Η έκτακτη συνεδρίαση της Προπαρασκευαστικής Επιτροπής για την 18η Συνεδρίαση της Ολομέλειας της Διεθνούς Μικτής Επιτροπής του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Παγκόσμιας Λουθηρανικής Ομοσπονδίας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης, την Πέμπτη 11 Μαρτίου 2021.
Η συνεδρίαση φιλοξενήθηκε από την Παγκόσμια Λουθηρανική Ομοσπονδία, με την συμπροεδρία του Επισκόπου Johann Schneider (Ευαγγελική Εκκλησία, Κεντρική Γερμανία/EKMD), Παγκόσμιας Λουθηρανικής Ομοσπονδίας, και από Ορθόδοξης πλευράς του Μητροπολίτη Καθ. Σασίμων Γενναδίου (Οικουμενικό Πατριαρχείο), με θέμα “Covid-19: Το έργο του Αγίου Πνεύματος ως ευλογία σε έκτακτες καταστάσεις: Λειτουργικές και μη-λειτουργικές πτυχές”.
Οι Ορθόδοξοι συμμετέχοντες ήταν: ο Μητροπολίτης Σασίμων Καθ. Γεννάδιος (Συμπρόεδρος, Οικουμενικό Πατριαρχείο), Μέγας Αρχιμ. Αγαθάγγελος Σίσκος, Αρχειοφύλακας των Πατριαρχείων (Συγγραμματέας, Οικουμενικό Πατριαρχείο), Αρχιμ. Philip Hall (Πατριαρχείο Αντιοχείας), Πρωτ. Καθ. (Ομ.) Δρ. Γεώργιος Διον. Δράγας (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), Αν. Καθ. Rade Kisić (Πατριαρχείο Σερβίας), Πρεσβ. Δρ. Cosmin Pricop (Πατριαρχείο Ρουμανίας), Καθ. Δρ. Nathan Hoppe (Εκκλησία της Αλβανίας), Αιδεσιμολ. Πρωτ. Στέφανος Χρυσάνθου (Σύμβουλος, Εκκλησία της Κύπρου) και ο Καθ. (Ομ.) Κωνσταντίνος Δεληκωνσταντής (Σύμβουλος, Οικουμενικό Πατριαρχείο).
Οι Λουθηρανοί συμμετέχοντες που εκπροσώπησαν διάφορες Εκκλησίες μέλη της Παγκόσμιας Λουθηρανικής Ομοσπονδίας ήταν: ο Επίσκοπος Δρ. Johann Schneider (Ευαγγελική Εκκλησία, Κεντρική Γερμανία / EKMD), ο Καθ. Dirk G. Lange (Συγγραμματέας, Παγκόσμια Λουθηρανική Ομοσπονδία – Γραφείο Γενεύης), ο Επίσκοπος Ibrahim Azar (Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία, Ιορδανία και Άγιοι Τόποι), ο Καθ. Kenneth G. Appold (Ευαγγελική Λουθηρανικής Εκκλησία, Η.Π.Α), η Αιδεσιμολ. Δρ. Anne Burghardt (Εσθονική Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία), η Αιδεσιμολ. Καθ. Stephanie Dietrich (Ευαγγελική Εκκλησία της Νορβηγίας), Καθ. Heta Hurskainen (Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία της Φινλανδίας), ο Καθ. Stefan Tobler (Ευαγγελική Εκκλησία της Αυγουσταίας Ομολογίας, Ρουμανία), η Καθ. Jennifer Wasmuth (Σύμβουλος, Ινστιτούτο Οικουμενικών Ερευνών, Στρασβούργο, Γαλλία) και ο Καθ. Risto Saarinen (Σύμβουλος, Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, Φινλανδία).
Κατά την έναρξη των εργασιών τελέσθηκε σύντομη επιμνημόσυνος δέηση με αφορμή την κοίμηση του Αρχιμ. Alexi Chehadeh (Πατριαρχείο Αντιοχείας), θύμα του Covid-19.
Στην εναρκτήριο Συνεδρίαση, ο Μητροπολίτης Σασίμων Γεννάδιος αναφέρθηκε στον αντίκτυπο της πανδημίας: μετά την τελευταία Συνεδρίαση της Επιτροπής στα Τίρανα, Αλβανία (2019), επειδή ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί η προσεχής συνάντηση στην Γερμανία (Μάιος 2020), όπως είχε προγραμματιστεί, και να φιλοξενηθεί από την Λουθηρανική Εκκλησία στην Κεντρική Γερμανία στο Neudietendorf.
Εν συνεχεία, ο Μητροπολίτης Γεννάδιος τόνισε, ότι ολόκληρη η ανθρωπότητα εξακολουθεί να υποφέρει, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μαχόμενοι στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου. Η ίδια κατάσταση υφίσταται στις Εκκλησίες μας, όπου είχαμε επίσης πολλά θύματα, κληρικούς, επισκόπους, ακόμη και τον Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίο. Επίσης τονίσθηκε, ότι η λειτουργική ζωή των Εκκλησιών μας προσαρμόστηκε στην κατάσταση της πανδημίας, και παραμένουν εισέτι κλειστές για μεγάλο χρονικό διάστημα και πολλές φορές οι τελετουργικές ακολουθίες τελούνται χωρίς την παρουσία πιστών.
Για τον λόγο αυτό, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί μια συνάντηση της Επιτροπής μέσω τηλεδιάσκεψης, με σκοπό να πραγματοποιηθεί μια γενικότερη επισκόπηση της κρίσιμης κατάστασης που αντιμετωπίζουμε, και να εκφράσουμε τους προβληματισμούς αναφορικά με το πώς αισθάνονται οι Εκκλησίες μας και συνεχίζουν να βιώνουν τις επιπτώσεις, αλλά και τις συνέπειες της πανδημίας του Covid-19.
Εν συνεχεία, μετά τους χαιρετισμούς που απηύθυναν οι δύο συμπρόεδροι, τέσσερις συμμετέχοντες εκατέρωθεν των πλευρών μοιράστηκαν εμπειρίες από τις Εκκλησίες τους σχετικά με την παγκόσμια πανδημική κρίση. Από την πλευρά των Λουθηρανών αναφέρθηκαν: η Καθ. Heta Hurskainen, Καθ. Stefan Tobler, ο Επίσκοπος Ibrahim Azar και ο Επίσκοπος Johannes Schneider, και από την πλευρά των Ορθοδόξων οι: Αρχιμ. Philip Hall, Αν. Καθ. Rade Kisić, Stefanos Chrysanthou και ο Καθ. (Ομ.) Κωνσταντίνος Δεληκωνσταντής.
Τα μέλη της Επιτροπής παρατήρησαν, ότι η Εκκλησία συμπάσχει με τους ανθρώπους και πως η αξία της συμπόρευσης ως έκφραση συμπόνιας συνιστά ομολογία και ελπίδα. Η ιδέα μιας ευθείας παρέμβασης από τον Θεό απορρίπτεται, ενώ πρέπει να αναρωτηθούμε για το νόημα: μπορούμε να μάθουμε να είμαστε ταπεινοί και, ότι οι δυνάμεις μας είναι ουσιαστικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης.
Επίσης τονίσθηκε, ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε το Νώε και την πλημμύρα. Το ουράνιο τόξο παραμένει ως σημάδι, ότι ο Θεός δεν καταστρέφει τον κόσμο. Οι άνθρωποι βιώνουν ένα μεγάλο ψυχολογικό άγχος, και υπάρχει μια βαθιά ελπίδα και νοσταλγία να επιστρέψουμε μαζί στην ομαλή κατάσταση. Η Εκκλησία παρέχει στους ανθρώπους μια πρόκληση, ώστε να μάθουμε να διακονούμε καλύτερα την παρούσα κατάσταση, αλλά και να μπορεί να συμβάλει σε έναν μετα-πανδημικό κόσμο.
Κατά την διάρκεια των εργασιών παρουσιάσθηκαν τέσσερεις εισηγήσεις εκατέρωθεν των πλευρών σχετικά με το θέμα “Covid-19: Η ευλογία και το έργο του Αγίου Πνεύματος σε έκτακτες καταστάσεις: Λειτουργικές και μη-λειτουργικές πτυχές”: του Καθ. Nathan Hoppe, της Καθ. Stephanie Dietrich, του αθ. (Ομ.) Γεωργίου Διον. Δράγα, και του Καθ. Kenneth G. Appold.
Κατά τις συζητήσεις τέθηκαν διάφορα κρίσιμα ζητήματα προς απάντηση στο κεντρικό θέμα, και τονίσθηκε, ότι εφόσον η ασφάλεια δεν είναι δυνατή, πώς μπορούν πιστοί και Εκκλησία να διατηρήσουν την πίστη σ’ αυτήν την εποχή της πανδημίας; Πώς ανταποκρίνονται Λουθηρανοί και Ορθόδοξοι στην ψηφιακή πραγματικότητα, ιδιαίτερα, όταν οι άνθρωποι προτιμούν να παρακολουθούν την Ευχαριστία διαδικτυακά παρά να συμμετέχουν.
Η Επιτροπή του Διαλόγου εξέτασε την σημασία της ύπαρξης της Εκκλησίας στην σκιά της πανδημίας, ιδιαίτερα όταν τα Μυστήρια απαιτούν την ενσωμάτωση. Μια μορφή προσευχής που σημειώθηκε είναι ο θρήνος. Η Εκκλησία, μπορεί να προσφέρει απαντήσεις, αλλά υπάρχει ένας χώρος θρήνου. Συζητήθηκε επίσης, η εικονική πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Τι σημαίνει, ότι ο Χριστός μας καλεί όλους σε ένα σώμα; Τα Μυστήρια εξακολουθούν να διαδραματίζουν έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο, ακόμη και στην παράδοση της Μεταρρύθμισης (παρά την αντίθεση). Η πίστη των ανθρώπων επιζητεί την ευλογία.
Ορθόδοξοι και Λουθηρανοί βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις και εκφράζουν την αυτή ελπίδα.
Επίσης τέθηκαν ζητήματα προς μια μελλοντική εξέταση, δηλαδή την: διερεύνηση της φύσης της προσευχής σε σχέση με την εικονική πραγματικότητα, δηλαδή την εξέταση του έργου του Αγίου Πνεύματος και της υλικότητας (ενσαρκωτική προοπτική), ώστε να εργαστούμε για τον ορισμό της φύσης και ενότητας της Εκκλησίας τόσο της αόρατης όσο και της ορατής.
Εν κατακλείδι, η Επιτροπή αποφάσισε, ότι η προσεχής Έκτακτη Προπαρασκευαστική Συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί περί τα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου (οι ημερομηνίες θα καθοριστούν περαιτέρω).