Τεράστιες δυσκολίες και σοβαρά οικονομικά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι 9000 περίπου ενορίες της χώρας που λόγω των μειωμένων εσόδων αδυνατούν να καλύψουν ακόμα και τα λειτουργικά έξοδα (ΔΕΗ, πετρέλαιο, κ.ά.)
Με «λουκέτο» απειλούνται οι κοινωνικές δομές της Εκκλησίας, αλλά και οι ιεροί ναοί, αφού τα έσοδα έχουν μειωθεί δραματικά.
Η φονική πανδημία και οι επιπτώσεις της έχουν προκαλέσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε όλους τους τομείς. Επιχειρήσεις, οργανισμοί, σύλλογοι και φορείς έχουν οδηγηθεί σε στάδιο παρακμής. Θύμα αυτής της κατάστασης και οι ιεροί ναοί, αφού για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα παραμένουν κλειστοί. Τα έσοδα πλέον είναι ανύπαρκτα με αποτέλεσμα οι λειτουργικές ανάγκες και οι φιλανθρωπίες να μη μπορούν να καλυφθούν.
«Είναι παγκοίνως γνωστό ότι η πανδημία Covid-19, έχει επηρεάσει τους πάντες σε πολλούς τομείς και με ποικίλους τρόπους. Μεταξύ αυτών και την Εκκλησία μας και μάλιστα με απρόβλεπτες δυνητικά συνέπειες» αναφέρει ο π. Ευάγγελος Φεγγούλης, Αρχιερατικός Επίτροπος Αγράφων – Αγραίων της Ι.Μ. Καρπενησίου, τακτικό Μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Μισθωτών Δημοσίου Τομέα του ΕΦΚΑ και τακτικό Μέλος της Επιτροπής του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Οπως εξηγεί «κατά κύριο ρόλο το μεγάλο φορτίο αυτής της δοκιμασίας έχει πέσει στις Ενορίες, που βρίσκονται, ακόμη περισσότερο εν μέσω της πολυεπίπεδης κρίσης, στην πρώτη γραμμή του αγώνα για τη διακονία, τη φροντίδα, την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου και την αντιμετώπιση κάθε κοινωνικού προβλήματος. Οι ενορίες και κυρίως οι μικρές, είναι αυτές που όλο αυτό το διάστημα της συνεχιζόμενης υγειονομικής κρίσης, έχουν δεχθεί την μεγαλύτερη πίεση και συνεχίζουν να δίνουν έναν δύσκολο πραγματικά αγώνα».
ΑΔΕΙΑ ΠΑΓΚΑΡΙΑ
Ο π. Ευάγγελος κάνει λόγο για τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι 9000 περίπου Ενορίες σε όλη τη χώρα. «Πρόκειται για προβλήματα που αφορούν κυρίως την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων τους, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις είναι αρκετά υψηλά. Με το παγκάρι άδειο από τον περασμένο Μάρτιο, όταν και έκλεισαν οι εκκλησίες λόγω των lockdown, υπάρχουν σήμερα Ενορίες που δεν έχουν να πληρώσουν ούτε τη ΔΕΗ και κάποιες άλλες αδυνατούν να βάλουν ακόμη και πετρέλαιο. Αν σε αυτά προστεθούν, τα πάγια έξοδα για τους Ψάλτες και του Νεωκόρους και οι καθιερωμένες εισφορές προς τις Μητροπόλεις, αντιλαμβάνεστε το μέγεθος του προβλήματος και που αυτό μπορεί να οδηγήσει».
Επισημαίνει, επίσης, ότι «με μηδαμινά έσοδα, έχουν σχεδόν απενεργοποιηθεί τα Φιλόπτωχα Ταμεία των Ενοριών, σταμάτησαν τα συσσίτια και δοκιμάζεται εν γένει το τεράστιο φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας μας. Οι συνάνθρωποί μας τα βγάζουν δύσκολα πέρα και η Εκκλησία σε αυτή την δύσκολη περίοδο υπήρξε και συνεχίζει να είναι το αποκούμπι τους».
Παράλληλα, κάνει γνωστό ότι η ΔΙΣ του περασμένου Απριλίου, μετά από εισήγηση του Νομικού Συμβούλου της Ιεράς Συνόδου κ. Θ. Παπαγεωργίου, πήρε μια πολύ σημαντική απόφαση, εν μέρει ανακουφιστική για τις Ενορίες.
«Σύμφωνα με το σκεπτικό της, επειδή οι Ναοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν και είναι κλειστοί και με μηδενικά έσοδα, αποφασίστηκε η προσωρινή αναστολή της καταβολής των πάσης φύσεως κρατήσεων, των προβλεπομένων από την Εκκλησιαστική νομοθεσία, με την προϋπόθεση όμως ότι αυτές οι οικονομικές υποχρεώσεις, δεν θα χαριστούν αλλά θα καταβληθούν με το πέρας της υγειονομικής κρίσης, σε ισόποσες δόσεις, με την δυνατότητα ρυθμίσεως του χρόνου της καταβολής αυτών» σημειώνει χαρακτηριστικά ο π. Ευάγγελος χαρακτηρίζοντας θετική την εν λόγω απόφαση, αλλά διερωτάται «πού θα βρουν χρήματα για να ρυθμίσουν οι Ενορίες τις δόσεις αυτές; Πως θα πληρωθούν τα υπόλοιπα λειτουργικά έξοδα; Με δεδομένο μάλιστα ότι η πορεία ανάκαμψης της χώρας μετά την κρίση του κορωνοϊού δεν θα είναι σύντομη και καθόλου εύκολη, και άγνωστο αυτό που μας επιφυλάσσει σε πνευματικό, κοινωνικό, ανθρώπινο και οικονομικό επίπεδο, η επόμενη μέρα θα είναι πολύ δύσκολη». Θεωρεί, άλλωστε, ότι «μια νέα απόφαση από τη ΔΙΣ, για οριστική διαγραφή των πάσης φύσεως κρατήσεων, των προβλεπομένων από την Εκκλησιαστική νομοθεσία και μια οικονομική στήριξη από την συντεταγμένη πολιτεία, της πλειοψηφίας των 9000 Ενοριών που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών, θα ήταν μια πραγματική ανάσα».
Με αγωνία και πόνο ψυχής ο π. Ευάγγελος προσθέτει πως «λόγω της παρατεταμένης «αποχής» των πιστών από τους Ιερούς Ναούς και τα συνεπακόλουθα μηδαμινά έσοδα, οι Εφημέριοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στις καθιερωμένες πάγιες εισφορές ούτε φυσικά και στα σταθερά λειτουργικά έξοδα.
«Όταν δεν έχεις έσοδα και ο κόσμος δίπλα σου αδυνατεί να στηρίξει το τεράστιο έργο που επιτελείς ως Ενορία, μοιραία θα υπάρξει παύση των δράσεων με αποτέλεσμα το πλήγμα στο φιλανθρωπικό έργο και στη διαρκή στήριξη ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων να είναι τεράστιο και με απρόβλεπτες συνέπειες στην κοινωνία μας. Το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας μας είναι σπουδαίο και ουσιαστικό καθότι στοχεύει στη διακονία, στη φροντίδα, στην ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, σε καθημερινή βάση μέσα από τις δομές που λειτουργούν στην Κεντρική Εκκλησία αλλά και στις κατά τόπους Μητροπόλεις και Ενορίες» σημειώνει.
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Ο π. Ευάγγελος εύχεται «έστω και δύσκολα να συνεχιστεί το σπουδαίο έργο που επιτελείται στις πολλές και τόσο ωφέλιμες δομές της Εκκλησίας και των Ενοριών και να στηριχθεί ανάλογα». Κάνει σαφές, ακόμη, ότι «η Εκκλησία στα πλαίσια της μεγάλης Φιλανθρωπικής αποστολής της, να είναι πάντα δίπλα στον πάσχοντα και δοκιμαζόμενο λαό δεν θέλει και δεν θα αφήσει κανέναν να πεινάσει. Όμως λόγω των καταστάσεων δεν μπορεί να ικανοποιήσει και όλες τις ανάγκες των συμπολιτών μας, που τα βγάζουν δύσκολα πέρα» και καλεί τους κρατούντες «να σταθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο μείζον αυτό ζήτημα, καθότι το υφιστάμενο αδιέξοδο είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει αναπόφευκτες δυσκολίες στην άσκηση του κοινωνικού έργου και λειτουργήματος της Εκκλησίας μας. Άμεση στήριξη των Ενοριών από την πολιτεία και οριστική απαλλαγή των πάσης φύσεως εισφορών, για να παραμείνουν ενεργές και μάχιμες στο σπουδαίο έργο τους, μέχρι να ξεπεραστεί η κρίση».
Επιβάλλεται στήριξη και από την Πολιτεία
Στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ιεροί ναοί και οι ιερές μητροπόλεις αναφέρθηκε ο Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Δαρδανός, Πρωτοσύγκελος της Ι. Μ. Υδρας, Σπετσών & Αιγίνης επιβεβαιώνοντας ότι «εξαιτίας της παρατεταμένης «αποχής» των πιστών από τους Ιερούς Ναούς και τα συνεπακόλουθα μηδαμινά έσοδα, οι Εφημέριοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στις καθιερωμένες πάγιες εισφορές ούτε στα σταθερά λειτουργικά έξοδα. Γι’ αυτό ακριβώς και πολλές Μητροπόλεις μεταξύ αυτών και η Ιερά Μητρόπολη Υδρας, Σπετσών και Αιγίνης αναστέλλουν όλες τις συνδρομές έως ότου ανοίξουν ξανά οι Ιεροί Ναοί».
Οπως επισημαίνει: «είναι καιρός να εργαστούμε στον εκκλησιαστικό χώρο καλλιεργώντας στους πιστούς μας το πνεύμα της ανιδιοτέλειας, του εθελοντισμού και της κοινωνικής προσφοράς, εξασφαλίζοντας συγχρόνως κάθε είδους χορηγία για την κάλυψη των πολλών αναγκών». Ο π. Νεκτάριος αναφέρεται, ακόμη, στους δύσκολους αυτούς μήνες της δοκιμασίας σημειώνοντας ότι «η Εκκλησία παρά τα προβλήματα στέκεται στο πλευρό της κοινωνίας και προσπαθεί να θεραπεύσει τις ποικίλες ανάγκες των αναγκεμένων αδελφών».
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Συνοδικής Επιτροπής Κοινωνικής Προνοίας και Ευποιΐας της Εκκλησίας της Ελλάδος κάθε χρόνο δαπανώνται για φιλανθρωπικό έργο περισσότερα από 100 εκ. ευρώ, οι φιλανθρωπικές δομές που λειτουργούν αγγίζουν ή και ξεπερνούν τις 4.000, ενώ οι εθελοντές ανέρχονται σε περίπου 15 χιλιάδες άτομα.
«Θεωρείται, λοιπόν, αναγκαία και επιβεβλημένη πλέον η στήριξη και των Ενοριών από την Ελληνική Πολιτεία, προκειμένου να σταθούν όρθιες και λειτουργικές σε αυτή τη δύσκολη χρονική συγκυρία» υπογραμμίζει ο Πρωτοσύγκελλος και συμπληρώνει ότι «μέχρι σήμερα πολλές νοσηλευτικές και λοιπές κρατικές δομές συνεχίζουν και λειτουργούν επί μοναστηριακών εκτάσεων, για τις οποίες ουδέποτε καταβλήθηκε η νόμιμη αποζημίωση. Στην Ιερά μας Μητρόπολη λειτουργούν, ως γνωστόν, δυο Εκκλησιαστικά Νοσοκομεία στην Ύδρα & στην Αίγινα. Πρόεδρος και Επόπτης και των δύο Νοσοκομείων είναι ο σεπτός Ποιμενάρχης μας κ. Εφραίμ, ο οποίος μεριμνά γι’ αυτά αόκνως».
Παράλληλα, εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του επειδή «τα ταμειακά διαθέσιμα των Ιδρυμάτων και των Ι. Ναών μειώνονται δραματικά και σε λίγο το πρόβλημα θα είναι τεράστιο», ενώ ευελπιστεί σε μια άμεση παρέμβαση για την αλλαγή της σοβούσης κατάστασης».
«ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ»
Την αγωνία του εξέφρασε και ο Αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Βασιλάκος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Γενεσίου Θεοτόκου Δαδιάς Σουφλίου, αλλά και Αρχιερατικός επίτροπος Ορφέως, καθώς και Προϊστάμενος του Ενοριακού Ιερού Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών Ορεστιάδος.
Ο π. Θεόφιλος τόνισε πως «λόγω των εκτάκτων συνθηκών που επικρατούν στην χώρα μας, η οποία μαστίζεται από την πανανθρώπινη συμφορά της πρόσφατης και παρατεταμένης πανδημίας, πλήττονται παγκοσμίως αναρίθμητοι αδελφοί μας ποικιλοτρόπως. Δυστυχώς ο άνθρωπος διαπιστώνει ότι η ευτυχία είναι εφήμερη. Μέσα σε λίγους μήνες γκρεμίστηκε ο πύργος της νέας Βαβέλ».
Επισημαίνει, άλλωστε, ότι υπάρχουν συνέπειες μεγάλες σημειώνοντας ότι «μια από αυτές είναι η εκ των πραγμάτων και αναγκαστική απομάκρυνση των πιστών από τους Ιερούς Ναούς με συνεπακόλουθο την οικονομική αιμορραγία τους, που καθιστά ανέφικτη την ανταπόκριση των Εφημέριων στον αγώνα κάλυψης των λειτουργικών τους εσόδων, των πάγιων εισφορών/λογαριασμών τους, των αμοιβών νεωκόρων και ιεροψαλτών και εν γένει των δαπανών συντήρησής τους».
Ο π. Θεόφιλος διευκρινίζει, εξάλλου, ότι «η «Μητέρα» εκκλησία βρίσκεται σε δεινή και δυσχερή θέση να ανταποκριθεί και στην ουσία της ύπαρξής της, που είναι το φιλανθρωπικό της ανδραγάθημα, η συνδρομή των αδελφών, η στήριξη των διαφόρων ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων».
Αποσαφηνίζει, επίσης, ότι «το ενοριακό πλέγμα χρήζει στήριξης κρατικής και γιατί όχι εθελοντικής αρωγής και προσφοράς. Το κύτταρο της Ενορίας είναι πυρήνας σύσφιξης, ενότητας, ανακούφισης, συμπαράστασης, κοινωνικής και ανθρώπινης προσφοράς, που πρέπει πάση θυσία να διατηρηθεί, να υπάρχει, να λάμπει, για το καλό όλων και προς δόξαν Θεού. Το γεννημένο αυτό σώμα από τον τέλειο Θεό και τέλειο Άνθρωπο, πρέπει να συνεχίσει να προσφέρει με όλες τις δυνάμεις του στα μέλη του, να τα «ταΐζει», να τα «ποτίζει», να τα «επισκέπτεται», να τα «ντύνει», να μεριμνά, να συμπαραστέκεται, να είναι η παρηγορία τους, η ελπίδα, το μέλλον».
Καταγράφοντας την σοβαρότητα της κατάστασης ο π. Θεόφιλος καλεί όλες και όλους να μην αφήσουμε την «Μητέρα» Εκκλησία αβοήθητη σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. «Ας μην την ξεχάσουμε, όπως και αυτή ποτέ δεν μας ξεχνά, πάντα μας περιβάλλει με στοργή και αγάπη, μας γεννά αενάως, για να μας οδηγήσει ασφαλώς στην Πύλη της Σωτηρίας μας. Ας μην λησμονούμε πως το έργο της Εκκλησίας είναι έργο Αγάπης και Ελπίδας» καταλήγει ο Ηγούμενος.
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”