Πατριάρχης Ιεροσολύμων: Οι θεόπνευστοι Πατέρες της Εκκλησίας θέσπισαν το στάδιο της αγίας Νηστείας

© Πατριαρχείο Ιεροσολύμων

Την Τρίτη, 9 Μαρτίου 2021, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος είχε ποιμαντική πνευματική επικοινωνία μέσω zoom με τον Αρχιεπίσκοπο Κυριακουπόλεως κ. Χριστοφόρο και τους ιερείς της Ιορδανίας.

Την τηλε-διάσκεψη άνοιξε ο Πατριάρχης κατά την οποία μίλησε για την νηστεία του Αγίου Πάσχα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας, το Τριώδιο. Το «Τριώδιον», αναφέρει, είναι το προπαρασκευαστικό στάδιο της νηστείας και αναφέρεται στις Ευαγγελικές Παραβολές του Κυρίου «του Τελώνου και του Φαρισαίου» και του «Ασώτου Υιού».

Επίσης, εξηγεί τι εστί «μετάνοια»: «Μετάνοια δε εστίν ουχ η λόγω κηρυττομένη, αλλ’ η πράγμασι βεβαιουμένη· μετάνοια εστίν η εξ αυτής της καρδίας εξαλείφουσα τον ρύπον της ασεβείας».

Τέλος, έγινε αναφορά στη σκιά της επιδημίας του covid-19 και δόθηκαν οδηγίες για τον τρόπο με τον οποίο θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, για να πετύχουν πνευματική και κοινωνική πρόοδο καθώς και βελτιώση των υπηρεσιών εξυπηρέτησης του ποιμνίου.

Διαβάστε ολόκληρη την εκφώνηση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλου:

«Αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως· επιλαβού της αιωνίου ζωής, εις ην και εκλήθης και ωμολόγησας την καλήν ομολογίαν ενώπιον πολλών μαρτύρων». (Α΄ Τιμ. 6,12)· παραγγέλλει ο θείος Παύλος εις τον μαθητήν αυτού Τιμόθεον και δι’ αυτού εις ένα έκαστον των πνευματικών ποιμένων της Εκκλησίας του Χριστού.

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί και σεβαστοί Πατέρες,

Χάριτι Θεού και Πατρός ημών Κυρίου δε Ιησού Χριστού, εισήλθομεν εις το προπαρασκευαστικόν στάδιον της αγίας και μεγάλης νηστείας του Αγίου Πάσχα. Το γεγονός τούτο είναι άρρηκτα συνδεδεμένον μετά του λειτουργικού βιβλίου της Εκκλησίας, του Τριωδίου, ένθα υμνολογικώς και κατά τρόπον προτρεπτικόν ακούομεν τον σωτήριον και θείον λόγον των αγίων Γραφών αφ’ ενός και των αγιοπατερικών λόγων των μεγάλων και θεοπνεύστων διδασκάλων και θεολόγων της Εκκλησίας αφ’ ετέρου.

Το «Τριώδιον» και συνεπώς το προπαρασκευαστικόν στάδιον της νηστείας άρχεται με τας γνωστάς Ευαγγελικάς Παραβολάς του Κυρίου «του Τελώνου και του Φαρισαίου» και του «Ασώτου Υιού». Εις τας παραβολάς ταύτας επισημαίνονται αι βασικαί αρεταί της Χριστιανικής πίστεως, δηλονότι η της ταπεινώσεως και η της μετανοίας. Αύται εισάγουν τον άνθρωπον εις το φως της αληθείας του Χριστού.

Εις το εύλογον ερώτημα «τι εστι ταπείνωσις» απαντούν οι ιεροί συγγραφείς της Καινής Διαθήκης, επικαλούμενοι τον μεγαλοφωνώτατον Ησαΐαν λέγοντα: «ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη· και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος, ούτως ουκ ανοίγει το στόμα αυτού· εν τη ταπεινώσει αυτού η κρίσις αυτού ήρθη·», (Πραξ. 8, 32-33) /Ησ. 53, 7-8).

Με άλλα λόγια, εν τη ταπεινώσει Αυτού του Ιησού Χριστού, υψώθη η δικαιοσύνη Του, ως κηρύττει και ο θείος Παύλος: «Θεός εφανερώθη εν σαρκί εδικαιώθη εν Πνεύματι», (Α΄ Τιμ. 3,16).

Κατά δε τον όσιον Ιωάννην της Κλίμακος, η ταπεινοφροσύνη, η οποία αποκτάται με μυστικόν τρόπον και εξολοθρεύει τα πάντα: «είναι ανώνυμος χάρις της ψυχής, η οποία μπορεί να ονομασθή μόνον από όσους την εδοκίμασαν εκ πείρας. Είναι ανέκφραστος πλούτος, ονομασία του Θεού, δωρεά του Θεού, εφ’ όσον Εκείνος λέγει: «Μάθετε ουκ απ’ Αγγέλου, ουκ απ’ ανθρώπου, ουκ από δέλτου, αλλ’ απ’ εμού», δηλαδή από την ενοίκησίν μου και την έλλαμψίν μου και την ενέργειάν μου μέσα σας, «ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία και τω λογισμώ και τω φρονήματι και ευρήσετε ανάπαυσιν πολέμων και κουφισμόν λογισμών ταίς ψυχαίς υμών», (Πρβλ Ματθ. 11, 29).

Εις δε το ερώτημα “τι εστιν μετάνοια, απαντούν πάλιν οι ιεροί συγγραφείς διά των Κυριακών λόγων: «και αποκριθείς ο ‘Ιησούς είπε προς αυτούς· ου χρείαν έχουσιν οι υγιαίνοντες ιατρού, αλλ’ οι κακώς έχοντες· ουκ ελήλυθα καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν», (Λουκ. 5, 31-32). Ερμηνεύων τους λόγους τούτους, ο άγιος Θεοφύλακτος λέγει: «Ουκ ελήλυθα φησί καλέσαι, ουχ ίνα τη αμαρτία εμμένωσιν αλλ’ ίνα μετανοήσωσιν».

Κατά τον Ιερόν Χρυσόστομον, η μετάνοια είναι φάρμακον διά την σωτηρίαν ημών. “Μετάνοια δε εστίν ουχ η λόγω κηρυττομένη, αλλ’ η πράγμασι βεβαιουμένη· μετάνοια εστίν η εξ αυτής της καρδίας εξαλείφουσα τον ρύπον της ασεβείας”.

Ας ακούσωμεν και του οσίου Ιωάννου της κλίμακος λέγοντος: «μετάνοια σημαίνει ανανέωσις του βαπτίσματος· μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεόν για νέα ζωή· μετανοών σημαίνει αγοραστής της ταπεινώσεως· μετάνοια σημαίνει σκέψις αυτοκατακρίσεως, αμεριμνησία για όλα τα άλλα και μέριμνα διά την σωτηρίαν του εαυτού μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα της ελπίδος και αποκήρυξις της απελπισίας. Μετανοώ σημαίνει κατάδικος απηλλαγμένος από αισχύνην».

Εκ των ανωτέρω καταδείκνυται ότι ο μεν Άσωτος Υιός διά της μετανοίας αυτού εγένετο αγοραστής της ταπεινώσεως του τελώνου, ο δε τελώνης διά της ταπεινώσεως αυτού εγένετο αγοραστής της μετανοίας του Ασώτου.

Αγαπητοί Πατέρες και αδελφοί, η ιερατική υμών Σύναξις πέριξ του Επισκόπου και Πατριαρχικού ημών Επιτρόπου εν Αμμάν, και δι’ αυτού πέριξ της μετριότητος Ημών, δεν αποτελεί απλήν συγκέντρωσιν, αλλά «την καλήν ομολογίαν ενώπιον πολλών μαρτύρων», (Α΄ Τιμ. 5,12) της εν Χριστώ ενότητος της αγίας ημών Εκκλησίας και των καλών υμών έργων, ως λέγει η Γραφή: «Την αναστροφήν υμών έχοντες καλήν εν τοις ανθρώποις, εκ των καλών και αγαθών έργων εποπτεύσαντες δοξάσωσι τον Θεόν εν ημέρα επισκοπής. Ότι ούτως εστί το θέλημα του Θεού αγαθοποιούντας φιμούν την των αφρόνων ανθρώπων αγνωσίαν ως ελεύθεροι, και μη ως επικάλυμμα έχοντες της κακίας την ελευθερίαν, αλλ’ ως δούλοι του Θεού. Πάντας τιμήσατε, την αδελφότητα αγαπάτε, τον Θεόν φοβείσθε, τον βασιλέα τιμάτε», (Πρβλ. Α’. Πετρ. 2,12-17).
Επειδή ακριβώς το θέλημα του Θεού είναι η εν Χριστώ ελευθερία ημών, την οποίαν απεκτήσαμεν κατά το βάπτισμα, οι θεόπνευστοι Πατέρες της Εκκλησίας εθέσπισαν το στάδιον της αγίας Νηστείας, ίνα αποτρέψη ημάς από την απόγνωσιν και την ραθυμίαν· «Χείρονα της ραθυμίας ημάς η απόγνωσις εργάζεται κακά». Περισσότερα κακά μας φέρνει η απόγνωσις παρά η ραθυμία, λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος. Η δε απόγνωσις καθιστά τον άνθρωπον δούλον της αμαρτίας αυτού και αποθαρρύνει αυτόν, να κατευθύνη τα διαβήματά του εις την οδόν της ελευθερίας, δηλονότι εις το Πάσχα της συναναστάσεως αυτού μετά του Χριστού. «Και γαρ το Πάσχα ημών υπέρ ημών ετύθη Χριστός», (Α΄ Κορ. 5,7), κηρύττει ο θείος Παύλος. Και πάλιν ο Ιερός Παύλος παραγγέλλει λέγων: «ει ούν συνηγέρθητε τω Χριστώ, τα άνω ζητείτε, ου ο Χριστός εστιν εν δεξιά του Θεού καθήμενος, τα άνω φρονείτε, μη τα επί της γης. απεθάνετε γαρ, και η ζωή υμών κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ», (Κολ. 3,1-3).

Αγαπητοί άγιοι Πατέρες και αδελφοί, το άπειρον έλεος του Θεού και η χάρις του Αγίου Πνεύματος κατέστησεν ημάς εργάτας του αμπελώνος και διακόνου της Κιβωτού της Σωτηρίας, τουτέστιν της Εκκλησίας Αυτού, ίνα “κοπιώμεν εν λόγω και διδασκαλία”, λέγει γαρ η Γραφή, βούν αλοώντα ου φιμώσεις· και άξιος ο εργάτης του μισθού αυτού», (Α΄ Τιμ. 5,17-18). Αυτή αύτη είναι και η της ιερωσύνης αποστολή ημών ως ποιμένων λογικών προβάτων, ίνα «φαίνεσθε ως φωστήρες εν τω κόσμω», (Φιλιπ. 2,15), εφαρμόζοντες τον λόγον του Ευαγγελίου και αγωνιζόμενοι τον καλόν αγώνα της Ορθοδόξου ημών πίστεως και ομολογούντες Χριστόν εσταυρωμένον και αναστάντα εκ νεκρών, μάλιστα δε κατά την παρούσαν κρίσιμον δοκιμασίαν της πανδημίας της θανατηφόρου λοιμικής νόσου του κορωνοιού (covid 19).

Δεηθώμεν του ιατρού των ψυχών και των σωμάτων ημών του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, ίνα διά των Πρεσβειών της Υπερευλογημένης Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας αξιωθώμεν διελθείν το στάδιον της ευλογημένης μεγάλης νηστείας της αγίας Τεσσαρακοστής εν νηστεία, μετανοία και ταπεινώσει και ούτω καταντήσωμεν εις την θεωρίαν της δόξης του ανεσπέρου φωτός της λαμπροφόρου Αναστάσεως του Σωτήρος ημών Χριστού, Ου το κράτος της Βασιλείας Αυτού είη ευλογημένον εις τους αιώνας των αιώνων Αμήν».

Μετά την επικοινωνία, τόσο ο Αρχιεπίσκοπος Χριστοφόρος, όσο και οι ιερείς ενημέρωσαν τον Μακαριώτατο για τα θέματα του ποιμνίου στην Ιορδανία , υπό την σκιά μάλιστα της επιδημίας του covid-19 και δέχτηκαν οδηγίες για τον τρόπο με τον οποίο θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, για να πετύχουν πνευματική και κοινωνική πρόοδο καθώς και βελτιώση των υπηρεσιών εξυπηρέτησης του ποιμνίου αλλά και υλικής για την ψυχική ωφέλεια του εν όψει μάλιστα της έναρξης της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.