Συγκινητικές στιγμές εξελίχθηκαν πριν από λίγες ημέρες στο λιμάνι της Μυκόνου. Μέσα σε εορταστική ατμόσφαιρα-που είχε δημιουργηθεί από τις σειρήνες των παραπλέοντων πλοίων-και με την παρουσία πλήθους κόσμου έγινε η υποδοχή του του ιστιοφόρου πλοίου «Ευαγγελίστρια», ενός πλοίου άρρηκτα συνδεδεμένου με την ναυτική ιστορία των Κυκλάδων.
Ο ελλιμενισμός της «Ευαγγελίστριας» έγινε μπροστά από τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου-στο παλιό λιμάνι της Μυκόνου-ενώ ο μητροπολίτης Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου Δωρόθεος στο τέλος της εκδήλωσης προσέφερε μια εικόνα του Ευαγγελισμού στο ομώνυμο ιστιοφόρο.
«Μετά τον αγιασμό και την ομιλία μου προσέφερα μια εικόνα του Ευαγγελισμού της Παναγίας για να σκεπάζει και να προστατεύει το πλοίο. Πρόκειται για μια απλή εικόνα που είχα στο εικονοστάσιό μου, στο Επισκοπείο της Σύρου. Ως Μυκονιάτης ήθελα και εγώ να προσφέρω κάτι στο καΐκι αυτό, που κρύβει μια ιστορία 84 ετών».
Αυτό τονίζει μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο μητροπολίτης Σύρου κ.Δωρόθεος και συγχρόνως κάνει μια σύντομη αναφορά στην ιστορία της Ευαγγελίστριας: «Η Ευαγγελίστρια είναι ένα υπέροχο ιστιοφόρο και στην εποχή του ήταν ένα σύγχρονο πλοίο. Ναυπηγήθηκε το 1940 από τον μυκονιάτη καπετάν Μπόνη στο ναυπηγείο του καραβομαραγκού Μαυρίκου, στην Ερμούπολη της Σύρου. Μετά την καθέλκυσή του στην Μύκονο, στις 8 Ιουλίου του 1940, το βρήκε δυστυχώς ο πόλεμος.
Παρ’ όλα αυτά όμως η Ευαγγελίστρια ήταν το μοναδικό πλοίο που έκανε πολλά δρομολόγια μεταξύ Μυκόνου, Σύρου και Πειραιά μεταφέροντας πολύ κόσμο αλλά και πολλά εμπορεύματα. Κατά την διάρκεια μάλιστα του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου μετέφερε στην Θεσσαλονίκη μεγάλες ποσότητες τροφίμων, που ήταν απολύτως αναγκαίες για την επιβίωση των κατοίκων της πόλης εξαιτίας των μεγάλων τότε ελλείψεων» υπογραμμίζει ο Δεσπότης και συνεχίζει:
«Το 1987 δωρήθηκε από τον Κωνσταντίνο Μπόνη στον Δήμο Μυκόνου και στο Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου, όταν σε αυτό ήταν πρόεδρος ο ιδρυτής του σγκεκριμένου μουσείου Γεώργιος Δρακόπουλος.
Τόσο ο Δήμος Μυκόνου αλλά και το ναυτικό Μουσείο παρέλαβαν το ιστιοφόρο με πολύ χαρά και προχώρησαν στις αναγκαίες επιδιορθώσεις. Από τότε έως και σήμερα στο σκάφος αυτό έχουν γίνει συνολικά 15 επισκευές. Η τελευταία μάλιστα επισκευή του σημειώθηκε το 2022, επειδή το πλοίο είχε περιέλθει και πάλι σε άσχημη κατάσταση.
Πριν από λίγες ημέρες η «Ευαγγελίστρια» αναχώρησε από τα ναυπηγεία της Ελευσίνας-και αφού έκανε μια στάση στην Ερμούπολη όπου εκεί έγινε αγιασμός-κατέπλευσε το ίδιο απόγευμα στο λιμάνι της Μυκόνου. Έδεσε μπροστά στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νικόλαου της ”Καδένας”. Το εμβληματικό αυτό παρεκκλήσιο έκτισε ο ναύαρχος Ορλώφ κατ΄εντολή της Μεγάλης Αικατερίνης(σ.σ τον 18ο αιώνα).
Για τον λόγο αυτό στην προμετωπίδα του ναού υπάρχει η πλάκα, στην οποία αναφέρεται ότι πρωτοκτήτορας είναι η Μεγάλη Αικατερίνη, Αυτοκράτειρα Πασών των Ρωσιών. Παρουσία των αρχών και του κόσμου ανεβήκαμε στο πλοίο και κάναμε τον αγιασμό. Από εδώ και στο εξής το ιστιοφόρο θα αποτελεί κομμάτι του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου και θα είναι αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Μυκόνου. Παρόλο ότι στο εξής δεν θα κάνει ταξίδια, στην περίπτωση που χρειαστεί να ταξιδέψει είναι αξιόπλοο».
Ο σεβασμιότατος κ. Δωρόθεος αναφέρεται επίσης και σε ένα περιστατικό το οποίο συνδέεται με το σκαρί της Ευαγγελίστριας και το οποίο είχε διαδραματισθεί στα χρόνια της δεκαετίας του ’40: «Ο προκάτοχός μου, Δωρόθεος, την εποχή που ήταν ακόμη νέος ιεροκήρυκας επιβιβάστηκε από τον Πειραιά στο σκάφος αυτό με προορισμό την Μύκονο. Ξαφνικά όμως έπεσαν σε μεγάλη θαλασσοταραχή.
Ήταν τέτοιος ο κλυδωνισμός του καϊκιού ώστε ο Δωρόθεος και οι υπόλοιποι επιβάτες θεώρησαν ότι θα βουλιάξουν. Νόμισαν πως δεν θα κατόρθωναν να φτάσουν στη Μύκονο. Τότε λοιπόν ο Δωρόθεος τους μάζεψε όλους κοντά του και τους διάβασε την νεκρώσιμη ακολουθία! Όταν με το καλό έφτασαν στο νησί έτρεξαν αμέσως όλοι τους στην εκκλησία για να ευχαριστήσουν την Παναγία, αφού είχαν φτάσει σώοι και αβλαβείς.
Επειδή όμως τα πρόσωπά τους ήταν κατάμαυρα από τα καύσιμα της μηχανής της Ευαγγελίστριας, ο κόσμος τους είδε και τρόμαξε! Δεν μπορούσαν να τους αναγνωρίσουν».
Από την ιστοσελίδα του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου αντλούμε τις παρακάτω πληροφορίες σχετικά με το ιστιοφόρο «Ευαγγελίστρια». Πρόκειται για ένα από τα τελευταία γνήσια αιγαιοπελαγίτικα σκαριά τύπου «πέραμα». Εχει μεταφορική ικανότητα 90 τόννων, μήκος 20,15 μ. και πλάτος 6,40 μ.
Το «Ευαγγελίστρια» είναι κατασκευασμένο για μακρινά ταξίδια με πανιά και αυτό καθορίζει τη μορφή του. Είναι στελάδο(σ.σ χαμηλό και μακρόστενο σκαρί) με ικανή καμπύλωση στην κουβέρτα, προκειμένου να διώχνει τα νερά από τις φουρτουνιασμένες θάλασσες.
Είναι προσεγμένο στις κατασκευαστικές του λεπτομέρειες, πολλές από τις οποίες δεν εφαρμόζονται πια. Από ιστορικής πλευράς η «Ευαγγελίστρια» ανήκει στα τέλη της περιόδου κατασκευής των μεγάλων ιστιοφόρων και είναι το τελευταίο ιστιοφόρο «πέραμα» κατασκευασμένο στη Σύρο, το οποίο έχει διασωθεί.
Σωτήρης Λέτσιος
*Αναδημοσιευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”