Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, χοροστάτησε την Παρασκευή, 2 Απριλίου 2021, το πρωί, κατά παλαιά παράδοση, στο Ιερό Αγίασμα της Παναγίας των Βλαχερνών, στην Ι. Ακολουθία της Γ’ Στάσης των Χαιρετισμών.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μ. Αρχιμανδρίτης, Πανοσιολ. κ. Αγαθάγγελος, Αρχειοφύλακας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος αναφερόμενος στο θεολογικό περιεχόμενο του Ακαθίστου Ύμνου, μεταξύ άλλων, επεσήμανε ότι “ο πιστός καλείται σε μία μετάθεση του νου και της σκέψης από τα γήινα στα ουράνια και από τα πρόσκαιρα στα αιώνια, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Υιού και Λόγου του Θεού, ο οποίος σαρκώθηκε πραγματοποιώντας μια μετάθεση ασυγκρίτως διαφορετική από εκείνη που επιδιώκουν οι άνθρωποι, προκειμένου να προσλάβει τον άνθρωπο από τη γη και να τον μεταφέρει στον ουρανό”.
Εκκλησιάστηκαν ο Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη Εντιμ. Σταυρος Χριστοδουλίδης, ο Γενικός Πρόξενος της Ουκρανίας στην Πόλη Εντιμ. κ. Oleksadr Gaman, με την σύζυγό του και συνεργάτες του, και πλήθος πιστών από την Πόλη και το εξωτερικό.
Η ομιλία του Πατριάρχου
“Με την χάριν της Θεοτόκου συνήχθημεν και εφέτος εις τον ιερόν και ιστορικόν τούτον τόπον, μετά την αναγκαστικήν απουσίαν κατά το παρελθόν έτος, λόγω της υγειονομικής κρίσεως, διά να τελέσωμεν την Ακολουθίαν των Χαιρετισμών και να λάβωμεν την ευλογίαν της Παναγίας της Βλαχερνίτισσας, δοξάζοντες το υπέρ παν όνομα του εν Τριάδι Θεού, του χαρισαμένου εις το ανθρώπινον γένος την ευλογημένην εν γυναιξί Μαρίαν, διά της οποίας εσαρκώθη ο προαιώνιος Λόγος του Θεού και άνοιξε δι’ ημάς η πύλη του Παραδείσου.”, είπε ο Παναγιώτατος, στην ομιλία του μετά την Ακολουθία, και πρόσθεσε:
“Δεν συναντώμεν πλέον εις τας Βλαχέρνας τα παλαιά μεγαλεία του Γένους. Όλα εδώ είναι σεμνά και ταπεινά, αλλά πλήρη φωτός και αληθείας. Δι’ ημάς τους Ορθοδόξους κάθε ταπεινόν εξωκκλήσι, εις το οποίον δοξολογείται ο Θεός και τελείται το μέγα μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας, είναι τόσον μέγα όσον οι περίλαμπροι Καθεδρικοί Ναοί της Ορθοδοξίας ανά την οικουμένην.
Ούτε αι πυρακαιαί, ούτε η εγκατάλειψις, ούτε οι βανδαλισμοί του 1955 κατάφεραν να θίξουν την ιερότητα του τόπου, ούτε να μειώσουν τον σεβασμόν του λαού του Θεού προς αυτόν. Η Βλαχέρνα ήτο, είναι και θα παραμείνη το πάνσεπτον ενδιαίτημα της Πανάγνου Θεομήτορος, αιωνία μαρτυρία περί της δυνάμεως της πίστεως, πνευματικόν κέντρον και αμετακίνητον σημείον αναφοράς διά το Γένος. Όταν τα βήματά όλων ημών των Ορθοδόξων πιστών, των εντεύθεν και εκ του εξωτερικού, μας οδηγούν εις την Βλαχερνίτισσαν, τότε όλοι γνωρίζομεν ότι πορευόμεθα προς τον πανίερον τόπον, όπου ρέει η «ακένωτος πηγή του ζώντος ύδατος», όπου φυλάσσεται το μάννα, «το γλυκαίνον τα των ευσεβών αισθητήρια», όπου η Παναγία κατευνάζει τον τάραχον των παθών και τον κλύδωνα των πταισμάτων, διώκει και θεραπεύει τας νόσους και τας «χαλεπάς αρρωστίας», επιχέουσα «των ιαμάτων το δαψιλές».
Εδώ εις την Βλαχέρναν κατοικεί και δοξάζεται το μυστήριον της ενανθρωπήσεως του Θεού και της κατά χάριν θεώσεως του ανθρώπου. Τα πάντα εις την Βλαχέρνα είναι έκφρασις του σωτηριώδους «Γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», της νεάνιδος της Ναζαρέτ, τα πάντα εκπροσωπούν το ελεύθερον «Ναί» της Παναγίας εις την προαιώνιον βουλήν του Θεού διά την λύτρωσιν του γένους των ανθρώπων. Ο ναός των Βλαχερνών μαρτυρεί περίτρανα ότι η τιμή προς την Θεομήτορα και η κεντρική θέσις Αυτής εις την εκκλησιαστικήν ζωήν και την Ορθόδοξον πνευματικότητα δεν αποτελούν απλώς μίαν ευσεβή παράδοσιν της χριστιανικής Ανατολής χωρίς θεολογικήν διάστασιν και ουσίαν. Η Θεοτόκος ανήκει εις τον πυρήνα της Ορθοδόξου ταυτότητος και του όλου μυστηρίου της Εκκλησίας, λόγω του ουσιαστικού ρόλου της εις την Θείαν Οικονομίαν. Όπως έγραφεν ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «το όνομα της Θεοτόκου άπαν το μυστήριον της οικονομίας συνίστησι».
Αυτή η αλήθεια διακηρύσσεται, όταν ψάλλεται, όπου γης, το «Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια» και το «Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε». Το δε «εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον» υπενθυμίζει με έμφασιν, ότι η Παναγία είναι Ελευθερώτρια και ότι η πίστις μας είναι οδός ελευθερίας. Προσευχόμεθα προς την Θεοτόκον να μας ελευθερώση εκ κινδύνων παντοίων και να μας οδηγήση προς την «αληθή ελευθερίαν», η οποία είναι η ζωή εν Χριστώ και ορίζεται ως «αληθεύειν εν αγάπη». Εδώ ευρίσκεται η πεμπτουσία της Ορθοδόξου ταυτότητός μας”.
Στη συνέχεια ο Πατριάρχης πρόσθεσε:
“Κατ’ έτος, η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή και αι συγκλονιστικαί ακολουθίαι του Ακαθίστου Ύμνου συμπίπτουν με την έλευσιν της ανοίξεως, η οποία ήδη δίδει ανθοφορούσα το γοητευτικόν της παρόν. Ο μακαριστός πνευματικός ημών πατήρ, Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Μελίτων εις ένα έξοχον σύντομον κείμενόν του απεκάλεσε την Μεγάλην Τεσσαρακοστήν «πνευματικήν άνοιξιν», η οποία μαζί με την εποχήν της ανοίξεως εξαγγέλλει την πρόνοιαν του Θεού και την αγάπην Του δι’ ημάς. Ο σοφός Γέροντας μας καλεί «να αφήσουμε τον Θεό να σκορπίσει τα χιόνα που είναι μέσα μας… Να γεμίσει με πράσινη χλόη κι ανοιξιάτικα λουλούδια, κάθε κώχη, κάθε φαράγγι της ψυχής μας». Ο Χριστός, «ο Κηπουρός της Ανοίξεως, της Αναστάσεως», αν το θελήσουμε ημείς ελευθέρως, «μπορεί να κάνει ανθισμένο κήπο και την ανθρώπινη ζωή» (Χαλκηδόνια, σ. 568). Παρακαλούμεν την Υπεραγίαν Θεοτόκον να μεσιτεύση προς τον Υιόν Της και Σωτήρα του κόσμου, να χαρίζη εις ημάς πάντας την χαράν της Ανοίξεως, την πεπληρωμένην χαράν της Αναστάσεως.”.
Ακολούθως ο Παναγιώτατος εξέφρασε την Πατριαρχική ευαρέσκειά του προς τον Θεοφιλ. Επίσκοπο Αλικαρνασσού κ. Αδριανό, Επόπτη της περιοχής, για την προσφορά του και την φροντίδα του για την καλή λειτουργία των εκκλησιαστικών πραγμάτων και την προστασία των Ναών και των προσκυνημάτων των πέριξ Κοινοτήτων. Επίσης, ευχαρίστησε τους ευλαβείς ιερείς και τους συνεργάτες του Επόπτου, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Εκκλησιαστικής Επιτροπής Εντιμ. κ. Νικόλαο Καλαμάρη, για την καλή συνεργασία τους και την συνετή διαχείρισιν των κοινοτικών υποθέσεων.
Προηγουμένως, τον Παναγιώτατο καλωσόρισε ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Αλικαρνασσού κ. Αδριανός, ο οποίος αναφέρθηκε στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου.
“Προς Αυτήν την των θλιβoμένων χαράν και παραμυθίαν, την σκέπην και αντίληψιν των καταπονουμένων εκ των του βίου ποικίλων περιστάσεων, την αεί υπέρμαχο Στρατηγό του Γένους, προστρέχομεν, και δεν θα παύσωμεν ποτέ να προστρέχομεν, τα πλήθη των ευσεβών Χριστιανών.
Προς Αυτήν προστρέχομεν και κατά την σήμερον και παρακαλούμεν όπως, διά των διαπύρων ευχών και προσευχών της Υμετέρας Θεοφρουρήτου κορυφής, πρεσβέυση προς τον Υιόν της και Θεόν της, τον ιατρόν των ψυχών και των σωμάτων ημών, διά την ταχυτάτην έκβασιν του εν απάση τη οικουμένη εν εξελίξει τελούντος λοιμικού πειρασμού.”
Επίσης, με θερμούς λόγους υποδέχθηκε τον Παναγιώτατο και ο Εντιμ. κ. Νικόλαος Καλαμάρης, ο οποίος αναφέρθηκε στο έργο που πραγματοποίησε κατά το παρελθόν έτος η Εκκλησιαστική Επιτροπή.
