Ο σεμνός Ποιμενάρχης ανέλαβε το πηδάλιο της Μητρόπολης Κερκύρας την περίοδο της κατοχής και στήριξε τον βίο του σε δύο πόλους, στην Ορθόδοξη χριστιανική πίστη και την πατρίδα. Πολυγραφότατος και αφιλοχρήματος, είχε αναλάβει τη διδασκαλία 8.500 (!) προσφυγόπουλων της Μικρασίας
Από τον Δημήτριο Βανδώρο*
Σήμερα, 18 Μαΐου του 2022, συμπληρώνεται ακριβώς μισός αιώνας από την εκδημία ενός μεγάλου Ιεράρχου, ενός μεγάλου εκκλησιαστικού και πατριωτικού αναστήματος, του Μητροπολίτου Κερκύρας και Παξών Μεθοδίου Κοντοστάνου, «του εκ Κερκύρας», όπως ο ίδιος έλεγε, ο οποίος εγεννήθη στο χωριό Νυμφές την 7η Ιουνίου 1881 από πτωχή αγροτική οικογένεια.
Με εκδηλώσεις εν ζωή, αλλά και με την πάνδημη κηδεία του και τα πνευματικά μνημόσυνα που ακολούθησαν, δόθηκε η ευκαιρία, όπως έγραφε ο διάδοχός του Μακαριστός Μητροπολίτης Πολύκαρπος, «κάμνοντας το χρέος μας, να εκδηλώσουμε όλοι οι Κερκυραίοι τον σεβασμό μας και την τιμή και την αγάπη μας για τον γεραρόν Ιεράρχην και ακάματο πνευματικό δημιουργό και πατέρα, που ετίμησε της Κέρκυρας το όνομα στο Πανελλήνιον, σαν παιδαγωγός και δόκιμος κήρυξ του θείου λόγου στην αρχή και σαν Ποιμενάρχης στοργικός και δραστήριος της Πατρίδας του» ακολούθως.
ΣΤΗΝ ΑΙΔΗΨΟ
Ο άξονας της ζωής του εστηρίζετο σε δύο πόλους, την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη και την πατρίδα. Την εθνική και κοινωνική δράση του ξεκίνησε κυρίως όταν, ως Αρχιερατικός Επίτροπος Αιδηψίων και Διευθυντής του Ελληνικού Σχολείου Αιδηψού, ανέλαβε την διδασκαλία και νουθεσία 8.500 (!) προσφυγόπουλων της Μικρασιατικής καταστροφής, παλεύοντας με την φτώχεια, την αρρώστια και την εξαθλίωση. Για το έργο του αυτό ανακηρύχθηκε Επίτιμος Δημότης Αιδηψού.
Προ της εκλογής του ως Μητροπολίτου Κερκύρας και Παξών διεκρίθη ως Ιεροκήρυξ, αλλά και ως καθηγητής μέσης εκπαιδεύσεως εις την Αθήνα και την Αιδηψό. Εκήρυττε εις διαφόρους Ναούς των Αθηνών και εις τις κατάμεστες αίθουσες των συλλόγων «Τρεις Ιεράρχαι» και «Φίλοι του Λαού», καθώς και εις τον Πανεπιστημιακό Ναό της Καπνικαρέας.
Εποίμανε την Κέρκυρα επί μίαν 25ετίαν (1942-1967), ήτοι επί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από όλους τους προκατόχους του Μητροπολίτες, αλλά και τους μετά εκείνον.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Ανέλαβε το πηδάλιο της Μητροπόλεως Κερκύρας στην χαλεπή περίοδο της κατοχής και «έφερε στον ταλαιπωρημένο αυτό τόπο ελπιδοφόρο γαλανόλευκο μήνυμα φορώντας Αρχιερατική στολή με τα ελληνικά χρώματα και σκορπώντας θάρρος και αισιοδοξία στις κουρασμένες και απογοητευμένες ψυχές».
«Από της επομένης της ενθρονίσεώς του αρχίζει μία τολμηρή μονομαχία μεταξύ εκείνου και του Ιταλού Διοικητού, όπως αποτυπώνεται εις το ογκώδες 528 σελίδων βιβλίο του ‘Αρχείον και καθημερινά περιστατικά γεγονότα επί Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής’, το οποίο εξέδωσε εις τας αρχάς του έτους 1949 «ίνα μη μείνωσιν άγνωστοι λεπτομέρειαι των δεινοπαθημάτων της Κερκύρας», όπως γράφει στον πρόλογο του βιβλίου.
ΑΓΩΝΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΜΠΕΡΙΣΤΑΤΟΥΣ
Αγωνίσθηκε για την καλύτερη μεταχείριση των φυλακισμένων, για την απόλυση πολιτικών κρατουμένων, για την μεταφορά ασθενών φυλακισμένων στο νοσοκομείο και την ενίσχυση εμπερίστατων με τρόφιμα. Περιήρχετο την ύπαιθρον με λεωφορεία, ή με ζώα, ή πεζός! Δέκα μήνες μετά την ενθρόνισή του αντιμετώπισε την καταστροφή της Κέρκυρας από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς (25 Ναοί κατεστράφησαν ολοσχερώς και 33 υπέστησαν σοβαρές ζημίες), αλλά και τα προβλήματα της φτώχειας, τα οποία προκάλεσε ο Β´ παγκόσμιος πόλεμος και ταλαιπώρησε τόσο πολύ τον λαό της Κέρκυρας. «Ακτινοβολούσε όχι από λαμπρότητα αμφιέσεως, αλλά από εσωτερικό φως», όπως γράφει ο Πρωτοπρεσβύτερος Αθανάσιος Τσίτσας, ο οποίος τον έζησε από κοντά επί εννέα χρόνια. Εξ άλλου τα άμφιά του ήσαν ολίγα και λιτά. Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Μεθόδιος ως λειτουργός διεκρίνετο για την ευσέβεια, την σεμνοπρέπεια, την ευλάβεια και την ταπείνωση. Υπήρξε πολυγραφότατος. Η μελετηρότης, η ευρυμάθεια, η θεολογική κατάρτισή του και η εργατικότης του, οδήγησε εις την συγγραφήν και δημοσίευσιν 56 έργων του (Θεολογικών, ιστορικών, λογοτεχνικών κ.ά.)
Ανέπτυξε έντονη πατριωτική δράση. Ηταν ακτήμων και έμενε στο ενοίκιο για να προσφέρει στον πλησίον του!
«Οταν ερχόταν στην Αθήνα για τη σύγκληση της Ιεραρχίας, έμενε σε ένα φθηνό ξενοδοχείο στην πλ. Κοτζιά και έτρωγε σε ταβερνάκι»
«Η αποστολή μου μοι υπαγορεύει ουχί το αναπαύεσθαι, κοιμάσθαι και παχύνεσθαι, αλλά αγρύπνως επισκοπείν και εργάζεσθαι…»
O Μακαριστός Γέροντας ανέπτυξε μεγάλη πατριωτική δράση. Το έτος 1942 ίδρυσε μυστική αντιστασιακή οργάνωση («Εθνική Οργάνωση Κερκύρας), συμμετείχε εις την Εθνικήν Αντίστασιν και ανέλαβε πρωτοβουλίες έναντι των αρχών κατοχής. Αλλά και το φιλανθρωπικό έργο του υπήρξε μεγάλο. Από τον μισθό του δεν απέμενε τίποτα και βοηθούσε αστέγους και πεινασμένους. Υπήρξε ακτήμων και τελείωσε τον βίον του εις επ ενοικίω διαμέρισμα.
Εκπροσώπησε την Εκκλησίαν της Ελλάδος εις το εξωτερικό και δεν έπαυσε να αγωνίζεται για την αναβίωση της Ιονίου Ακαδημίας.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΗΜΑ
Τον ενθυμούμαι να ηγείται διαδηλώσεως για την ένωση της Κύπρου! Το έτος 1946 η Ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης των Η.Π.Α. τον πρότεινε για καθηγητή, αλλά εκείνος δεν δέχθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του! Δεν έπαυσε δε να επικρίνει την χρήση ξένων λέξεων. Για την προσφορά του εις την Εκκλησία και την Πατρίδα, του απενεμήθησαν πολλές τιμητικές διακρίσεις και παράσημα.
Οπως γράφει ο διάδοχός του Μακαριστός Μητροπολίτης Πολύκαρπος «Η αφιλοχρηματία του ήτο παραδειγματική, ουδέποτε ζήτησε ή εδέχθη χρήματα δια την τέλεσιν Ιερών Μυστηρίων». Ο ίδιος γράφει: «Ήτο ίσως ο μόνος Ιεράρχης της Ελλαδικής Εκκλησίας, ο οποίος…προσήρχετο από βαθείας πρωίας εις τον Ναόν προκειμένου να παρακολουθήση εξ αρχής τον Όρθρον και αναγνώση ο ίδιος τον Εξάψαλμον»!
Σημαντικότατη υπήρξε η προσφορά του εις την Κερκυραϊκήν νεολαίαν με την δημιουργίαν της «Χριστιανικής Εστίας», την λειτουργίαν Κατηχητικών Σχολείων και παιδικών κατασκηνώσεων.
Με την λέξιν ακάματος έρχονται εις τον νούν τα λόγια από τον ενθρονιστήριον λόγον του: « η αποστολή μου μοι υπαγορεύει ουχί το αναπαύεσθαι, κοιμάσθαι και παχύνεσθαι, αλλ´ αγρύπνως επισκοπείν και εργάζεσθαι…». Τα εφήρμοσε.
Ας κλείσω το μικρό αυτό, σε σχέση με το ύψος του εκκλησιαστικού αναστήματος, μνημόσυνο με λίγα λόγια του γνωστού λογοτέχνη-ποιητή Ματθαίου Μουντέ: «…Λευκέ Γέροντα, σεμνέ υπηρέτη του Αγίου Σπυρίδωνα, ταπεινέ Ποιμένα του πιό όμορφου, του πιό αγαπημένου νησιού. Εις μάστιγας έτοιμος! Οι αγώνες σου -εθνικοί και θρησκευτικοί- η ευαγγελική σου απλότητα, η δυνατή θέλησή σου, όλα με δίδαξαν…».
«Τον αγώνα τον καλόν ηγωνίσθη, την πίστιν τετήρηκε». Υπήρξε άξιος του Χριστού και της Ελλάδος. Η μνήμη του θα είναι αιώνια ενώπιον του Θεού και των ανθρώπων.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑΣ
Επί προσωπικού, είχα την ευλογία να διατελέσω πνευματικό παιδί του και έχω πολλά βιώματα από εκείνον και η απουσία της γλυκυτάτης μορφής του είναι εντονώτατη. Ας μου επιτραπεί να αναφερθώ μόνο σε κάτι που είχα ιδίαν αντίληψιν και δείχνει χαρακτηριστικά την ταπεινή ζωή του: Όταν ήρχετο εις τας Αθήνας δια να συμμετάσχει σε συγκλήσεις της Ιεραρχίας διέμενε εις το φθηνό και ταπεινό Ξενοδοχείο «Βέτο» της οδού Λυκούργου, εις την Πλατεία Κοτζιά και δειπνούσε εις το κάτωθι του ξενοδοχείου λαϊκό εστιατόριο/ταβέρνα «Αθήναιον»! Δόξα τω Θεώ, οι Κερκυραίοι, οι οποίοι εξετίμησαν την βιωτή και το έργο του ταπεινού και ακάματου Ιεράρχη τους, αφιέρωσαν μεγάλη κεντρική οδό της πόλεως εις εκείνον και ανήγειραν προτομή του εις τον περίβολον του Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος.
* Πρώην Διοικητής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”
