Ξεκινούν άμεσα τα έργα για τη συντήρηση και ανάδειξη της εκκλησίας στην Κρήνη η οποία πιθανολογείται ότι χτίστηκε τον 13ο αιώνα προκειμένου να αποκατασταθούν πλήρως και οι ιστορικής αξίας τοιχογραφίες
Εργασίες συντήρησης και ανάδειξης του ιστορικού ναού του Αγίου Νικολάου στην κοινότητα Κρήνης, ο οποίος ανήκει στον Δήμο Φαρκαδόνας του Νομού Τρικάλων, πρόκειται να ξεκινήσουν πολύ σύντομα μετά από την σχετική απόφαση της Περιφέρειας Θεσσαλίας και σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων.
Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν αποσκοπούν στο να συντηρηθούν, να καθαριστούν και να αποκατασταθούν πλήρως οι ιστορικής αξίας τοιχογραφίες οι οποίες διακοσμούν τον εσωτερικό χώρο του ναού. Εργασίες επίσης θα γίνουν και για τον καθαρισμό, την στερέωση και την αισθητική αποκατάσταση του τέμπλου, ενώ συγχρόνως υπάρχει και η μέριμνα έτσι ώστε με τις κατάλληλες αλλαγές να καταστεί ο ναός προσβάσιμος για όλα τα άτομα με κινητικά προβλήματα.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου Κρήνης βρίσκεται στις βορειοανατολικές παρυφές του οικισμού -στην πλαγιά ενός λόφου- στο χωριό Κρήνη. Ακριβή ημερομηνία ανέγερσης του ναού δεν έχει διασωθεί, αλλά πιθανολογείται ότι κτίστηκε τον 13ο αιώνα.
Ως προς τα γενικά του χαρακτηριστικά ο εν λόγω ναός χαρακτηρίζεται ως μονόχωρος δρομικός με τετράγωνο νάρθηκα, ενώ σύμφωνα με τις μαρτυρίες παλιότερα θα πρέπει να υπήρχε στοά στη νότια εξωτερική πλευρά του.
Το βλέμμα των επισκεπτών αποσπούν οι εξαιρετικής τεχνοτροπίας τοιχογραφίες, οι οποίες υπολογίζεται ότι φιλοτεχνήθηκαν προς τα τέλη του 18ου αιώνα.
«Στολίδι»
«Ο ναός αποτελεί ένα στολίδι για όλη την περιοχή. Οι τοιχογραφίες του είναι σπάνιας ομορφιάς. Αποπνέουν τέτοια γλυκύτητα και γαλήνη στην ψυχή, σε σημείο που να νομίζεις ότι είναι έτοιμες να σου μιλήσουν!» τονίζει ο π. Δημήτριος Καψιώχας, εφημέριος του ναού.
Ο ίδιος συνεχίζει λέγοντας: «Οι τοιχογραφίες πρέπει απαραιτήτως να συντηρηθούν, κινδυνεύουν άμεσα από την υγρασία. Σε αρκετά τμήματα των τοιχογραφιών είναι εμφανής η αποκόλληση από την λιθοδομή του κτίσματος.
Μπορούμε επίσης να παρατηρήσουμε αλλοιώσεις στην ζωγραφική επιφάνεια, απώλεια χρωματικού στρώματος κατά τόπους αλλά και επιζωγραφίσεις σε κάποια σημεία.
Το 1974 αποτειχίστηκαν τρεις εξωτερικές τοιχογραφίες και μεταφέρθηκαν στο μουσείο του Βόλου, έτσι ώστε να παραμείνουν εκεί σε συνθήκες ασφάλειας.
Πρόκειται για την αναπαράσταση της Πεντηκοστής, τα Εισόδια της Θεοτόκου και την σπάνια αναπαράσταση με το όραμα του Αγίου Ευσταθίου. Αυτήν την περίοδο οι τοιχογραφίες αυτές φιλοξενούνται στο Διαχρονικό Μουσείο της Λάρισας».
Οι μαρτυρίες, το τέμπλο και η υπόγεια βρύση
Όπως εξηγεί ο π. Δημήτριος: «Στον ναό υπάρχει επίσης και ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο αποτελείται από το άνω τμήμα παλαιότερου τέμπλου και το κάτω τμήμα σύγχρονου τέμπλου».
Και προσθέτει: «Σε παλαιότερες εποχές στον χώρο αυτό, που βρίσκεται σήμερα ο ναός, υπήρχε μοναστήρι. Μάλιστα, τα κελιά των μοναχών υπήρχαν και μέχρι πριν από λίγα χρόνια, αλλά αργότερα αυτά κατεδαφίστηκαν.
Αξίζει επίσης να σας αναφέρω και την ύπαρξη μιας υπόγειας πηγής, η οποία περνάει κάτω από τον ναό και καταλήγει στην πετρόκτιστη βρύση, που βρίσκεται στην τοποθεσία Πλάτανος. Εκεί πηγαίνουν και παίρνουν σήμερα νερό οι κάτοικοι του χωριού αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Σύμφωνα, επίσης, με μαρτυρίες που έχουν διασωθεί από το παρελθόν, στη νότια πλευρά του ναού -και πάνω σε ένα βράχο- υπάρχει αποτύπωμα από πόδι ανθρώπου. Πρόκειται για αποτύπωμα του Αγίου Νικολάου!» καταλήγει ο π. Δημήτριος.
«Θλίβομαι όταν βλέπω αυτή την κατάσταση. Δεν μου κάνει καρδιά να μπω μέσα!»
Πριν από δέκα χρόνια είχαν γίνει οι τελευταίες εργασίες συντήρησης στον ναό και αφορούσαν στην αποκόλληση τοιχογραφιών και επισκευές στην στέγη. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο ναός δεν επιτρέπει την τέλεση θείων λειτουργιών, ενώ θείες λειτουργίες είχαν λάβει χώρα για τελευταία φορά πριν από εφτά χρόνια.
Σε περίπτωση όπου κάποιοι πιστοί θελήσουν να επισκεφτούν τον ναό θα πρέπει πρώτα να επικοινωνήσουν με τον π. Δημήτριο. «Θλίβομαι όταν αντικρύζω τον ναό σε αυτή την κατάσταση. Δεν μου κάνει καρδιά να μπω μέσα και να σταθώ εκεί!» μας εκμυστηρεύεται εκφράζοντας τα συναισθήματά του ο π. Δημήτριος.
Κίνδυνος
«Τα σημάδια της φθοράς είναι παντού ορατά. Είναι εμφανής ο κίνδυνος για την σωματική ακεραιότητα των πιστών, ενώ δεν υπάρχουν στασίδια για όσους έρχονται για να προσκυνήσουν. Δεν έχω όμως κανένα παράπονο από τον Άγιο Νικόλαο!
Φρόντισε ώστε να μην εγκαταλειφθεί πλήρως ο ναός. Δόξα τω Θεώ, έχουν προχωρήσει τώρα γρήγορα οι διαδικασίες για την αποκατάσταση του ναού, παρόλο ότι τα προηγούμενα χρόνια σημειώνονταν καθυστερήσεις. Οι κάτοικοι της περιοχής ανυπομονούν και ρωτάνε πότε θα είναι έτοιμος ο ναός.
Υπολογίζω ότι οι εργασίες θα ολοκληρωθούν και θα παραδοθεί προς χρήση στα τέλη του 2022. Μακάρι να είναι και νωρίτερα! Ο ναός θα μπορούσε να μπορούσε να αξιοποιηθεί και να αποτελέσει πόλο έλξης των πιστών από όλη την χώρα. Να αποκτήσει την σημασία που έχει ως τόπος προσκυνήματος η μοναστική πολιτεία των Μετεώρων», υπογραμμίζει ο π. Δημήτριος.
Η Κρήνη είναι ένα από τα παλαιότερα κατοικίσιμα χωριά της ευρύτερης περιοχής. Κατά την Οθωμανική απογραφή του 1454-1455 η Κρήνη αναφερόταν ως Βοστίδι και ήταν καταγεγραμμένη ως κεφαλοχώρι.
Εκτός από το βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου, η Κρήνη είναι γεμάτη από ναούς και παρεκκλήσια. Σημαντικότεροι από αυτούς είναι ο ενοριακός ναός των Αγίων Θεοδώρων, που χτίστηκε το 1731, το εξωκκλήσι των Αγίων Αναργύρων, η εκκλησία της Παναγίας, του Αγίου Αθανασίου και της Αγίας Αικατερίνης κ.α.
Πάρκο με θέα
Στον περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, που βρίσκεται σ’ ένα λόφο ανατολικά της Κρήνης, υπάρχει εδώ και κάποια χρόνια ένα άνετο πάρκο με πανοραμική θέα τόσο του χωριού όσο και του κάμπου.
Στην ανατολική είσοδο του χωριού και ακριβώς κάτω από το ροδώνα του Αγίου Νικολάου βρίσκεται η τοποθεσία «Πλάτανος», η οποία οφείλει την ονομασία της σ’ έναν αιωνόβιο πλάτανο που υπήρχε εκεί μέχρι και πριν από μερικά χρόνια.
Σωτήριος Λέτσιος
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”