Μία ακόμη ευλογημένη περίοδος νηστείας ξεκινά, πνευματικού αγώνα και προσπάθειας για να στρέψουμε το νου μας προς το Θεό.
Η νηστεία αυτή ξεκινά στις 15 Νοεμβρίου και διαρκεί μέχρι και τις 24 Δεκεμβρίου, ενώ στις 25 Δεκεμβρίου που εορτάζουμε τη γέννηση του Χριστού μας, έχουμε κατάλυση εις πάντα ανεξαρτήτου ημέρας.
Οφείλουμε να προσθέσουμε πως η Εκκλησία μας, έχει θεσπίσει την περίοδο αυτή των 40 ημερών μέχρι τα Χριστούγεννα το -ιερό σαρανταλείτουργο-, το οποίο μας βοηθά πολύ στο αγώνα μας, τον καθένα μας ξεχωριστά στο βαθμό βέβαια στον οποίο μπορούμε να συμμετέχουμε στις θείες λειτουργίες, που τελούνται καθημερινώς σε αρκετούς ναούς.
Σαρανταλείτουργο είναι μια σειρά 40 λειτουργιών, κατά τις οποίες μνημονεύονται κάποια ονόματα ζώντων (υπέρ υγείας) ή κεκοιμημένων (νεκρών) υπέρ αναπαύσεως.
Κατά τη σαρακοστή των Χριστουγέννων, που κρατάει σαράντα μέρες, πολλά μοναστήρια και κάποιες εκκλησίες των πόλεων συνηθίζουν να κάνουν 40λείτουργα, και να δίνει όποιος θέλει ονόματα για μνημόνευση.
Στο «Ιωάννης της Κροστάνδης» (έκδ. Ιεράς Μονής Παρακλήτου), διαβάζουμε:
«Στην Θεία Λειτουργία τελείται το μυστήριο της αγάπης. Και η αγάπη στην ουσία της είναι μεταδοτική. Η αγάπη, ιδιαίτερα η θεία, σπεύδει να σκορπίσει το φώς της, την χαρά της όλους… Και συμπληρώνει: ω αγάπη τελειότατη! ω αγάπη, πού τα πάντα αγκαλιάζεις! Ώ αγάπη ισχυρότατη! Τί να προσφέρουμε σαν ευγνωμοσύνη στον Θεό για την αγάπη Του προς εμάς; Η αγάπη αυτή βρίσκεται στην θυσία του Χριστού, που προσφέρεται για την απελευθέρωσι όλων από κάθε κακία…».
Και ο μακαριστός π. Παΐσιος, σχετικά με την ανάγκη προσευχής για τους κεκοιμημένους, έλεγε: «…να αφήνετε μέρος της προσευχής σας για τους κεκοιμημένους. Οι πεθαμένοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα (για τους εαυτούς τους). Οι ζωντανοί μπορούν… Να πηγαίνετε στην εκκλησία λειτουργία, δηλαδή πρόσφορο, και να δίνετε το όνομα του κεκοιμημένου, να μνημονευθή από τον ιερέα στην προσκομιδή. Επίσης, να κάνετε μνημόσυνα και τρισάγια. Σκέτο το τρισάγιο, χωρίς Θεία Λειτουργία, είναι ελάχιστο.
Το μέγιστο, πού μπορούμε να κάνουμε για κάποιον, είναι το Σαρανταλείτουργο. Καλό θα είναι να συνοδευθή και με ελεημοσύνη. Αν έχεις ένα νεκρό, ό όποιος έχει παρρησία στον Θεό, και του ανάψεις ένα κερί, αυτός έχει υποχρέωση να προσευχηθεί για σένα στον Θεό.
Αν πάλι, έχεις ένα νεκρό, ο όποιος νομίζεις ότι δεν έχει παρρησία στον Θεό, τότε, όταν του ανάβεις ένα αγνό κερί, είναι σαν να δίνης ένα αναψυκτικό σε κάποιον που καίγεται (από δίψα). Οι άγιοι δέχονται ευχαρίστως την προσφορά του κεριού και είναι υποχρεωμένοι να προσευχηθούν γι’ αυτόν πού το ανάβει. Ο Θεός ευχαρίστως το δέχεται…» (Μαρτυρίες προσκυνητών, Ζουρνατζόγλου Νικ.)