Στις 27 Μαρτίου, υπό την προεδρία του Πατριάρχη Μόσχας κ. Κυρίλλου, εγκρίθηκε το Διάταγμα του 25ου Παγκοσμίου Ρωσικού Λαϊκού Συμβουλίου «Το παρόν και το μέλλον του ρωσικού κόσμου». Το διάταγμα, το οποίο απευθύνεται στις νομοθετικές και εκτελεστικές αρχές της Ρωσίας, έχει προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες στα μέλη του Παγκοσμίου Συμβούλιου Εκκλησιών.
Το Παγκόσμιο Ρωσικό Λαϊκό Συμβούλιο είναι το μεγαλύτερο δημόσιο φόρουμ στη Ρωσία. Σύμφωνα με το καταστατικό του, επικεφαλής του συμβουλίου είναι ο Πατριάρχης Μόσχας, υπό την προεδρία του οποίου πραγματοποιούνται οι ετήσιες συνεδριάσεις του.
«Μεταξύ των ανησυχιών που προκύπτουν από το πρόσφατο διάταγμα», δήλωσε ο Pillay, «το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών δεν μπορεί να συμβιβάσει τη δήλωση ότι “η ειδική στρατιωτική επιχείρηση [στην Ουκρανία] αποτελεί Ιερό Πόλεμος” με όσα έχουμε ακούσει από το στόμα του ίδιου του Πατριάρχη Κυρίλλου, ούτε με σχετικές εξαγγελίες πολιτικής του διοικητικού οργάνου του ΠΣΕ, ούτε, προφανώς, με τη βιβλική έκκληση προς τους Χριστιανούς να είναι ειρηνοποιοί εν μέσω σύγκρουσης».
Σε συνάντησή του με τον γενικό γραμματέα του ΠΣΕ στη Μόσχα τον Μάιο του 2023, ο Πατριάρχης Κύριλλος δήλωσε ότι όποιες αναφορές του σε «Ιερό Πόλεμο» στο τρέχον πλαίσιο αφορούσαν τη σφαίρα του μεταφυσικού, όχι την ένοπλη σύγκρουση στην Ουκρανία. Συμφώνησε με τον γενικό γραμματέα του ΠΣΕ ότι κανένας πόλεμος που ενέχει ένοπλη βία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «ιερός».
“Το διάταγμα έρχεται σε αντίθεση με αυτή τη θέση”, σημείωσε ο Pillay.
Από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, τα ανώτατα διοικητικά όργανα του ΠΣΕ, δηλαδή η κεντρική επιτροπή τον Ιούνιο του 2022 και η 11η Συνέλευση του ΠΣΕ τον Σεπτέμβριο του 2022, υποστήριξαν σθεναρά ότι «ο πόλεμος είναι ασυμβίβαστος με την ίδια τη φύση και το θέλημα του Θεού για την ανθρωπότητα και ενάντια στις θεμελιώδεις χριστιανικές και οικουμενικές αρχές μας».
Κατήγγειλαν ρητά την εισβολή στην Ουκρανία ως «παράνομη και αδικαιολόγητη». Επιπλέον, απέρριψαν “κάθε κατάχρηση θρησκευτικής γλώσσας και εξουσίας ως τρόπος να δικαιολογηθεί η ένοπλη επιθετικότητα και το μίσος”.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είχε εκπροσώπους της και στις δύο αυτές σημαντικές συνεδριάσεις του διοικητικού οργάνου και συμμετείχαν στις διαδικασίες που οδήγησαν στην υιοθέτηση αυτών των δηλώσεων.
«Με άξονα τις θέσεις των ανώτατων διοικητικών οργάνων του, το ΠΣΕ δεν μπορεί να δεχτεί την παράνομη και αδικαιολόγητη εισβολή της Ρωσίας στην κυρίαρχη Ουκρανία ως ένα νέο στάδιο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του ρωσικού λαού ενάντια στο εγκληματικό καθεστώς του Κιέβου και την οργανωμένη Δύση πίσω από αυτό, που διεξάγεται στα εδάφη της νοτιοδυτικής Ρωσίας από το 2014», ή την προοπτική ότι «όλα τα εδάφη της σύγχρονης Ουκρανίας θα πρέπει να εισέλθουν σε μια ζώνη αποκλειστικής επιρροής της Ρωσίας», δήλωσε ο Pillay.
Ο γενικός γραμματέας του ΠΣΕ απέστειλε επιστολή στον Πατριάρχη Κύριλλο ζητώντας διευκρινίσεις, δηλαδή αν το διάταγμα αυτό εκφράζει το σύνολο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, πώς μπορεί ένα μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών να υποστηρίζει τέτοιες θέσεις και πώς μπορούν να ευθυγραμμιστούν με όσα είχε ακούσει απευθείας από τον ίδιο τον Πατριάρχη. «Ζητήθηκε επείγουσα συνάντηση για να συζητηθεί αυτό το ζήτημα και να βρεθούν τρόποι με τους οποίους μπορούν να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες που εγείρονται», δήλωσε o Pillay.
Πηγή: oikoumene.org / Μετάφραση: Θάνος Χρυσανθόπουλος