Στις 3 Αυγούστου 1973 πεθαίνει ο Ηλίας Βενέζης, κατά κόσμον Ηλίας Μέλλος. Γεννημένος στις Κυδωνίες – Αϊβαλί Μ. Ασίας στις 4 Μαρτίου 1904.
Κανένας άλλος δεν εξέφρασε με τόση δύναμη και με τόση ανθρωπιά, τον καημό του Γένους, για τη συμφορά και τη νοσταλγία, το όραμα των ευτυχισμένων ημερών, που κάνει πιο πικρό αυτόν τον πόνο. Κανένας δεν τραγούδησε και δεν έκλαψε σαν αυτόν, την αξέχαστη πατρίδα Ο Βενέζης είναι δικαιωματικά ένα κεφάλαιο στην ιστορία του νεώτερου Ελληνισμού, αφού το έργο του καταξιώθηκε και με τον τίτλο του Ακαδημαϊκού.
Το μόνο κυρίως θέμα που απασχολεί το Βενέζη είναι η μοίρα του λαού μας, στις πρώτες δεκαετίας του αιώνα, ο ξεριζωμός του Γένους από τις πανάρχαιες Μικρασιατικές Εστίες του, η εθνική συμφορά, που είχε, ως συνέπεια, να συρρικνωθεί ο Ελληνισμός μέσα στα στενά όρια της μικρής ελεύθερης Πατρίδας. Αυτό είναι το μόνο και μέγα γεγονός, που, από τα τρυφερά νιάτα έως την προχωρημένη ηλικία, που θέλησε ν’ αφηγηθεί ο Βενέζης, αφού το έζησε.
Το νούμερο «31328», «Η Γαλήνη», «Αιολική Γη» και κατόπιν «Ώρα πολέμου» και «Οι νικημένοι», αυτό το θέμα έχουν καθώς και πολλά άλλα δημιουργήματά του.
Στη διάρκεια της πολύχρονης παρουσίας του στα γράμματα, ασχολήθηκε με όλες σχεδόν τις μορφές γραπτού λόγου. Δημοσίευσε και εξέδωσε μυθιστορήματα, διηγήματα, μελέτες, χρονογραφήματα, βιογραφίες, οδοιπορικά, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και έγραψε και το θεατρικό έργο “Μπλόκ C”.
Επίσης υπήρξε γραμματέας και Διευθύνων Σύμβουλος του Εθνικού Θεάτρου την περίοδο 1950 – 52 καθώς και πρόεδρος της Καλλιτεχνικής επιτροπής του από το 1964 έως το 1967, συνεργάτης του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) από το 1954 έως το 1966 αλλά και πρόεδρος του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης από το 1963 έως το 1966.
Το 1955 Συνέγραψε «Το χρονικό της Τραπέζης της Ελλάδος»
Μετά τον πόλεμο διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην πνευματική ζωή της χώρας με επίσημες θέσεις, όπως του Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Το 1939 ο Βενέζης μοιράστηκε μαζί με τον Μυριβήλη, το πρώτο στην ιστορία κρατικό βραβείο πεζογραφίας. Το 1957 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Παράλληλα το έργο του γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία, στην Ελλάδα με συνεχείς επανεκδόσεις και στο εξωτερικό με πολλές μεταφράσεις. Ήταν εξαιρετικά δημοφιλής λογοτέχνης στην εποχή του, με εκπομπή στο ραδιόφωνο και ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας των Δώδεκα», που με το ομώνυμο βραβείο της ανέδειξε το μεταπολεμικό μυθιστόρημα.
Πέθανε στις 3 Αυγούστου το 1973 στην Αθήνα. Κηδεύτηκε και τάφηκε στη Μήθυμνα (Μόλυβος) της Λέσβου απέναντι από τη Μικρασιατική του πατρίδα. Σύμφωνα με τη θέλησή του, ο τάφος του είναι ανώνυμος με μόνη επιγραφή τη λέξη ΓΑΛΗΝΗ!
Πηγή: Εστία νέας Σμύρνης