Μήνυμα επί τη εορτή των Τριών Ιεραρχών απέστειλε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.
Στο μύνημά του αναφέρει χαρακτηριστικά “η Ελληνορθοδοξη Παιδεία, την οποία καλλιεργησαν οι τρεις αυτοί άγιοι Ιεραρχες και διδασκαλοι, παραμενει και σημερα επικαιρη, διότι προσφέρει πρότυπα στους νέους. Η πνευματική κρίση της εποχης μας οφείλεται κυρίως στην ελλειψη προτυπων ή μαλλον στην προβολή λανθασμενων προτυπων”.
Σε άλλο σημείο αναφέρει “ας γνωρισουμε καλυτερα το πνευματικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό έργο των Τριών Ιεραρχων για να εχουμε και εμείς σημερα φωτεινούς οδοδείκτες στη ζωή μας. Για να μαθουμε να πιστεύουμε, να ελπιζουμε, να αγαπάμε. Για να ειμαστε ανοιχτοί, όχι στο παλιό ή το νέο, αλλά στο αληθινό. Για να συναντησουμε τον Τριαδικό Θεό και να αγαπησουμε την εικόνα Του, τον συνανθρωπο”.
Παρατίθεται το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου:
Αγαπητά μας παιδιά,
Στις 30 Ιανουαρίου τιμάμε, οπως κάθε χρόνο, τους Τρεις Ιεραρχες, δηλαδή τον Μέγα Βασιλειο, Αρχιεπισκοπο Καισαρείας, τον Αγιο Γρηγοριο τον Θεολόγο, Αρχιεπισκοπο Κωνσταντινουπολεως, και τον Αγιο Ιωάννη τον Χρυσοστομο, Αρχιεπισκοπο Κωνσταντινουπολεως. Από τον 11ο μ.Χ. αιώνα εχει καθιερωθεί ο κοινος εορτασμος τους την 30η Ιανουαρίου για να προβαλλεται ο συνδυασμος χριστιανικης θεολογίας και ελληνικων γραμματων, πνευματικης ζωής και κοινωνικης δρασης, τον οποίον επετυχαν. Ο πρωτος εορτασμος τους ως Προστατων της Παιδείας εγινε το 1826 στην Κερκυρα, στην Ιονιο Ακαδημία, την πρώτη πανεπιστημιακού επιπεδου ελληνική σχολή στην ιστορία της νεοελληνικης εκπαίδευσης. Στο ελεύθερο Ελληνικό Κρατος τιμωνται από το 1842 ως Προστατες των Γραμματων, των διδασκοντων και των μαθητων.
Η Ελληνορθοδοξη Παιδεία, την οποία καλλιεργησαν οι τρεις αυτοί άγιοι Ιεραρχες και διδασκαλοι, παραμενει και σημερα επικαιρη, διότι προσφέρει προτυπα στους νεους. Η πνευματική κρίση της εποχης μας οφείλεται κυρίως στην ελλειψη προτυπων ή μαλλον στην προβολή λανθασμενων προτυπων. Οι νέοι διψάτε για αγωνες που οδηγούν σε έναν καλύτερο κόσμο και θελετε από εμας τους μεγαλυτερους να σας δωσουμε τα καταλληλα εφοδια. Οταν, ομως, εμείς δεν ανταποκρινόμαστε επαρκώς σ’ αυτήν την προσδοκία, τότε ολοι δρεπουμε τους πικρούς καρπούς. Παρατηρούμε αντικοινωνική συμπεριφορά από νεους και νέες, βλεπουμε περιστατικά βίας μεταξύ συμμαθητων, θλιβομαστε για φαινομενα ασεβειας προς τους διδασκοντες.
Ο π. Γεωργιος Μεταλληνος, σπουδαίος Πανεπιστημιακος διδάσκαλος, ελεγε σχετικά με την παιδεία των Τριών Ιεραρχων, ότι: Δεν ειναι απλη εκπαίδευση, μυηση δηλαδή του ανθρωπου σε μία αναπαραγομενη γνώση, που τον καθιστα γρανάζι της κρατικης μηχανης (ον παραγωγικό). Στην περιπτωση αυτή το κυριο ενδιαφερον ειναι για την τελειοποίηση των μηχανων και ΟΧΙ του ανθρωπου. Η χριστιανική παιδεία ειναι αγωγή του ανθρωπου με μορφωτικό προτυπο όχι τον «καλον καγαθον» ανθρωπο, αλλά τον Θεανθρωπο. Αυτό είχε κατά νού ο ιερος Χρυσοστομος, οταν έλεγε: «Η μέριμνα για τα παιδιά μας πρέπει να έχει την πρώτη θέση». Αυτή η παιδεία συνδεεται αμεσα πρώτα με τον χώρο της οικογενειας. Οι Τρεις Ιεραρχες γνωρισαν στα προσωπα των γονέων τους, και μαλιστα των μητερων τους, απαραμιλλα προτυπα αγωγης. Ο ίδιος ο Μεγας Βασιλειος ομολογεί ότι η διαμορφωση της προσωπικοτητας του δεν ηταν παρά εποικοδομή στις καταβολες που έθεσαν η μητέρα του Εμμελεια και η γιαγια του Μακρίνα. Στο σημείο αυτό συναντωνται οι Πατερες μας με τον τραγικό Ευριπίδη: «Και της γενιάς όταν δεν μπεί καλό θεμέλιο, ανάγκη είναι οι απόγονοι να δυστυχούν».
Αγαπητά μας παιδιά,
Ειναι εντυπωσιακή η ευρυτατη παιδεία των Τριών Ιεραρχων και τρανό παραδειγμα η πορεία της ζωής τους. Αν και οι τρεις ήταν γονοι ευκαταστατων οικογενειών, στο απογειο της σταδιοδρομίας τους εγκαταλείπουν τα πάντα πίσω τους, αξιωματα, πλούτο, δόξα και εξουσία, και γινονται φτωχοί. Επιλεγουν τη σκληρή ασκηση στην ερημο, οπου μορφωνονται πνευματικά στην αγάπη του Θεού. Και επιστρεφουν κατοπιν στον κοσμο μοιραζοντας αυτην την αγάπη που με πολύ κόπο μάζεψαν. Στις μέρες μας θα μπορούσε να θεωρηθεί ακατανόητη η επιλογή τους και οι ίδιοι …αποτυχημένοι. Αν και δάσκαλοι, γίνονται διά βίου μαθητές, που μαθητεύουν με ταπείνωση στον πόνο, την ανέχεια και τη θλίψη των ανθρώπων.
Ας γνωρισουμε καλυτερα το πνευματικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό έργο των Τριών Ιεραρχων για να εχουμε και εμείς σημερα φωτεινούς οδοδείκτες στη ζωή μας. Για να μαθουμε να πιστεύουμε, να ελπιζουμε, να αγαπάμε. Για να ειμαστε ανοιχτοί, όχι στο παλιό ή το νέο, αλλά στο αληθινό. Για να συναντησουμε τον Τριαδικό Θεό και να αγαπησουμε την εικόνα Του, τον συνανθρωπο. Τότε ολοι μας ‒και πρωτιστα εσείς‒ θα δικαιουμαστε να ατενιζουμε το μελλον με την αισιοδοξία των παιδιών που εχουν Πατέρα τον Χριστο, με την αισιοδοξία δηλαδή εκείνων που γνωριζουν ότι ο Θεός ειναι Αγάπη και ότι το μελλον τους ειναι στα χερια Του. Τότε, και μόνο τότε, θα μπορούμε όχι μόνο να ειμαστε υπερηφανοι για το παρελθον, αλλά και να ελπιζουμε βασιμα για το μελλον.
Σας ευχομαστε να έχετε, με τη βοηθεια του Θεού, καλή Προοδο!
Με πατρική στοργή και αγάπη
Ο Αρχιεπίσκοπος
† Ο Αθηνών ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ, Πρόεδροςκαι τα μέλη της Διαρκούς Ιερας Συνοδου