Το ελληνικό νησί της Ζακύνθου, γνωστό και ως Ζάκυνθος, είναι διάσημο σε όλο τον κόσμο για την υπέροχη φυσική ομορφιά και την ανεπανάληπτη φιλοξενία των θερμόψυχων ανθρώπων της.
Ωστόσο, το πανέμορφο νησί του Ιονίου της Ελλάδας είναι γνωστό και στα εκατομμύρια Εβραίων σε όλο τον κόσμο για μια ηρωική στιγμή στο χρόνο που άλλαξε για πάντα την πορεία της ιστορίας του νησιού.
Στα άδυτα του Β ‘ Παγκοσμίου Πολέμου, και σε μια εποχή που η σκληρότητα των ναζιστών σε όλη την Ευρώπη είχε φτάσει στο ναδίρ της, μια μικρή ιστορία ηρωισμού και θάρρους επρόκειτο να γραφτεί στη Ζάκυνθο.
Στις 9 Σεπτεμβρίου 1943, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Ελλάδας, ο Γερμανός διοικητής της Ζακύνθου, αξιωματικός με το όνομα Berenz, ζήτησε από τον δήμαρχο του νησιού, Loukas Karrer, να του δώσει πλήρη κατάλογο με κάθε έναν από τους Εβραίους άνθρωποι που ζούσαν στο νησί.
Σοκαρισμένος από την απαίτηση, και γνωρίζοντας τι θα συνέβαινε σίγουρα σε όλους αυτούς τους ιδιώτες, ο Δήμαρχος Καρρέρ πήγε να συμβουλευτεί τον επίσκοπο του νησιού, Χρυσόστομο.
Και οι δύο πήραν την θαρραλέα – και προφανώς επικίνδυνη – απόφαση να αρνηθούν να γράψουν τα ονόματα αυτών των ανθρώπων.
Την επόμενη μέρα η γερμανική διοίκηση της Ζακύνθου εξοργίστηκε με την απόφαση που πήρε ο δήμαρχος και ο επίσκοπος Χρυσόστομος.
Τόσο ο Δήμαρχος Καρρέρ όσο και ο Επίσκοπος Χρυσόστομος κλήθηκαν γρήγορα να εμφανιστούν ενώπιον του Γερμανού Διοικητή, όπου τους δόθηκε εντολή να προετοιμάσουν άμεσα τη λίστα όλων των Εβραίων κατοίκων της Ζακύνθου.
Ο Karrer απέρριψε κατάφωρα το αίτημα για δεύτερη φορά.
Σε μια μεγάλη επίδειξη θάρρους και περιφρόνησης στους ισχυρούς κατακτητές της Ελλάδας, ο δήμαρχος και ο επίσκοπος παρέδωσαν ένα απλό κομμάτι χαρτί στον διοικητή των Ναζί.
Σε αυτό το σαράκι του χαρτιού γράφτηκαν μόνο δύο ονόματα: ο Δήμαρχος Λουκάς Κέρρερ και ο Επίσκοπος Χρυσόστομος.
Ο Επίσκοπος είπε στον Γερμανό διοικητή του νησιού ότι παρόλο που οι Εβραίοι δεν μοιράστηκαν την ίδια θρησκεία με τους Ορθόδοξους Χριστιανούς και τους υπόλοιπους Χριστιανούς του νησιού, ο Εβραίος ζούσε μαζί με τους Ζακυνθωνίους επί αιώνες με έναν εντελώς αρμονικό και ειρηνικό τρόπο.
Ο Χρυσοστόμος φέρεται να είπε στους Γερμανούς ότι οι Εβραίοι της Ζακύνθου είναι ίσοι με τους υπόλοιπους Έλληνες πολίτες της Ζακύνθου, εξηγώντας ότι αν τους συνέβαινε κάτι δυσάρεστο, αυτό θα ήταν επιζήμιο για ολόκληρη την κοινότητα του νησιού.
Επιπρόσθετα, ο Χρυσόστομος έγραψε και προσωπική επιστολή προς τον ίδιο τον Χίτλερ, όπου δήλωσε ότι θέτει υπό προσωπική του εξουσία ολόκληρο τον εβραϊκό πληθυσμό της Ζακύνθου, ελπίζοντας ότι ο Γερμανός ηγέτης δεν θα διέταζε ποτέ δημόσια τη δολοφονία μιας ολόκληρης κοινότητας.
Οι Γερμανοί αξιωματούχοι της Ζάκυνθου συγκλονίστηκαν από την σπάνια και προκλητική κίνηση από πλευράς των δύο ελληνικών ηγετών και αποφάσισαν να σταματήσουν τα σχέδιά τους, ζητώντας μια διευκρίνιση των εντολών από το ίδιο το Βερολίνο.
Εν τω μεταξύ, τόσο ο Καρρέρ όσο και ο Χρυσόστομος έσπευσαν στο νησί, λέγοντας στις εβραϊκές οικογένειες να εξαφανιστούν και να κρυφτούν είτε με ελληνικές οικογένειες που ήταν πρόθυμοι να τους προσφέρουν καταφύγιο ή να πάνε στα βουνά όπου θα ήταν δύσκολο να τους βρουν οι Γερμανοί.
Και αυτό είναι που τελικά συνέβη. Σχεδόν όλον τον εβραϊκό πληθυσμό της Ζακύνθου, που δεν αριθμούσε πάνω από 300 ψυχές ανά πάσα στιγμή, απλά εξαφανίστηκε.
Οι Γερμανοί είπαν σύντομα ότι δεν θα συνεχίσουν να ζητούν τη λίστα, και τα σχέδιά τους τέθηκαν σε μόνιμη κατάσταση.
Αποτέλεσμα της γενναίας μετακίνησης των δύο αυτών ανδρών, σώθηκαν όλοι οι 275 Εβραίοι της Ζακύνθου, ενώ οι εβραϊκές κοινότητες σε άλλες περιοχές της Ελλάδας εξαφανίστηκαν εντελώς από τον χάρτη, από τα Ιωάννινα και τη Βέροια στις μεγάλες πόλεις της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας ..
Ένα χρόνο αργότερα, τον Οκτώβριο του 1944, οι Γερμανοί έφυγαν οριστικά από το νησί της Ζάκυνθο. Οι εβραϊκές οικογένειες του νησιού είχαν επιβιώσει, και τα επόμενα χρόνια, μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, οι περισσότερες από αυτές έφυγαν για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, αυτή τη φορά στην ίδια τους τη χώρα.
Ωστόσο, οι Εβραίοι της Ζακύνθου δεν ξέχασαν ποτέ ότι ο μόνος λόγος που οι οικογένειές τους επέζησαν ήταν λόγω της γενναιότητας του Δημάρχου Καρέρ και του Επισκόπου Χρυσοστόμου.
Ο Loukas Karrer βραβεύτηκε σύντομα με τον τίτλο του Yad Vashem Memorial Foundation του ′′ Righteous Ad the Nations,” μαζί με άλλους 327 γενναίους Έλληνες. Σε άλλη πράξη εκτίμησης, οι Εβραίοι της Ζακύνθου δώρισαν τετράγωνα πέτρας για την εικονομαχική εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, η οποία είχε υποστεί άσχημες ζημιές κατά τον ισχυρό σεισμό του 1953
Ολόκληρο το εβραϊκό τρίμηνο της πρωτεύουσας του νησιού είχε επίσης καταστραφεί από τον σεισμό, και οι χούφτες των εβραϊκών οικογενειών που έμειναν εκεί μετακόμισαν τελικά στην Αθήνα. Δεκαετίες αργότερα, κάθε ετήσια Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, όλοι θυμόμαστε τα εκατομμύρια που χάθηκαν, και όλοι όσοι πολέμησαν θαρραλέα το απάνθρωπο και σκληρό ναζιστικό καθεστώς που δολοφόνησε συστηματικά εκατομμύρια Εβραίους, γύφτους, ανάπηρους, ομοφυλόφιλους και χιλιάδες άλλους σε όλη την Ευρώπη από 1939 έως 1945.
Μεταξύ αυτών που αξίζει να θυμόμαστε για την θαρραλέα στάση τους είναι ο Δήμαρχος Κερρέρ και ο Επίσκοπος Χρυσόστομος Ζακύνθου, που θα έχουν πάντα ιδιαίτερη θέση στις καρδιές των ανθρώπων της Ζακύνθου, του Ισραήλ και ολόκληρου του κόσμου.
Το 1978, το Yad Vashem αναγνώρισε τον Δήμαρχο Karrer και τον Επίσκοπο Χρυσόστομο ως Δικαίους Μεταξύ των Εθνών.
Πηγή: Μητρόπολη Ζάμπια