του Μητροπολίτη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Πολύ σοφά έχουν διαιρεθεί οι Επαρχίες των Μητροπόλεων και των Επισκοπών στις λεγόμενες Ενορίες περί της διοικήσεως και διαχειρίσεως των οποίων προβλέπουν οι κάθε φορά εκδιδόμενοι ενοριακοί νόμοι.
Μόνο ο καταμερισμός κάθε εργασίας είναι δυνατόν να δώσει άνεση και ευχέρεια αλλά και πρακτικότητα στην διεξαγωγή της. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για την σοβαρότατη και υπευθυνότατη εργασία της διαποιμάνσεως των χριστιανών που συγκροτούν τις τοπικές Εκκλησίες επί κεφαλής των οποίων είναι οι Επίσκοποι (Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι, Μητροπολίτες, κ.λπ.).
Στις ενορίες οι Επίσκοποι διαθέτουν, ως άμεσα εκτελεστικά όργανα, τους Πρεσβυτέρους, (Ιερείς), που βοηθούνται από τους Διακόνους. Οι Πρεσβύτεροι, επομένως είναι οι άμεσοι πνευματικοί ηγέτες και Ποιμένες των χριστιανών, που ανήκουν στην Ενορία τους. Και πολύ ορθά.
Διότι είναι τελείως αδύνατον να έλθει ο Επίσκοπος σε άμεση επικοινωνία με τις χιλιάδες των πιστών, που ανήκουν στην Επαρχία του, και μάλιστα με κάθε ένα από αυτούς ατομικά, όπως επιβάλλει το πραγματικό χρέος της αληθινής πνευματικής Ποιμαντορίας.
Ο Επίσκοπος είναι ο δίδων τις κατευθύνσεις και τις εντολές, αυτός που ασκεί την επίβλεψη και τον συντονισμό, αυτός που έχει την ανώτατη διοικητική και πειθαρχική εξουσία στην Επαρχία του, αλλά και το έργο στις λεπτομέρειες το εμπιστεύεται στους Πρεσβυτέρους που αυτός καθιστά Εφημερίους των Ενοριών στις οποίες διαιρείται η Επαρχία του.
Με κέντρο πάντοτε τον Ναό και την θεία λατρεία που τελείται σ’ αυτόν ο Εφημέριος κάθε Ενορίας με την εντολή και την ευλογία του Επισκόπου του, και με την πνευματική εξουσία και δύναμη που έχει από την χειροτονία του μεριμνά και εργάζεται για την σωτηρία και την κατά Χριστόν προαγωγή των Ενοριτών του.
Δικαιούται στο έργο του αυτό να έχει βοηθούς και συμπαραστάτες και όλους τους φωτισμένους και καλοπροαιρέτους πιστούς που βρίσκονται στην Ενορία του διότι και αυτοί πρέπει να ενδιαφέρονται για την πνευματική ανάπτυξη και πρόοδο όλης της Ενορίας.
Είναι φανερό ότι αν έχουμε μία τέτοια ανάπτυξη και πρόοδο σε κάθε Ενορία μιάς Επαρχίας κατ’ ανάγκη θα έχουμε την ίδια ανάπτυξη και πρόοδο σε ολόκληρη την Επαρχία, που αποτελείται από τις Ενορίες. Πολλές τέτοιες Επαρχίες αποτελούν την Εκκλησία ενός τόπου.
Αν θέλουμε λοιπόν να προάγεται η πνευματική κατάσταση σ’ ένα τόπο όπως η Ελλάδα για παράδειγμα, είναι ανάγκη να ενδιαφερθούμε για την πνευματική προαγωγή των Ενοριών που συγκροτούν τις διάφορες Επαρχίες. Διότι η πρόοδος των Ενοριών συγκροτεί την πρόοδο των Επαρχιών. Αλλά αυτό δεν έχει γίνει ακόμη τελείως αντιληπτό από τους χριστιανούς, που αποτελούν τις διάφορες επί μέρους Ενορίες. Και γι΄ αυτό και αυτοί ακόμη οι περισσότερο φωτισμένοι θρησκευτικώς δεν δεικνύουν τόσο ενδιαφέρον για την Ενορία τους.
Συμβαίνει μάλιστα πολλές φορές οι φωτισμένοι χριστιανοί και να αδιαφορούν τελείως για την Ενορία τους και ουσιαστικά να τις εγκαταλείπουν ακόμη. Επαναπαύονται στο ότι οι ίδιοι βρίσκουν την θρησκευτική τους ικανοποίηση αλλού, χωρίς να συναισθάνωνται την υποχρέωση που έχουν να στηρίξουν τους αδελφούς τους και να συμβάλλουν στο έργο της Εκκλησίας τους, όχι απλά αφηρημένα και γενικά, αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση της αναπτύξεως της θρησκευτικής ζωής μέσα στον συγκεκριμένο χώρο Ενορίας στην οποία ανήκει ο καθένας.
Δεν θα σήμαινε βέβαια τούτο ότι θα εγκατέλειπαν τις άλλες επίσης σύμφωνες προς το πνεύμα της Εκκλησίας και υπό τις ευλογίες της υφιστάμενες και ενεργούσες πηγές τις θρσκευτικής τους οικοδομής.
Αλλά απλούστατα τις πνευματικές δυνάμεις τις οποίες τυχόν λαμβάνουν από τις πηγές αυτές οφείλουν να τις χρησιμοποιούν για το καλό της Ενορίας τους, της οποίας πρέπει να αποτελούν πνευματικά στελέχη που θα προσφέρουν πρόθυμα τις υπηρεσίες τους στον υπεύθυνο πνευματικό Ποιμένα, τον Εφημέριό τους.
Και τούτο με πνεύμα υιικής στοργής και χριστιανικής ταπεινώσεως όπως αρμόζει στους αληθινούς πιστούς του Ευαγγελίου που οφείλουν να είναι ταυτοχρόνως και εργάτες αυτού στο μέτρο βεβαίως των δυνάμεων και των προσόντων των «ταλάντων» που του έχει χαρίσει ο Θεός.
Όπου γίνεται αυτό εκεί είναι ολοφάνερη και η ευλογία του Θεού. Είναι όμως ανάγκη να γενικευθεί αυτό, αφού βεβαίως γενικευθεί και η ιδέα περί της σημασίας που έχει η Ενορία, όχι απλά ως διοικητική μονάδα και διαχειριστικό τομέα, όπως τον βλέπουν οι Ενοριακοί νόμοι αλλά ως οργανικό κύτταρο της όλης Εκκλησίας από την κατάσταση του οποίου εξαρτάται και η πνευματική υγεία ολόκληρου του πληρώματος αυτής.