Λεύκωμα με εικόνες και καρτ ποστάλ από τον θρίαμβο έως την καταστροφή του ’22 εξέδωσε η Μητρόπολη Μαρωνείας. Πρόκειται για σπάνιο υλικό από τη συλλογή 50 ετών του Δ. Μαυρίδη με εικόνες καθημερινότητας των φαντάρων. Η επικοινωνία με τις οικογένειές τους, ο θάνατος
Aπό τον ΣΩΤΗΡΗ ΛΕΤΣΙΟ
Τα γεγονότα του πολέμου, στιγμιότυπα από τις προετοιμασίες των στρατιωτών και οι καθημερινές τους στιγμές,οι εντάσεις και τα συναισθήματα έτσι όπως αποτυπώθηκαν για πάντα στα πρόσωπα των ανθρώπων, όλα τα παραπάνω αποτυπώνονται με τον πιο παραστατικό και δραματικό τρόπο στο βιβλίο-λεύκωμα με τον τίτλο:«Από τον Θρίαμβο στην Καταστροφή-100 χρόνια από την Μικρασιατική Εκστρατεία και την Μικρασιατική Καταστροφή»,το οποίο εξέδωσε προσφάτως η Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής. Το εξαιρετικό αυτό λεύκωμα συμπεριλαμβάνει κείμενα και 469 φωτογραφίες,οι οποίες προέρχονται από τη πλούσια συλλογή του κ.Δημήτρη Μαυρίδη,ο οποίος μίλησε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» σχετικά με το σπάνιο αυτό φωτογραφικό υλικό και την σημασία του:«Έχω συγκεντρώσει συνολικά 3000 φωτογραφίες. Ήμουν μαθητής στο γυμνάσιο όταν ξεκίνησα να μαζεύω σιγά-σιγά αυτές τις φωτογραφίες» τονίζει ο κ.Μαυρίδης και συνεχίζει την αναφορά του: «Για πενήντα συνεχή χρόνια πήγαινα στο Μοναστηράκι και μάζευα το υλικό αυτό. Έμπαινα στα μαγαζιά της περιοχής και έπιανα κουβέντα με τους εμπόρους των παλαιών αντικειμένων. Μια ημέρα τυχαία έτσι καθώς έψαχνα ανακάλυψα ένα μεγάλο αριθμό με φωτογραφίες από την Μικρασιατική Εκστρατεία,τις οποίες έστελναν οι στρατιώτες στις οικογένειες και στους συγγενείς τους στην Ελλάδα. Είχαν περάσει τα χρόνια και όπως ήταν φυσικό οι παλαιοί στρατιώτες πέθαιναν ο ένας μετά τον άλλον. Για τον λόγο αυτό οι οικογένειές τους πετούσαν τα πράγματά τους στα σκουπίδια:Φωτογραφίες, καρτ-ποστάλ, ημερολόγια, επιστολές κ.α. Όλα αυτά όμως είχαν φυσικά μεγάλο ενδιαφέρον για μένα» συμπληρώνει ο κ. Μαυρίδης.
«Πίσω από κάποιες φωτογραφίες υπήρχαν γραμμένες πληροφορίες για τον θάνατο κάποιων στρατιωτών, για όσους τραυματίστηκαν ή πιάστηκαν αιχμάλωτοι» σημειώνει ο κ. Μαυρίδης και προσθέτει: «Μέσα από τις φωτογραφίες αυτές προσπάθησα να διακρίνω την διανοητική συγκρότηση των φαντάρων και να συνθέσω στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Εκείνη η εποχή ήταν πολύ διαφορετική από την σημερινή. Οι άνθρωποι πολεμούσαν με ενθουσιασμό και είχαν πίστη στον αγώνα που έκαναν. Έβλεπαν την πατρίδα ως ξεχωριστή αξία. Όλη αυτή η δραστηριότητα μου άφησε ευγενή συναισθήματα και με βοήθησε στο να σχηματίσω μια εικόνα για την Ιστορία και να την διασώσω στις επόμενες γενιές» υπογραμμίζει ο κ. Μαυρίδης και συνεχίζει:«Ιδιαίτερα με συγκίνησαν και τράβηξαν την προσοχή μου οι φωτογραφίες με τους φαντάρους να προχωράνε στην Αλμυρά Έρημο, η φωτογραφία από την απελευθέρωση της Ραιδεστού-στην Ανατολική Θράκη-από τον ελληνικό στρατό. Η Ραιδεστός ήταν τόπος καταγωγής του πατέρα μου. Εξίσου συγκινητική είναι και μια άλλη φωτογραφία στην οποία διακρίνονται η άφιξη στην Κωνσταντινούπολη των πολεμικών πλοίων Αβέρωφ και Κιλκίς» καταλήγει ο κ.Μαυρίδης.
«Η έκδοση του βιβλίου αυτού αποτελεί τη συμμετοχή της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής στις εκδηλώσεις μνήμης που υποστηρίζονται από την Εκκλησία της Ελλάδος,οι οποίες διοργανώνονται με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από την φοβερής έκτασης Μικρασιατική Καταστροφή. Πρόκειται για ένα βιβλίο μνήμης και εθνικής ενδοσκόπησης, ένα βιβλίο φρονηματισμού,ειρήνευσης και καταλλαγής» τονίζει μιλώντας στην «Ορθοδοξη Αλήθεια» ο καθηγητής κ.Γεώργιος Τσιγάρας, πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και υπεύθυνος για τις εκδόσεις της Μητρόπολης Μαρωνείας και Κομοτηνής. Αναφερόμενος στο εν λόγω λεύκωμα σημειώνει: «Στην έκδοση αυτή προηγούνται θεωρητικά κείμενα για τη σχέση του Ελληνισμού με τις ανατολικές ακτές του Αιγαίου, την Μικρά Ασία, από την αρχαιότητα μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα» σημειώνει και συμπληρώνει : «Στη συνέχεια δίδεται μια συνοπτική και πυκνή εξιστόρηση των γεγονότων κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την Καταστροφή. Κατόπιν, παρατίθενται φωτογραφίες, ενώ στο τέλος παρουσιάζονται σημαντικά κείμενα που αναφέρονται στα γεγονότα της Μικράς Ασίας, όπως η Συνθήκη των Σεβρών,μνημόνια συνομιλιών και εκθέσεις Ελλήνων πολιτικών, όπως και η επιστολή του Εθνομάρτυρα Χρυσοστόμου Σμύρνης προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο (25 Αυγούστου 1922). Ο τόμος ολοκληρώνεται με σύντομα αλλά περιεκτικά κείμενα για τους πρωταγωνιστές των γεγονότων της Μικρασιατικής Εκστρατείας και Καταστροφής» αναφέρει ο κ. Τσιγάρας.
Θεωρεί επίσης ότι τα σημαντικότερα κείμενα αυτού του βιβλίου-λευκώματος είναι αυτά που βρίσκονται στο πρώτο μέρος και στα οποία παρουσιάζεται η διαχρονική σχέση του Ελληνισμού με το Αιγαίο και τη Μικρά Ασία,η παρουσία των Ελλήνων στη Μικρά Ασία πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και τέλος η κρίση ταυτότητας του Νέου Ελληνισμού:«Ενδιαφέρον επίσης έχει το σύνολο του φωτογραφικού υλικού, επειδή παρουσιάζονται στιγμές από τη ζωή των Ρωμηών στην καθ΄ ημάς Ανατολή και αναδεικνύονται τα πολεμικά γεγονότα» υπογραμμίζει ο κ.Τσιγάρας.
Προσθέτει και τα εξής: «Σε αρκετές φωτογραφίες μπορεί να διακρίνει κανείς το υψηλό φρόνημα των στρατιωτών,οι οποίοι έφθασαν στα βάθη της Μικράς Ασίας, ενώ τέλος παρουσιάζονται τα τραγικά γεγονότα της υποχώρησης και της μεγάλης έκτασης καταστροφής και εκδίωξης των Ελλήνων από τις προαιώνιες εστίες τους στην Μικρά Ασία».
Η έκδοση βιβλίων για τα πάθη των Θρακών και η έκθεση για τον θρίαμβο την καταστροφή και την αναγέννηση’.
«Με τον Δημήτρη Μαυρίδη μας συνδέει μια οικογενειακή φιλία εικοσιπέντε περίπου χρόνων» παρατηρεί ο κ.Τσιγάρας και συνεχίζει την εξιστόρησή του:«Δεν συνεργαστήκαμε τώρα για πρώτη φορά. Μαζί εργαστήκαμε για την έκδοση του επιστημονικού περιοδικού ”Περί Θράκης” που εκδίδεται στην Ξάνθη από το ΠΑΚΕΘΡΑ, για την οργάνωση εκθέσεων προβληματισμού και ταυτότητας και για την έκδοση των σχετικών συνοδευτικών καταλόγων στην Ξάνθη από την Μητρόπολη Ξάνθης. Τα τελευταία δέκα χρόνια με τη στήριξη του Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής κ.Παντελεήμονος προχωρήσαμε στη διοργάνωση στην Κομοτηνή εκθέσεων και στην έκδοση βιβλίων,που αναφέρονται στα πάθη και τα παθήματα των Θρακών. Και τώρα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή πραγματοποιήθηκε αυτή η σημαντική, κατά την άποψή μου, έκδοση για την Μικρασιατική Εκστρατεία και την Καταστροφή. Ήδη προετοιμάζουμε μια έκθεση φωτογραφίας με νέο υλικό κυρίως από τη συλλογή του Δημήτρη Μαυρίδη η οποία έχει τίτλο: ”Από τον Θρίαμβο και την Καταστροφή στην Αναγέννηση”.Η έκθεση αποτελεί μια συνεργασία και συνδιοργάνωση της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Την έκθεση αυτή θα συνοδεύει και κατάλογος που συνέταξαν ο κ.Δημήτρης Μαυρίδης και η κ. Εύη Γραμματικοπούλου. Ο κ. Μαυρίδης είναι ένας άνθρωπος με πολύπλευρη και βαθιά παιδεία, ένας λόγιος παλιάς κοπής, με αφετηρίες από τη λογιοσύνη της καθ΄ ημάς Ανατολής. Η γνώση της ιστορίας, ελληνικής και παγκόσμιας, και της σύγχρονης πολιτικής είναι αποτέλεσμα όχι μόνο των μελετών του, αλλά και των πολλών περιηγητικών του επισκέψεων στην Ευρώπη,την Μικρά Ασία, τη Μέση Ανατολή, και την Αμερική» καταλήγει ο κ. Τσιγάρας.
ΑΠΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΗΣ ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ
Ο Δημήτρης Μαυρίδης γεννήθηκε το 1942 στη Φλώρινα και έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Ξάνθη. Κατάγεται από οικογένεια προσφύγων από την Ραιδεστό(σημερινή ονομασία Τεκιρντάγ) της Ανατολικής Θράκης. Σπούδασε Μηχανολόγος Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Εργάζεται στην Αθήνα, όπου και διαμένει. Η παραμονή με την οικογένειά του στην Ξάνθη δημιούργησε στον Δημήτρη Μαυρίδη ισχυρούς δεσμούς με την πόλη και τη Θράκη γενικότερα. Έχει συγγράψει αρκετά βιβλία σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό στην Ξάνθη και στη Θράκη. Το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, αναγνωρίζοντας το πνευματικό του έργο και την συμβολή του στην προβολή της πολιτισμικής παράδοσης της Θράκης, τον αναγόρευσε το 2017 επίτιμο διδάκτορα.
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”
