Ασκηταριά Πυθίου

Μία από τις τρεις πόλεις της Περραιβικής Τρίπολης, το Πύθιο συνέχισε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και κατά τη βυζαντινή περίοδο. Αυτό βεβαιώνουν και τα μεταβυζαντινά Ασκηταριά που λειτούργησαν εκεί, τελώντας υπό την οικονομική και διοικητική εποπτεία της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδας Σπαρμού Ολύμπου και Τσιμπίνου.

Δύο σημαντικά ασκηταριά εντυπωσιάζουν και συγκινούν τον περιηγητή στο γραφικό χωριό, με το ωραίο τοξωτό γεφύρι.

Το σπηλαιώδες Ασκητήριο του Τιμίου Σταυρού ή Τριών Ταξιαρχών ξεκινά από μία εξέδρα που σχηματίζει ο βράχος μπροστά από το σπήλαιο. Είναι τρίχωρο, με τοιχογραφίες που χρονολογούνται το 1339.

Στα ανατολικά του, σε φυσικό βραχώδες κοίλωμα, βρίσκεται και το Ασκηταριό στους πρόποδες του λόφου. Ελάχιστες τοιχογραφίες του 14ου αι. σώζονται, οι οποίες απεικονίζουν τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Ο επισκέπτης του χωριού μπορεί να δει κι άλλα αξιόλογα μνημεία, όπως τους ναούς του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και της Παναγίας, με το πανέμορφο μοναδικό κυκλικού σχήματος καμπαναριό και αξιόλογες τοιχογραφίες. Κάθε Δεκαπενταύγουστο, το Πύθιο, γιορτάζει με πλούσιο μουσικοχορευτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων.