Την αλλαγή της εικόνας που εκτίθεται στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας στην πρωτεύουσα της Γεωργίας Τιφλίδα, στην οποία απεικονίζεται η Αγία Ματρώνα της Μόσχας να ευλογεί τον Ιωσήφ Στάλιν, ζητά το Πατριαρχείο Γεωργίας.
Μετά από τον θόρυβο που ξέσπασε το τελευταίο διάστημα με την απεικόνιση του γεννημένου στη Γεωργία Στάλιν -ενός δηλωμένου άθεου που κατέστειλε βίαια τη θρησκεία σε ολόκληρη τη Σοβιετική Ένωση- και τα επεισόδια που δημιουργήθηκαν όταν άγνωστος δράστης έριξε χρώμα πάνω στην εικόνα, το Πατριαρχείο Γεωργίας εξέδωσε ανακοίνωση και παίρνει θέση.
Όπως αναφέρει, σύμφωνα με τους κανόνες της εικονογραφίας, “σε μια εικόνα μπορεί να απεικονιστεί όχι μόνο ο άγιος, αλλά πραγματικές ιστορίες που σχετίζονται με τη ζωή του Αγίου, συμπεριλαμβανομένων ηγεμόνων και απλών ανθρώπων, αιρετικών και διωκτών της χριστιανικής πίστης”.
“Ωστόσο”, προσθέτει, “αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι η εικόνα δοξάζει αυτά τα πρόσωπα ή τους προσδίδει κάποια αξιοπρέπεια”.
Αναφορικά με την επίμαχη εικόνα, το Πατριαρχείο Γεωργίας διευκρινίζει ότι με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν για τον βίο της Αγίας Ματρώνας, δεν περιλαμβάνεται συνάντηση με τον Ιωσήφ Στάλιν.
“Είναι απαραίτητο να αλλάξει το αναφερόμενο επεισόδιο (σ.σ. η απεικόνιση της Αγίας με τον Στάλιν) και να ληφθούν υπόψη άλλες λεπτομέρειες σχετικές με την κανονικότητα της εικονογραφίας. Οι δωρητές (της εικόνας) καλούνται να κάνουν οι ίδιοι τις κατάλληλες αλλαγές στην εικόνα, διαφορετικά θα το κάνουμε εμείς”.
Ο υπουργός Εσωτερικών της Γεωργίας έδωσε εντολή να διεξαχθεί έρευνα για το περιστατικό με την εικόνα, αναφέρει το πρακτορείο ειδήσεων της Γεωργίας Interpress, χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες. Η εικόνα έχει καθαρισθεί και ο καθεδρικός ναός φυλάσσεται από αστυνομικούς.
Το εθνικιστικό κόμμα της Γεωργίας «Συμμαχία των Πατριωτών», το οποίο εκφράζει επίσης φιλορωσικές απόψεις, ανακοίνωσε ότι δώρισε την εικόνα στον καθεδρικό ναό. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιδιώκει τα τελευταία χρόνια την αποκατάσταση του Στάλιν στο πλαίσιο των προσπαθειών να στηρίξει την εθνική υπερηφάνεια.
Ένας Γεωργιανός πρώην βουλευτής, ο Γκιόργκι Καντελάκι, ήταν ο πρώτος που επέστησε την προσοχή το περασμένο Σαββατοκύριακο για την παρουσίαση της εικόνας στον καθεδρικό ναό, καταδικάζοντάς της ως μια πολιτικά υποκινούμενη κίνηση για την ενίσχυση της φήμης του Στάλιν.
«Είμαι εξοργισμένος επειδή η ιδέα αυτής της εικόνας είναι να υμνήσει τον Στάλιν και να τον παρουσιάσει με θετικό τρόπο. Έναν που διέπραξε τις μεγαλύτερες μαζικές δολοφονίες στην ιστορία, ο δημιουργός του σοβιετικού ολοκληρωτικού καθεστώτος», δήλωσε ο Καντελάκι στο πρακτορείο Reuters.
Ο διχασμός των Γεωργιανών
Ο Στάλιν, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Ιωσήφ Τζουγκασβίλι, γεννήθηκε το 1878 στην πόλη Γκόρι της Γεωργίας, στην οποία βρίσκεται ένα μουσείο για τη ζωή και το έργο του, το οποίο εξακολουθεί να προσελκύει σταθερά τουρίστες, αν και το άγαλμα του δικτάτορα στην πλατεία της πόλης απομακρύνθηκε το 2010.
Αφού εδραίωσε την εξουσία του μετά το θάνατο του ηγέτη των Μπολσεβίκων Βλαντίμιρ Λένιν το 1924, ο Στάλιν κυβέρνησε τη Σοβιετική Ένωση με σιδηρά πυγμή μέχρι το θάνατό του το 1953.
Ενώ οι υποστηρικτές του Στάλιν – τόσο στη Ρωσία όσο και στη Γεωργία – τον εξυμνούν ως τον άνθρωπο που νίκησε τον ναζισμό στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι επικριτές του βλέπουν έναν αιμοδιψή δικτάτορα που έστειλε εκατομμύρια ανθρώπους στα στρατόπεδα εργασίας Γκουλάγκ και προήδρευσε της Μεγάλης Τρομοκρατίας του 1936-38, κατά την οποία, σύμφωνα με τους ιστορικούς, έχασαν τη ζωή τους έως και 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ο πρώην βουλευτής Καντελάκι, ο οποίος τώρα εργάζεται στο Εργαστήριο Έρευνας Σοβιετικού Παρελθόντος του Τμπιλίσι, μια δεξαμενή σκέψης, δήλωσε ότι ορισμένοι Γεωργιανοί – και όχι μόνο οι ηλικιωμένοι που νοσταλγούν τη σοβιετική εποχή – πιστεύουν ότι ο Στάλιν ήταν ένας κρυφός χριστιανός που προσπαθούσε να διατηρήσει τον αρχαίο πολιτισμό, ακόμη και όταν ο ίδιος επέβλεπε τη συστηματική δίωξη της θρησκείας.
«Τριάντα χρόνια αφότου η Γεωργία απέκτησε την ανεξαρτησία της (από τη Μόσχα), η γεωργιανή κοινωνία δεν έχει κατά κάποιο τρόπο ξεκαθαρίσει πραγματικά τη θέση της για το άτομο αυτό», δήλωσε ο Καντελάκι.
Μια δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το 2021 το Κέντρο Έρευνας και Πληροφόρησης του Καυκάσου, έδειξε ότι η πλειοψηφία των Γεωργιανών πιστεύει ότι ο Στάλιν ήταν ένας τύραννος που ευθύνεται για εκατομμύρια θανάτους και ότι ήταν επίσης ένας σκληρός ηγέτης που έφερε την ευημερία στη Σοβιετική Ένωση.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν ότι οι Γεωργιανοί πατριώτες πρέπει να είναι υπερήφανοι για τον Στάλιν.
Έξω από τον καθεδρικό ναό επίσης, Γεωργιανοί έδειχναν να διαφιλονικούν για τον Στάλιν.
«Ήταν ένας μεγάλος, μεγάλη προσωπικότητα» δήλωσε η γιαγιά Μάριαμ Μπαμπυνασβίλι. «Ήταν ένας θεόσταλτος και χρειαζόμαστε περισσότερους τέτοιους».
Ωστόσο η 29χρονη Νάτια Μπόσλερ δήλωσε ότι «έπαθε εγκεφαλικό» από την απεικόνιση του Στάλιν στη θρησκευτική εικόνα. «Ο Στάλιν έκανε πολλά κακά πράγματα στον λαό. Κατέστρεψε τις ζωές των ανθρώπων και δεν υπάρχει θέση γι αυτόν εδώ», είπε.