Το Ιράν εξαπέλυσε πάνω από διακόσια τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα φορτωμένα εκρηκτικά, πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον στρατιωτικών στόχων στο Ισραήλ τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή, σε αντίποινα για τον ισραηλινό βομβαρδισμό εναντίον του προξενείου του στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, άνευ προηγουμένου απευθείας επίθεση της Ισλαμικής Δημοκρατίας εναντίον της ισραηλινής επικράτειας.
Ταυτόχρονα, σύμμαχοι του Ιράν, ιδίως οι Χούθι της Υεμένης και η λιβανική Χεζμπολά, εξαπέλυσαν επίσης επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ, με τους πρώτους να απογειώνουν drones και τη δεύτερη να προχωρά στην εκτόξευση δυο ομοβροντιών εναντίον των κατεχόμενων υψιπέδων του Γκολάν.
Προβλέπεται εντός της ημέρας να συνεδριάσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο Γενικός Γραμματέας του οποίου Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε τη «σοβαρή κλιμάκωση». Επίσης εντός της ημέρας, οι ηγέτες της G7 αναμένεται να συζητήσουν για να συντονίσουν την «ενιαία διπλωματική αντίδραση» στην «αναίσχυντη» επίθεση του Ιράν, ανήγγειλε ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο στρατός του οποίου διεξάγει πόλεμο εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, παλαιστινιακό θύλακο που έχει υποστεί πελώριες καταστροφές από την 7η Οκτωβρίου, συζήτησε τηλεφωνικά με τον αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν έπειτα από συνεδρίαση του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου του, ανακοίνωσαν οι υπηρεσίες του.
Ο κ. Μπάιντεν επανέλαβε στη συνομιλία αυτή την «ακλόνητη» υποστήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Ωστόσο, σύμφωνα με πηγή του ειδησεογραφικού ιστότοπου Axios, ο κ. Μπάιντεν προσπάθησε επίσης να αποθαρρύνει ενδεχόμενη ισραηλινή αντεπίθεση στο Ιράν.
Ανακοινώνοντας περί τις 03:30 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) σήμερα πως η ιρανική επίθεση βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως το Ιράν «εξαπέλυσε τεράστιο σμήνος 200 φονικών drones, βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ», η «συντριπτική πλειονότητα» των οποίων αναχαιτίστηκε και καταστράφηκε.
«Ορισμένος αριθμός ιρανικών πυραύλων κατέπεσε στο ισραηλινό έδαφος, προκαλώντας ήσσονες ζημιές σε στρατιωτική βάση αλλά χωρίς να προκαλέσει θύματα», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Από την πλευρά του, το πρακτορείο ειδήσεων IRNA υποστήριξε πως «υπέστη σοβαρές ζημιές» η «μεγαλύτερη αεροπορική βάση της Νεγκέβ», στο νότιο Ισραήλ.
Νωρίς το πρωί, σε νεότερο διάγγελμα του αρχιπλοιάρχου Ντανιέλ Χαγκαρί, διευκρινίστηκε πως εκτοξεύθηκαν «πάνω από 300» drones και πύραυλοι και ότι καταρρίφθηκε το 99%. Ο αρχιπλοίαρχος, διαβεβαιώνοντας πως η επίθεση «απετράπη», τη χαρακτήρισε «πολύ σοβαρή» και πρόσθεσε πως «σπρώχνει την περιοχή προς κλιμάκωση».
Ενώ το Ιράν αξίωσε οι ΗΠΑ να παραμείνουν «στο περιθώριο» της σύγκρουσης, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βοήθησαν το Ισραήλ στην κατάρριψη «σχεδόν όλων» των drones και των πυραύλων, ανακοίνωσαν ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν κι ο υπουργός Άμυνας της κυβέρνησής του Λόιντ Όστιν.
Ο επικεφαλής του αμερικανικού Πενταγώνου αξίωσε η Τεχεράνη να προχωρήσει σε αποκλιμάκωση, προσθέτοντας πως «δεν επιδιώκουμε πόλεμο με το Ιράν, αλλά δεν θα διστάσουμε να δράσουμε για να προστατεύσουμε τις δυνάμεις μας και να υποστηρίξουμε την άμυνα του Ισραήλ».
Η επίθεση του Ιράν έγινε σε ανταπόδοση για τον βομβαρδισμό της 1ης Απριλίου που κατέστρεψε το ιρανικό προξενείο της Δαμασκού στοιχίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 16 ανθρώπους, ανάμεσά τους επτά μέλη των Φρουρών της Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένων δυο υποστρατήγων της Δύναμης Κουντς του σώματος αυτού, η οποία είναι επιφορτισμένη με τις ιρανικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Η Ισλαμική Δημοκρατία επέρριψε την ευθύνη στο Ισραήλ που δεν το έχει επιβεβαιώσει, ούτε διαψεύσει.
Εκρήξεις στους αιθέρες
Λίγο πριν από τις 02:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), σειρά εκρήξεων πάγωσε τους κατοίκους της Ιερουσαλήμ. Ο ουρανός γέμισε πορτοκαλί και κίτρινα φώτα, με πολλούς πολίτες να μοιράζονται εικόνες στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
«Οι δρόμοι άδειασαν, όλος ο κόσμος έσπευσε να γυρίσει στο σπίτι του», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ελιγιάχου Μπαράκα, έμπορος στο κέντρο της πόλης.
Οι συγκλονιστικές εικόνες με την αναχαίτιση πυραύλων πάνω από τα Ιεροσόλυμα, ιερό τόπο τριών θρησκειών, κάνουν τον γύρο του διαδικτύου.
Στην πόλη ήχησαν οι σειρήνες της αεράμυνας, όπως και στη Νεγκέβ και σε άλλες ισραηλινές πόλεις.
Περίπου μια ώρα μετά την ανακοίνωση για τη διεξαγωγή της επιχείρησης, που βαφτίστηκε «Έντιμη Υπόσχεση», το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA μετέδωσε ότι εκτοξεύθηκε «πρώτο κύμα βαλλιστικών πυραύλων», με στόχους «βαθιά στο εσωτερικό των κατεχόμενων εδαφών» (σ.σ. του Ισραήλ).
«Η Πολεμική Αεροπορία της Αεροδιαστημικής Δύναμης του σώματος των Φρουρών της Επανάστασης εκτόξευσε δεκάδες πυραύλους και drones εναντίον συγκεκριμένων στόχων στο εσωτερικό των κατεχομένων εδαφών», ανέφερε η ιρανική κρατική τηλεόραση, επικαλούμενη το σώμα.
Ανακοινώνοντας την ιρανική επίθεση, λίγο μετά τις 23:00,, ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Χαγκαρί είπε πως «παρακολουθούμε στενά φονικά drones που εξαπολύθηκαν από το Ιράν και βρίσκονται εν πτήσει» προς το Ισραήλ. Καταδίκασε τη «σοβαρή κλιμάκωση», την «απευθείας επίθεση που εξαπολύθηκε από το ιρανικό έδαφος».
Ισραηλινός αξιωματούχος προειδοποίησε πως υπήρχε κίνδυνος να ακολουθήσουν και άλλα «κύματα drones».
Ωστόσο μερικές ώρες μετά το τέλος του συναγερμού, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου διαβεβαίωσε: «αναχαιτίσαμε, αποκρούσαμε, μαζί θα νικήσουμε», μέσω X.
«Μείνετε μακριά»
Το Ισραήλ έκλεισε τον εναέριο χώρο του από τις 00:30 και τον άνοιξε ξανά στις 07:30, σύμφωνα με την αρχή αερολιμένων της χώρας. Τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά σήμερα -πρώτη ημέρα της εβδομάδας στο Ισραήλ- και αύριο Δευτέρα.
«Πρόκειται για σύγκρουση ανάμεσα στο Ιράν και στο κακούργο ισραηλινό καθεστώς» και οι ΗΠΑ «πρέπει να μείνουν μακριά», τόνισε η ιρανική αποστολή στα Ηνωμένα Έθνη.
«Η υπόθεση μπορεί να θεωρηθεί λήξασα», ωστόσο «αν το ισραηλινό καθεστώς διαπράξει νέο λάθος, η ανταπόδοση του Ιράν θα είναι πολύ πιο σοβαρή», διεμήνυσε.
Φωνάζοντας «θάνατος στο Ισραήλ» και «θάνατος στην Αμερική», χιλιάδες πολίτες βρήκαν στους δρόμους πόλεων του Ιράν για να πανηγυρίσουν την ιρανική επίθεση.
Τα λεπτά που ακολούθησαν την έναρξη της επιχείρησης, στον λογαριασμό του ανώτατου ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ στην πλατφόρμα Χ αναρτήθηκε απόσπασμα βίντεο από την ομιλία που εκφώνησε την Τετάρτη, στο οποίο τόνιζε πως «το διαβολικό καθεστώς θα τιμωρηθεί».
Ιορδανία και Λίβανος, χώρες που γειτονεύουν με το Ισραήλ, όπως και το Ιράκ, που γειτονεύει με το Ιράν, ανακοίνωσαν πως κλείνουν τον εναέριο χώρο τους. Η Αίγυπτος, άλλος γείτονας του Ισραήλ, έθεσε σε συναγερμό την αντιαεροπορική άμυνά της και παρότρυνε όλα τα μέρη να επιδείξουν «τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση».
Η κυβέρνηση της Βρετανίας ανακοίνωσε πως στέλνει επιπλέον μαχητικά στην Εγγύς Ανατολή για να αναχαιτίσουν «οποιαδήποτε αεροπορική επίθεση» αν είναι «απαραίτητο».
Το Παρίσι καταδίκασε την ιρανική επίθεση και το Βερολίνο προειδοποίησε πως μπορεί να βυθίσει όλη την περιοχή «στο χάος».
Πόλεμος στη Γάζα
Νωρίτερα χθες, οι ειδικές δυνάμεις του ναυτικού των Φρουρών της Επανάστασης κυρίευαν πλοίο «συνδεόμενο» με το Ισραήλ, στο οποίο επέβαινε 25μελές πλήρωμα, στα ύδατα του Κόλπου.
Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, η οποία δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη του εβραϊκού κράτους, είναι αφοσιωμένος σύμμαχος της Χαμάς, του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος το οποίο εξαπέλυσε την 7η Οκτωβρίου την πιο αιματηρή έφοδο που διαπράχθηκε ποτέ στο ισραηλινό έδαφος, με απολογισμό 1.170 νεκρούς, στην πλειονότητά τους αμάχους, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα. Άλλοι 250 και πλέον άνθρωποι απήχθησαν, από τους οποίους 129 βρίσκονται ακόμη στον παλαιστινιακό θύλακα – ωστόσο τουλάχιστον 34 από αυτούς πιστεύεται πως έχουν σκοτωθεί, πάντα σύμφωνα με ισραηλινές πηγές.
Σε αντίποινα, το Ισραήλ ορκίστηκε να αφανίσει τη Χαμάς, που χαρακτηρίζει «τρομοκρατική» οργάνωση, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ, και στις στρατιωτικές επιχειρήσεις που εξαπέλυσε έχουν χάσει τη ζωή τους ως τώρα τουλάχιστον 33.686 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του θυλάκου.
Ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει τον πόλεμο στη μικρή περιοχή που πολιορκεί για πάνω από έξι μήνες και τα 2,4 εκατ. κάτοικοί της απειλούνται να λιμοκτονήσουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
