Το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου το βράδυ πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Κηποθέατρο Λεμεσού «Μάριος Τόκας» εκδήλωση μνήμης και τιμής με τίτλο: «100 χρόνια … Μικρά Αία – Πόντος : Αξέχαστες Πατρίδες».
Η εκδήλωση διοργανώθηκε σε συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού, του Δήμου Λεμεσού, του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Λεμεσού και άλλων φορέων, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη.
Στην εκδήλωση προσεκλήθη και απηύθυνε χαιρετισμό ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος τίμησε, δια του Υπουργού Αμύνης της Κύπρου, τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και τον Γεν. Γραμματέα του ΣΕΑΛ κ. Μικελλίδη. Επίσης παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Συλλόγου Εφέδρων Αξιωματικών Ημαθίας.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο Γ. Γραμματέας του ΣΕΑΛ και συντονιστής της εκδήλωσης κ. Δημήτρης Μικελλίδης, ο Δήμαρχος Λεμεσού κ. Νίκος Νικολαΐδης και ο εκπρόσωπος του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Χαράλαμπος Πετρίδης.
Ακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με παραδοσιακά τραγούδια και χορούς από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο που απέδωσαν τοπικά σχήματα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με πατρικούς λόγους που απηύθυνε ο Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος.
Ο Χαιρετισμός του Μητροπολίτου Βεροίας
Εκατό χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος από τη φοβερή συμφορά και τη μεγάλη καταστροφή που έπληξε το Γένος μας, από τη Μικρασιατική καταστροφή που σήμανε τον ολοκληρωτικό αφανισμό του Ελληνισμού από τις πανάρχαιες κοιτίδες της ζωής και του πολιτισμού του.
Εκατό χρόνια πέρασαν από τότε που ο Ελληνισμός εκδιώχθηκε μετά από πολλούς αιώνες διωγμών και πιέσεων από τις αξέχαστες πατρίδες της Μικρασίας και του Πόντου, όπου είχε κατορθώσει και πάλι να ορθοποδήσει και να προοδεύσει, αν και υπόδουλος, μετά την άλωση της Πόλης.
Αυτό τον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Ανατολής, γεγονός τραγικό για τον Ελληνισμό όπου γης, μνημονεύουμε και τιμούμε και απόψε εδώ στη Λεμεσό, στο Δημοτικό Κηποθέατρο «Μάριος Τόκας», με την Εκδήλωση μνήμης και τιμής που οργανώθηκε με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Λεμεσού και τη συμμετοχή πολλών φορέων υπό την αιγίδα του εξοχωτάτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη.
Δεν νομίζω πως υπάρχει Έλληνας που να μην συγκινείται και να μην δακρύζει μιλώντας για τις αλησμόνητες πατρίδες. Δεν νομίζω πως υπάρχει Έλληνας που η θλιβερή αυτή επέτειος να μην αγγίζει τα μύχια της ψυχής του, να μην τον πονά. Από όπου και αν κατάγεται ο καθένας μας αισθάνεται τις αξέχαστες πατρίδες της Μικράς Ασίας και του Πόντου και δική του πατρίδα.
Και ας μου επιτραπεί να πω ότι αυτό ισχύει περισσότερο ίσως για μένα, ο οποίος ευρίσκομαι με την ευγενή και τιμητική πρόσκλησή σας στην αποψινή εκδήλωση, ερχόμενος από τη Μακεδονία, από τη Βέροια, το αρχαίο κοινό των Μακεδόνων, την πατρίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον τόπο των βασιλικών ανακτόρων και τάφων των Αιγών, της Βεργίνας,
τον τόπο όπου κήρυξε το Ευαγγέλιο ο πρωτοκορυφαίος απόστολος Παύλος και αγίασαν με την παρουσία τους και την άσκησή τους στη Σκήτη της Βεροίας δεκάδες όσιοι, ανάμεσα στους οποίους ο μέγας πατήρ και θεολόγος της Εκκλησίας μας, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και οι οικογενείς του, αλλά και ο όσιος Αντώνιος ο νέος, πολιούχος της Βεροίας, και ο όσιος Θεοφάνης ο πολιούχος της Ναούσης,
τον τόπο ο οποίος τιμά με το Άλσος των αγνοουμένων στη Βεργίνα τα θύματα της Κυπριακής τραγωδίας.
Ισχύει για την ελαχιστότητά μου, γιατί είμαι γεννημένος στη βασίλισσα της Μακεδονίας, στη συμβασιλεύουσα του Ελληνισμού αλλά και μητέρα του προσφυγικού Ελληνισμού, τη Θεσσαλονίκη, την πόλη του αγίου Δημητρίου, από γονείς Μικρασιάτες πρόσφυγες, από τη Σμύρνη και τη Φιλαδέλφεια, που έζησαν, ο πατέρας μου, το μαρτύριο του ιερομάρτυρος αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, και τη μεγάλη καταστροφή και οδύνη της προσφυγιάς.
Αποτελεί γι’ αυτό μεγάλη τιμή για μένα να διακονώ ως επίσκοπος τη μάνα των προσφύγων, τη Σουμελιώτισσα Παναγία, η οποία, αφού επί 16 αιώνες υπήρξε το στήριγμα και το καταφύγιο του Ποντιακού Ελληνισμού, στη συνέχεια έγινε μάνα των προσφύγων, προστάτις και απαντοχή τους. Κι όχι μόνο των Ποντίων αλλά και όλων των προσφύγων, από όπου και αν εκδιώχθηκαν και αναγκάσθηκαν να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς. Γιατί η Μακεδονία, δέκα μόλις χρόνια ελεύθερη το 1922, όταν υποδέχθηκε τους πρόσφυγες από τις αλησμόνητες πατρίδες, υποδέχθηκε στη συνέχεια Έλληνες πρόσφυγες και από άλλα μέρη, από την Ανατολική Θράκη, την Ανατολική Ρωμυλία, το Μοναστήρι αλλά και από την Κύπρο μας, μετά τη μεγάλη τραγωδία που έζησε ο Κυπριακός Ελληνισμός το 1974.
Γι’ αυτό και η ευαισθησία των Μακεδόνων, όπως και η δική σας, για την προάσπιση των δικαίων του Ελληνισμού, από όσους τα καταπατούν και οικειοπούνται το όνομα και την ταυτότητά μας, είναι δεδομένη και διαχρονική, και την εκφράζουμε με κάθε τρόπο όποτε παραστεί ανάγκη.
Παράλληλα όμως τιμούμε και τις εκδηλώσεις μνήμης για τα ιστορικά γεγονότα και τις καταστροφές που πόνεσαν και πονούν βαθειά τον Ελληνισμό, Ελλαδικό και Κυπριακό. Γιατί όχι μόνο δεν πρέπει να ξεχνούμε, αλλά πρέπει και να μεταδίδουμε την ιστορική μνήμη στους νεωτέρους, στα παιδιά μας, προσπαθώντας μέσα από αυτήν να βελτιώσουμε αυτό που μας κάνει ως Γένος ευάλωτους στις τραγωδίες. Και αυτό δεν είναι άλλο από τη διχόνοια, την οποία τόσο εύστοχα εντόπισε πριν από 200 χρόνια ο εθνικός μας ποιητής.
Το γνωρίζουμε όλοι, το επιβεβαιώνει η ιστορία και οι ιστορικοί, ότι αιτία κάθε εθνικής καταστροφής, είτε της Μικρασιατικής είτε της Κυπριακής τραγωδίας, είναι ο διχασμός τον οποίο προκαλούν τα συμφέροντα, οι αντιπαλότητες, η έχθρα ανάμεσα στους ιθύνοντες αλλά συχνά και στον λαό που τους ακολουθεί.
Είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε πόσο καταστροφική είναι αυτή για τον Ελληνισμό και πόσο οδυνηρό είναι να βλέπουμε τους εχθρούς του Γένους μας να επιχαίρουν και να γελούν εις βάρος μας. Κι είναι ακόμη πιο οδυνηρό να διαστρέφουν την αλήθεια, να μας απειλούν και να μας συμβουλεύουν τάχα να διδαχθούμε από την ιστορία μας.
Η αποψινή εκδήλωση μνήμης και τιμής είναι μία πολύτιμη ευκαιρία να μεταφερθούμε νοερά στις αλησμόνητες πατρίδες της Μικράς Ασίας και του Πόντου με τη μουσική, τους χορούς και τα θεατρικά δρώμενα που θα μας θυμίσουν γεγονότα και πρόσωπα της εποχής, και θα μας πουν πολλά για την ιστορία, για τους πατέρες και τις μητέρες μας, για τα ηρωικά εκείνα χώματα, τα μαρτυρικά και αγιασμένα από τα αίματα και τα λείψανα όχι μόνο των μαρτύρων των πρώτων αιώνων αλλά και των συγχρόνων μαρτύρων της Μικρασιατικής καταστροφής. Συγχρόνως όμως θα μας μιλήσουν και για όσα προσέφεραν οι πρόσφυγες με τον πολιτισμό τους στη μητροπολιτική τότε Ελλάδα και στην ανασυγκρότησή της.
Ας μην ξεχνούμε πως οι αλησμόνητες πατρίδες είναι αλησμόνητες, γιατί ζουν μέσα στην ψυχή μας, στο DNA μας, στην παράδοσή μας και στην πίστη μας, στην αγάπη και στον σεβασμό μας στην Παναγία μας, την μάνα των προσφύγων και των κατατρεγμένων, που τόσο ευλαβούμεθα όλοι, και η οποία μπορεί και πρέπει να είναι το σημείο αναφοράς και ενότητος για ολόκληρο τον Ελληνισμό, καθώς Εκείνη ως Θεογεννήτωρ έφερε στον κόσμο τον αίτιο της των πάντων ενώσεως, τον Κύριό μας.
Και αποτελεί, νομίζω, αγαθή συγκυρία το γεγονός ότι η αποψινή εκδήλωση μνήμης και τιμής πραγματοποιείται στο Δημοτικό Κηποθέατρο Λεμεσού, που φέρει το όνομα ενός χαρισματικού συνθέτη και ποιητή, του συμπολίτη σας Μάριου Τόκα, ενός ευαίσθητου και πολυτάλαντου καλλιτέχνη, ο οποίος συνεδύασε την αγάπη του για την πατρίδα με την ευλάβειά του για την Κυρία Θεοτόκο και αξιώθηκε να συνθέσει, ανάμεσα στις άλλες υπέροχες μουσικές του, το εξαίσιο συμφωνικό έργο «Θεογεννήτωρ Μαρία», μελοποιώντας τους ύμνους του μακαριστού Υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και Γέροντος μου, Γέροντος Γερασίμου Μικραγιαννανίτου, από τους οποίους εμπνεύσθηκε.
Και είναι και αυτό το γεγονός ένας λόγος για τον οποίο με πολλή χαρά και πολλή συγκίνηση αποδέχθηκα την τιμητική πρόσκλησή σας και είμαι παρών στην εκδήλωση τιμής και μνήμης στον Μικρασιατικό και Ποντιακό Ελληνισμό, εδώ στην όμορφη πόλη της Λεμεσού, στη μεγαλόνησο και μαρτυρική Κύπρο.
Σας ευχαριστώ θερμότατα και από καρδίας, πρωτίστως τους διοργανωτες, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λεμεσού κ. Αθανάσιο, πολύτιμο αδελφό και συνδιάκονο στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Λεμεσού και όλους τους διοργανωτές.
Ευχαριστώ και όλους εσάς που παρίστασθε στην εκδήλωση και αποδεικνύετε με την παρουσία σας ότι οι αλησμόνητες πατρίδες της Μικρασίας, του Πόντου και όλες οι άλλες, δεν θα ξεχασθούν ποτέ.