Με ιδιαίτερη κατάνυξη τελέστηκε ο δεύτερος Κατανυκτικός Εσπερινός, στον Ι. Ναό της Αγίας Τριάδος, πόλεως Αγίου Νικολάου, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου.
Ο Πρωτοσύγκελλος της Ι. Μητροπόλεως Αρχιμ. Τίτος μίλησε με θέμα: “Συ με μετημφίασας Χριστέ..” Παραθέτουμε αποσπάσματα απο την ομιλία του.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Λαμβάνοντας την ευχή και ευλογία της διακονίας του θείου λόγου από τον Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας, για να ομιλήσω στον δεύτερο κατανυκτικό εσπερινό κατά την νικητήρια αυτή ημέρα της Εκκλησίας μας και την αναστήλωση των Ιερών Εικόνων στην Βασιλεύουσα Πόλη αλλά και σε ολόκληρη την Ρωμαική Αυτοκρατορία κατά το έτος 787 μετά από μαρτυρικούς αγώνες των ευσεβών Πατέρων μας, την καταδίκη των εικονομάχων δία της εβδόμης Οικουμενικής Συνόδου και την παγίωση της διδασκαλίας ότι «η προσκύνησις των Ιερών Εικόνων επί το πρωτότυπον διαβαίνει», ανέτρεξα στην υμνολογία της ημέρας αυτής για να ανακαλύψω μία φράση που να περικλείει όλο το μυστήριο της Θείας Σαρκώσεως του Θεού Λόγου.
Το έπραξα αυτό γιατί η Σάρκωση μας επιτρέπει την απεικόνιση, την περιγραπτή δηλαδή θεανθρώπινη μορφή του Χριστού εν εικονίσμασι, η οποία έχει άμεση σχέση με την σωτηρία του ανθρωπίνου προσώπου. Με συγκίνησε πολύ το τροπάριο της πέμπτης ωδής του αναστάσιμου κανόνα του πλαγίου πρώτου ήχου που λέγει: «Συ με μετημφίασας, προς αφθαρσίαν Χριστέ, φθοράς θανάτου αδιαφθόρως, τη σαρκί γευσάμενος, και εξανατείλας του μνήματος τριήμερος». «Συ με μεταμόρφωσες Χριστέ και με έκανες άφθαρτο, χωρίς να φθαρείς από την φθορά του θανάτου και ανέτειλες από το μνήμα τριήμερος».
«Συ με μετημφίασας προς αφθαρσίαν Χριστέ …» Δεν υπάρχει ωραιότερο δώρο από αυτή την μεταμόρφωση που μας χάρισε ο Χριστός με τον εκούσιο θάνατο και την ανάστασή Του. Έλαβε το πρόσλημα της σαρκός για να το αναβιβάσει στον ουρανό, να αποκαταστήσει την αμαυρωθείσα φύση μας, να ξεπλύνει με το Τίμιο Αίμα Του την αισχύνη του προπατορικού αμαρτήματος, να σχίσει το χειρόγραφο των αμαρτιών μας, να επισυνάξει κάτω από τον Σταυρό του τα διεσκορπισμένα, να φωτίσει το σκότος των καθημένων εν χώρα και σκιά θανάτου με το φως της Αναστάσεώς Του.
Αυτή η μεταμόρφωση της ψυχής τονίζεται με τα λόγια του Κυρίου: «ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν», «ου χρείαν έχουσιν οι ισχύοντες ιατρού αλλ’ οι κακώς έχοντες », αλλά και μέσα από τις παραβολές Του όπως αυτές του τελώνου και του φαρισαίου και του ασώτου υιού, οι οποίοι είδαν το φως να ανατέλλει μέσα στο σκότος της αμαρτίας και της πλάνης τους. Ο Χριστός δεν διστάζει να εισχωρήσει στο χώρο της αμαρτίας για να αναζητήσει και να ανασύρει τους πεπτωκότες, δεν ενοχλείται από τα σχόλια ακόμη και των εγγυτάτων του, που καυτηριάζουν τις συναναστροφές Του μετά των τελωνών και αμαρτωλών. Δεν τον αφορά μήπως και τσαλακωθεί η εικόνα Του, αλλά τον ενδιαφέρει να σώσει ως Δημιουργός το δημιούργημά Του, ως σπλαχνικός Πατέρας το παιδί Του.
Μεταμφίεση λοιπόν αδελφοί, μεταμόρφωση προσφέρει ο Χριστός μας. Μία μεταμφίεση που ζωγραφίζεται και μαρτυρείται από την εποχή του ευαγγελιστού Λουκά, του ιατρού και αγιογράφου και αποτυπώνεται με τον χρωστήρα των ευσεβών αγιογράφων όχι με την ρεαλιστική ανθρώπινη μορφή και την εξωτερίκευση ρομαντικών συναισθημάτων ή την αγαλμάτινη ωραιότητα της σαρκός, αλλά με την εξωτερίκευση της πνευματικότητας του προσώπου, την ασκητικότητα και τις αρετές που εξωτερικεύονται όχι με το επίπλαστο χαμόγελο αλλά με την αυστηρότητα και σοβαρότητα της μορφής, που λούζεται μυστικά από το άκτιστο φως της Θεότητος. Αληθινά, η Ορθόδοξη εικονογραφία, μας υποδεικνύει πως πρέπει να είναι η δική μας εικόνα, ποιο πρέπει να είναι το πρότυπο της ζωή μας, πως πρέπει να είμαστε, να συμπεριφερόμαστε, να κινούμαστε στον χώρο και το περιβάλλον…
… Σήμερα καυχιόμαστε για την Ορθοδοξία μας. Για την ορθοπραξία μας καυχιόμαστε; Όλα μας φταίνε. Η αλήθεια όμως είναι ότι ούτε ο τόπος μας φταίει, ούτε ο χρόνος που ζούμε μας φταίει. Οι Άγιοι όπου και όποτε έζησαν κατάφεραν με τη ζωή του να αγιάσουν και τον τόπο και τον χρόνο. Όσες δυσκολίες και αν έχουμε, μπορούμε να τις ξεπεράσουμε με τον πνευματικό μας αγώνα και την ολοκληρωτική υπακοή μας στο θέλημα του Θεού. «Ουχ ο τόπος, αλλ’ ο τρόπος», χαρίζει την αγιότητα. Και στην μέση μέση της πλατείας Ομονοίας των Αθηνών να ζει κάποιος, όπως έλεγε ένας εγκρατής ιεροκήρυκας, μπορεί να αγιάσει. Εκεί αγίασε ο Όσιος Πορφύριος. Στο κέντρο της Αθήνας, όπου διακονούσε ως ιερέας…
Ο Σεβασμιώτατος, προ της απολύσεως του Εσπερινού, τόνισε την χαρά που προσδίδει στους χριστιανούς η εορτή της Ορθοδοξίας, την αξία των Ι. Εικόνων στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας και την δυνατότητα της εικονογράφησης που χαρίζει η Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού. Προέτρεψε δε τους χριστιανούς να πιστεύουν αληθινά στον Χριστό, χωρίς να κάνουν εκπτώσεις η παραχωρήσεις στα θέματα της Πίστεως, ακολουθούντες μετ’ ευσεβείας τα δόγματα της Εκκλησίας και την διδασκαλία των Θεοφόρων Πατέρων.