Archbishop Anastasios of Albania expressed his concern with a letter to the Patriarch of Jerusalem that the latter’s move to convene a meeting of Primates in Jordan will complicate rather than help the situation.
The Archbishop of Albania, who has never questioned the role of the Ecumenical Patriarchate in the structure of the Orthodox Church, despite his reservations about how the Ukrainian issue was dealt with, refuses to participate in the meeting of the Patriarch of Jerusalem, by saying that “his proposal for a meeting in Jordan, as is now apparent, will further complicate the treatment required, rather than help to improve unity. For this reason we cannot participate in the proposed meeting.”
In his short but extremely important letter, the Primate of the Church of Albania reminds the Patriarch of Jerusalem that he himself has pointed out in his letters the need for a Synod of the Primates, clarifying that “the initiative for the cure of the new reality is undoubtedly to be taken by the Ecumenical Patriarchate. However, all the Autocephalous Churches, all the Orthodox Christians, we have a responsibility to contribute to reconciliation.”
Ἐν Τιράνοις, 8 Ἰανουαρίου2020
Μακαριώτατε καί Θειότατε Πατριάρχα τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ καί πάσης Παλαιστίνης, ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ λίαν ἀγαπητέ καί περιπόθητε ἀδελφέ καί συλλειτουργέ, κύριε Θεόφιλε, τήν Ὑμετέραν Θειοτάτην Μακαριότητα ἐν Κυρίῳ κατασπαζόμενοι, ὑπερήδιστα προσαγορεύομεν.
Mετά προσοχῆς ἐμελετήσαμεν τό ἀπό 12ης Δεκεμβρίου 2019 Γράμμα τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Μακαριότητος, διά τοῦ ὁποίου προσκαλείτε τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν εἰς μίαν «ἀδελφικήν συνάντησιν ἐν ἀγάπῃ» εἰς Ἰορδανίαν κατά τά τέλη Φεβρουαρίου ἐ. ἔ. Οὐ παύομεν φρονοῦντες, ὅπως ἔχομεν ἐπισήμως ἐγγράφως διατυπώσει ἀπό τάς ἀρχάς τοῦ λήξαντος ἔτους, ὅτι: «Στοιχοῦσα τῷ περί συνοδικότητος πνεύματι τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, ἡ κατ’ Ἀλβανίαν Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία ἀπευθύνει θερμήν παράκλησιν, ὅπως τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, ἀξιοποιοῦν τό κατ’ἐξοχήν προνόμιον τοῦ συντονισμοῦ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, συγκαλέσῃ τό συντομώτερον δυνατόν Πανορθόδοξον Σύναξιν ἤ Σύνοδον, προκειμένου νά προληφθῇ ὁ ἐμφανής κίνδυνος δημιουργίας ὀδυνηροῦ Σχίσματος, ἀπειλοῦντος τήν ἀξιοπιστίαν τῆς Ὀρθοδοξίας και τήν πειστικήν αὐτῆς μαρτυρίαν εἰς τόν σύγχρονον κόσμον.» (Γράμμα πρός τήν Α.Θ.Π. τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον, 14ης Ἰανουαρίου 2019). Καί ἐπίσης εἰς τήν «Έκκληση –Δέηση για την υπέρβαση της εκκλησιαστικής πολώσεως», τήν ἀποσταλεῖσαν τήν 20η Νοεμβρίου 2019 πρός ἅπαντας τούς Προκαθημένους, ἐπανελάβομεν: «Η πρωτοβουλία για τη θεραπευτική αγωγή της νέας πραγματικότητος ανήκει αναμφιβόλως στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αλλά και όλες οι Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, όλοι ανεξαιρέτως οι Ορθόδοξοι, έχουμε ευθύνη να συμβάλουμε στη συμφιλίωση».
Ἡ Ὑμετέρα, ὅμως, πρότασις διά συνάντησιν εἰς Ἰορδανίαν, ὅπως πλέον εἶναι πρόδηλον, ἀντί νά συμβάλῃ εἰς τήν βελτίωσιν τῆς ἑνότητος θά περιπλέξῃ ἔτι πλεῖον τήν ἐπιβαλλομένην θεραπευτικήν ἀγωγήν. Διό δέν δυνάμεθα νά μετάσχωμεν εἰς τήν προτεινομένην συνάντησιν.
Εὐχόμενοι ὅπως «ὁ ἐπιφανείς Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν», ὁδηγήσῃ τούς ἔχοντας ἰδιαιτέραν εὐθυνην ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ Αυτόῦ «ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος» εἰς ὁδούς συμφιλιώσεως καί εἰρήνης, διατελοῦμεν μετά πάσης τιμῆς καί βαθυτάτης ἀγάπης ἐν Χριστῷ τῷ ἐπιφανέντι Θεῷ καί φωτίσαντι τόν κόσμον.
Τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Μακαριότητος,
ἀγαπητός ἐν Αὐτῷ ἀδελφός
† Ἀναστάσιος
Ἀρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας