Δεν έπεσε κανένας από τα σύννεφα με τα όσα εξελίσσονται στην Ουκρανία. Η κατάσταση μύριζε μπαρούτι πολλά χρόνια. Η εισβολή των Ρώσων άνοιξε μια πληγή σε αυτό το σημείο της Ευρώπης που θα πάρει, δυστυχώς, χρόνια για να κλείσει.
Πολύ φοβούμαι πως θα ανοίξει και περισσότερο και ίσως επεκταθεί σαν τη γάγγραινα σε περισσότερα σημεία αυτής της ταλαίπωρης ηπείρου.
Οι χιλιάδες νεκροί, παιδιά και νέοι, θύματα που πενθούν μανάδες και από τις δύο πλευρές είναι η απόλυτη τραγωδία. Η ανθρωπιστική κρίση που προκαλείται είναι το επόμενο κομμάτι αυτού του μαύρου διχτυού που εξυφαίνεται στην Ευρώπη.
Μία ακόμη διάσταση, επακόλουθο αυτού του πολέμου, είναι το ρήγμα που ήδη υπάρχει στην Ορθοδοξία. Ήταν ανοικτό και με αυτόν τον πόλεμο γίνεται ακόμη πιο βαθύ. Και το πιθανότερο, εκτιμούν ιεράρχες διεθνούς εμβέλειας, θα πάρει αρκετά χρόνια για να κλείσει.
Σε δύο γενιές
Αυτός ο πόλεμος ανοίγει μια ακόμη πληγή. Οι Ορθόδοξες Εκκλησίες ήταν διχασμένες καιρό μετά την παραχώρηση από τον Οικουμενικό Πατριάρχη της αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας.
Τώρα, όσο ο πόλεμος συνεχίζεται και η ένταση παραμένει, τόσο πιο δύσκολη είναι η σύγκλιση των θέσεων σε Ορθόδοξο επίπεδο. Αυτό που προκαλεί εντύπωση και έκπληξη είναι πως οι Προκαθήμενοι των Ορθόδοξων Εκκλησιών επέλεξαν την οδό της διακριτικής σιωπής αντί να καταδικάσουν με θόρυβο τον πόλεμο.
Φοβούμενοι πως καταδικάζοντας τον πόλεμο ενδεχομένως ταχθούν υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς. Ο διχασμός στην Ορθοδοξία είναι εμφανής. Οι Πατριάρχες Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και Σερβίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κρατούν πολιτική ίσων αποστάσεων. Προφανώς για να μην υπάρξουν πολιτικές ερμηνείες στις τοποθετήσεις τους.
Κι όσο ο πόλεμος συνεχίζεται τόσο η απόσταση ανάμεσα στο Φανάρι και τη Μόσχα μεγαλώνει. Σε βαθμό που – όπως εκτιμάται από πολλούς και εξαίρετους γνώστες των Ορθόδοξων ισορροπιών- η αποκατάσταση των σχέσεων μπορεί να υπάρξει μετά από μία ή ακόμη και δύο γενιές Προκαθημένων. Τουλάχιστον σε αυτές τις δύο Εκκλησίες.
Προς ακύρωση
Η εισβολή στην Ουκρανία προκαλεί προς ώρας και τη ματαίωση της σύγκλησης των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων στην Κωνσταντινούπολη. Δεν κρίνεται η κατάλληλη στιγμή για να συζητηθούν οι υποθέσεις που αφορούν τις σχέσεις της Μόσχας με τον υπόλοιπο Ορθόδοξο κόσμο.
Άριστα το σκέφτηκαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς μια τέτοια σύνοδος μάλλον θα δυναμίτιζε το ήδη τεταμένο κλίμα, παρά θα έλυνε κάποιο πρόβλημα. Αυτό που προκαλεί τεράστια εντύπωση και απογοήτευση είναι η «ταύτιση» ορισμένων Εκκλησιών με τις πολιτικές των χωρών τους.
Η ανθρώπινη ζωή δεν είναι «αναλώσιμη» ούτε μπορεί να θυσιάζεται για την εκτέλεση κάποιου «θεϊκού» σχεδίου. Σε αυτή την ιστορική συγκυρία όλοι οι Προκαθήμενοι θα έπρεπε – με μια φωνή- να καταδικάσουν τον πόλεμο και να πιέσουν ασφυκτικά τις κυβερνήσεις για να δοθεί ένα τέλος.
Κάπως έτσι αποκαλύπτονται οι πραγματικοί ηγέτες που ενδιαφέρονται για το καλό των ανθρώπων και όχι της θέσης τους.
“Μελχισεδέκ”