Την Πέμπτη 25 Ιανουαρίου ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό της Αγίας Μαρίνης και του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου στο δημοτικό διαμέρισμα της Αγίας Μαρίνης Βεροίας.
Ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Εγώ ειμί ο ποιμήν ο καλός και γινώσκω τα εμά και γινώσκομαι υπό των εμών».
Κατά τη διάρκεια της δημoσίας ζωής του ο Χριστός προσπάθησε επανειλημμένα να εξηγήσει στους μαθητές του τον εαυτό του και να τον περιγράψει με ένα τρόπο καταληπτό από τον πεπερασμένο ανθρώπινο νου.
Δεν μπορούσε να τους περιγράψει τη θεία του φύση, γιατί ως Θεός είναι απερίγραπτος και απερινόητος. Γι’ αυτό και επέλεξε να περιγράψει τον εαυτό του με εικόνες οικείες στους μαθητές του που θα τους βοηθούσαν να σχηματίσουν μία εικόνα και μία εντύπωση για τις θείες ιδιότητές του.
Γι’ αυτό και άλλοτε συστήνεται ο Χριστός ως φως ή ως οδός, και άλλοτε ως ύδωρ και ως άρτος. Στο σημερινό όμως ευαγγελικό ανάγνωσμα μας συστήνεται ως θύρα και ως καλός ποιμήν.
Και σ᾽ αυτή την εικόνα που χρησιμοποιεί για τον εαυτό του βάζει ο Χριστός μέσα και εμάς και προσδιορίζει και τη σχέση του μαζί μας. Εκείνος είναι ο ποιμήν ο καλός, και εμείς τα πρόβατά του. Εκείνος είναι αυτός που μας γνωρίζει, αλλά και αυτός που μεριμνά για εμάς. Εμείς είμαστε εκείνοι που τον γνωρίζουμε και εμπιστευόμαστε τη μέριμνα και την προστασία του.
Αυτή η σχέση του καλού ποιμένος και των προβάτων είναι μοναδική και αντιπροσωπεύει αποκλειστικά και μόνο τη σχέση του ανθρώπου με τον Χριστό. Διότι, όπως ο ίδιος τονίζει, δεν υπάρχουν μόνο καλοί ποιμένες, αλλά και ποιμένες κακοί και αδιάφοροι, ποιμένες που ενδιαφέρονται μόνο για την αμοιβή τους και αδιαφορούν για την κατάσταση των προβάτων. Ποιμένες που δεν ενδιαφέρονται εάν χαθεί κάποιο πρόβατο ή κάποιος λύκος το αρπάξει μακριά τους, γιατί μερικές φορές υπάρχουν ποιμένες που δεν είναι αληθινά ποιμένες, αλλά είναι «λύκοι βαρείς, μη φειδόμενοι του ποιμνίου».
Όμως ο Χριστός είναι ο κατ᾽ εξοχην καλός ποιμένας, και αυτό αποδεικνύεται από δύο χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι μετά την αναχώρησή του από τον κόσμο, δεν άφησε τα πρόβατά του έρημα και εγκαταλελειμμένα, χωρίς ποιμένα και χωρίς στέγη και τροφή. Έθεσε στην Εκκλησία του «ποιμένας και διδασκάλους προς καταρτισμόν των αγίων».
Και οι ποιμένες αυτοί που αντιπροσωπεύουν τον καλό ποιμένα Χριστό είναι οι επίσκοποι, οι οποίοι ίστανται «εις τόπον και τύπον Χριστού», αλλά και οι ιερείς που ίστανται «εις τόπον και τύπον» των μαθητών του, στους οποίους εμπιστεύθηκε ο ίδιος το λογικό ποίμνιό του.
Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι ο καλός ποιμήν γνωρίζει τα πρόβατά του και εκείνα τον γνωρίζουν. Και αυτό είναι απαραίτητο, διότι εάν δεν γνωρίζει ο ποιμένας τα πρόβατά του, δεν μπορεί να μεριμνά γι’ αυτά. Και εάν τα πρόβατα δεν γνωρίζουν τον ποιμένα τους, δεν μπορούν να τον ακολουθήσουν.
Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καλού ποιμένος είχε και ο εορταζόμενος σήμερα μεγας πατήρ της Εκκλησίας μας, ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, τον οποίο τιμούμε ιδιαιτέρως εδώ στον ναό σας.
Θα μπορούσε να είχε διαπρέψει σε πολλούς τομείς, επιστημονικούς και επαγγελματικούς, με τη μεγάλη μόρφωση που διέθετε και με τα πολλά χαρίσματα με τα οποία τον είχε προικίσει ο Θεός. Είναι ο δεύτερος θεολόγος της Εκκλησίας μας μετά τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. Όμως εκείνος προτίμησε να ακολουθήσει την κλήση του Θεού. Προτίμησε να γίνει ποιμένας των λογικών προβάτων και μάλιστα σε μία εποχή δύσκολη, σε μια εποχή κατά την οποία «λύκοι βαρείς», οι αιρετικοί Πνευματομάχοι, προσπαθούσαν να κατασπαράξουν τα πρόβατα του Χριστού και να παρασύρουν τους Ορθοδόξους στην αίρεση.
Ανέλαβε έτσι τον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, όταν οι Ορθόδοξοι δεν διέθεταν παρά μόνο ένα μικρό ναό και ήταν ελάχιστοι, και αγωνίσθηκε να πείσει όσους είχαν παρασυρθεί να επιστρέψουν στη μάνδρα της Εκκλησίας. Γ’ αυτό και ο ναός αυτός ονομάσθηκε ναός της Αναστάσεως, γιατί όλοι αναστήθησαν όλοι αυτοί, οι οποίοι είχαν απομακρυνθεί από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Είχε όμως και το δεύτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα του καλού ποιμένος: γνώριζε τα πρόβατά του και φρόντιζε να τα διατρέφει με τον λόγο του και να τα καθοδηγεί με τις συμβουλές και τις νουθεσίες του.
Και δεν το έκανε μόνο τότε, το κάνει και μέχρι σήμερα. Το κάνει και για μας καθοδηγώντας μας με τη ζωή του, με τους λόγους του και με τα θεολογικά συγγράμματά του στην Ορθόδοξη πίστη.
Το κάνει, γιατί οι άγιοι ιεράρχες της Εκκλησίας μας δεν ήταν καλοί ποιμένες μόνο στην εποχή τους, αλλά συνεχίζουν να είναι και σήμερα, ενισχύοντας τους σημερινούς ποιμένες στο έργο και τη διακονία τους. Συνεχίζουν να είναι καλοί ποιμένες και να γνωρίζουν τα λογικά πρόβατα, τους πιστούς, και να τα καθοδηγούν στη σωτηρία, μεσιτεύοντας στον Θεό για χάρη τους.
Όμως, όπως είπαμε, η σχέση των προβάτων με τον ποιμένα είναι αμφίδρομη. Και χρειάζεται, κατά συνέπεια, όχι μόνο ο ποιμένας να γνωρίζει τα πρόβατα, αλλά και αυτά τον ποιμένα, ώστε να είναι ασφαλή και προφυλαγμένα από κάθε κίνδυνο.
Οι άγιοι, λοιπόν, ως καλοί και φιλόστοργοι ποιμένες μας γνωρίζουν. Αυτό που χρειάζεται είναι να τους γνωρίζουμε και εμείς. Όχι μόνο κατ’ όνομα, αλλά ουσιαστικά, μελετώντας τη ζωή και το έργο τους, μελετώντας το παράδειγμά τους και τα θεόπνευστα συγγράμματα τους. Ακούοντας της φωνής τους και υπακούοντας στις προτροπές τους, γιατί πολλά έχουν να μας πουν και πολλά έχουν να μας διδάξουν και ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, που βλέπετε ότι τα βάλλονται, ακόμη και ο γάμος, ακόμη και η καθαρότητα της ζωής, η αγνότητα της ζωής, και κάθε τι ανώμαλο σήμερα παρουσιάζεται ως κανονικό, δυστυχώς. Οι άγιοι όμως έχουν να μας πουν πάρα πολλά γι’ όλα αυτά, γιατί αγρυπνούν και μεριμνούν και για μας.
Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, όσο μπορούμε περισσότερο τους καλούς αυτούς ποιμένες. Ας γνωρίσουμε τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο. Ας ακολουθήσουμε τη φωνή τους και την προσταγή τους, ώστε να πορευθούμε ασφαλείς την πορεία της ζωής μας και να αξιωθούμε να συγκαταριθμηθούμε και εμείς μαζί με τα εκλεκτα πρόβατα του Χριστού στα δεξιά του, για να απολαύσουμε τη βασιλεία των ουρανών.