
Τα τέσσερα αυτά είναι τα τελευταία γεγονότα που συμβαίνουν λίγο πριν από το Πάθος του Κυρίου μας. Τα τρία, θα μπορούσαμε να πούμε, είναι θετικά. Ο ιερός νιπτήρας μας διδάσκει την ταπείνωση του Χριστού, ο οποίος έσκυψε και έπλυνε τα πόδια των μαθητών του. Ο μυστικός Δείπνος την αγάπη του Κυρίου μας, ο οποίος προσφέρει στους μαθητές του το Σώμα του και το Αίμα του. Η υπερφυής προσευχή μας υπενθυμίζει την αγωνία του Χριστού για τη σωτηρία μας και την απόλυτη υπακοή του στον Θεό-Πατέρα του, συγχρόνως όμως και την ανάγκη της εγρηγόρσεως που συστήνει στους μαθητές του.
Το τέταρτο γεγονός που μνημονεύουμε είναι η προδοσία, είναι το αρνητικό γεγονός. Ο μαθητής, ο Ιούδας, ο οποίος βρισκόταν επί τρία χρόνια δίπλα στον Χριστό, και άκουσε τη διδασκαλία του, είδε τα θαύματά του, έζησε ο,τι έζησαν και οι άλλοι μαθητές του Κυρίου, τον προδίδει. Τον παραδίδει στους γραμματείς και τους φαρισαίους, οι οποίοι επί τρία χρόνια προσπαθούσαν να τον παγιδεύσουν με διάφορους τρόπους, γιατί τους ήλεγχε ο λόγος του και η ζωή του, γιατί τους ενοχλούσαν οι άνθρωποι που τον ακολουθούσαν, γιατί δεν ήθελαν να παραδεχθούν ότι αυτός ήταν ο Μεσσίας που έλεγαν οι προφητείες που διάβαζαν αλλά δυστυχώς δεν κατανοούσαν.
Αυτός που δέχθηκε μέχρι την τελευταία στιγμή την αγάπη του Διδασκάλου του, ο Ιούδας, τον προδίδει σε εκείνους που τον φθονούσαν, κάτι που αναγνωρίζει και ο Πόντιος Πιλάτος, όταν θα τον παραδώσουν σε εκείνον για να τον σταυρώσει.
Ο Ιούδας προδίδει τον Χριστό, γιατί, παρότι ήταν μέσα στον στενό κύκλο των μαθητών του, δεν θέλησε να ακούσει τον λόγο του Κυρίου, τον οποίο επανέλαβε και στον κήπο της Γεθσημανή, όταν ο ίδιος όμως βρισκόταν ήδη στον δρόμο της προδοσίας. «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε, ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν».
Ο Ιούδας δεν είχε ασκηθεί στην εγρήγορση και έτσι άφησε το πάθος της φιλαργυρίας που είχε, όπως σημειώνουν κάποιες φορές οι ιεροί ευαγγελιστές, να κυριεύσει την ψυχή του και να τον βάλει στον πειρασμό να προδώσει τον Διδάσκαλό του για τριάκοντα αργύρια. Δεν είχε ασκηθεί στην εγρήγορση και γι’ αυτό και, όταν ακόμη μεταμελήθηκε για την προδοσία του και επέστρεψε τα τριάκοντα αργύρια, δεν μετανόησε όπως έκανε ο άλλος μαθητής, ο Πέτρος, αλλά «απελθών απήγξατο», ενώ ο Πέτρος μετανόησε, έκλαυσε και έλαβε τη συγχώρηση του Κυρίου.
Ποιος είναι όμως ο λόγος για τον οποίο η Εκκλησία μας μνημονεύει αυτό το αρνητικό γεγονός της προδοσίας του Ιούδα;
Ασφαλώς το μνημονεύει γιατί αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός στην εξέλιξη του θείου Πάθους. Το μνημονεύει όμως για να μας διδάξει πόσο εύκολα είναι δυνατόν να παρασυρθούμε και εμείς στον δρόμο του Ιούδα, στον δρόμο της προδοσίας του Χριστού, εάν δεν προσέξουμε και αφήσουμε τον εαυτό μας να παρασυρθεί από μικρότερα ή μεγαλύτερα πάθη και αδυναμίες. Διότι μπορεί και εμείς να λέμε ότι πιστεύουμε στον Χριστό, ότι τον ακολουθούμε, ότι τον αγαπούμε, ότι είμαστε μέλη του Σώματός του, τέκνα της Εκκλησίας του, και όμως, όταν καλούμεθα να επιλέξουμε ανάμεσα στον Χριστό και στην προσωπική μας ευχαρίστηση και άνεση, επιλέγουμε τη δεύτερη, την άνεση. Όταν καλούμεθα να επιλέξουμε μεταξύ Χριστού και ανθρώπων, προτιμούμε πάλι τους δεύτερους, για να μην τους δυσαρεστήσουμε, για να μην χάσουμε την υποστήριξή τους ή την υπόληψή τους. Όταν καλούμεθα να επιλέξουμε ανάμεσα στον Χριστό και το συμφέρον μας, επιλέγουμε δυστυχώς το συμφέρον μας, γιατί νομίζουμε ότι μπορούμε να κάνουμε κάποια έκπτωση στην πίστη μας, μπορούμε να παραβούμε κάποια εντολή του Χριστού, μπορούμε να μην «εκτεθούμε» ως πιστοί ακόλουθοί του και γίνουμε και εμείς «αποσυνάγωγοι», και ζημιωθούμε και χάσουμε κάτι που θέλουμε πολύ.
Και μπορεί με όλα αυτά να μην οδηγούμε τον Χριστό στον Σταυρό, όπως συνέβη με την προδοσία του Ιούδα, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με αυτά προδίδουμε και εμείς τον Χριστό. Τον σταυρώνουμε με την άρνηση και με την προδοσία μας και κινδυνεύουμε να βρεθούμε στην ίδια θέση με τον Ιούδα.
Ας προσέξουμε γι’ αυτό και ας διατηρούμε τον εαυτό μας σε διαρκή εγρήγορση, ελέγχοντας τις πράξεις μας και τη ζωή μας, για να μην προδίδουμε τον Χριστό που μας αγάπησε και μας ευεργέτησε και σταυρώθηκε για μας, για «τριάκοντα αργύρια», για κάποιο πρόσκαιρο και αμφίβολο κέρδος, και στερηθούμε με τον τρόπο αυτό τη σωτηρία μας αλλά και την αιώνιο ζωή.