του Πρωτοπρεσβύτερου Δρ. Γεωργίου Λέκκα, της Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου*
Στην έμπονη κραυγή ικεσίας, ο Θεός είναι πάντα έτοιμος να απαντήσει: «Τί θέλεις να κάνω για σένα, παιδί μου;».
Εκ φύσεως ανοιχτός ο Θεός Αγάπη, πώς θα μπορούσε να αντισταθεί σε μια κραυγή που έχει ήδη συντρίψει όλες της τις αντιστάσεις; Στην πραγματικότητα η κραυγή σπάει τον φαύλο κύκλο της αυτοϊκανοποίησης, που είναι η κατεξοχήν αμαρτία, και ως τέτοια συνιστά άνοιγμα.
Η κραυγή ικεσίας έλκει το θεϊκό έλεος επειδή κατά βάθος είναι κραυγή πίστεως. Πίστη δεν είναι η ολοκληρωτική στροφή προς τον Θεό σε πείσμα όλων των αντιστάσεων; Ανεξάρτητα από το μορφωτικό μας επίπεδο, την κοινωνική αναγνωρισιμότητα ή την οικονομική μας επιφάνεια, όλοι γινόμαστε ίσοι μέσα σ’ αυτήν την κραυγή που συγκινεί το θεϊκό έλεος.
Την ώρα της μεγάλης κραυγής ο άνθρωπος ίσταται ορθάνοιχτος απέναντι στον εκ φύσεως ορθάνοιχτο Θεό και τείνει προς Αυτόν ώς και τον τελευταίο πόρο της υπάρξεώς του. Χάρις στην κραυγή του, ο άνθρωπος προσελκύει, έτσι, σχεδόν προνομιακά το θεϊκό ενδιαφέρον, ίσως γιατί ξαναρχίζει να Του μοιάζει ως διάνοιξη απέναντι στο Πρότυπο Ανοίγματος που συνιστά ο ίδιος ο Θεός. Μέσω της κραυγής του ο άνθρωπος αποκτά πάλι πρόσωπο ενώπιον του Θεού.
Επειδή μάλιστα στην κραυγή ικεσίας υπάρχει πάντα αίτημα επιστροφής στο σπίτι του Πατέρα, γι’ αυτό κι ο Θεός ακούει αυτήν την κραυγή κι απαντά έτσι ώστε να συνάψει με τον άνθρωπο που κραυγάζει αιώνια διαθήκη.
Η κραυγή είναι τμήμα της αποκατάστασης της πνευματικής υγείας εκείνου που κραυγάζει, γιατί την ώρα που ο άνθρωπος κραυγάζει ο Χριστός είναι ήδη δίπλα του εν Αγίω Πνεύματι και τον αγκαλιάζει. Δια της κραυγής ο άνθρωπος επιτυγχάνει προσώρας εκείνο το ησυχαστικό επίπεδο ενότητας της υπάρξεως που του επιτρέπει να απευθυνθεί ολόκληρος στον Θεό και να εισακουσθεί μεμιάς.
Ο άνθρωπος που κραυγάζει ικετευτικά στον Θεό φτάνει, έτσι, επώδυνα αλλά πολύ πιο σύντομα εκεί που φτάνει ο μοναχός μόνο μετά από πολύχρονη άσκηση και προσευχή κάτω από την καθοδήγηση του πνευματικού του. Βέβαια, χωρίς πνευματική καθοδήγηση και εξαιτίας της πολυδιάσπασης που δημιουργούν οι μέριμνες του εγκόσμιου βίου, εύκολα κανείς κινδυνεύει να χάσει το πνευματικό επίπεδο που προσώρας κατακτήθηκε μες στην κραυγή.
Όμως εκεί που η καθημερινή πνευματική καθοδήγηση δεν είναι εφικτή, η Πρόνοια της Αγάπης του Θεού, ώστε να μπορέσει κανείς και μες στον κόσμο να παραμένει επί μακρόν στο πνευματικό ύψος της κραυγής, ενεργείται πότε μέσω των δυσχερειών του βίου, πότε μέσω των παθών μας, πότε μέσω των δαιμονικών δυνάμεων και πότε απευθείας δια του Κυρίου Ιησού εν Αγίω Πνεύματι.
Τελικά η κραυγή μάς αποκαθιστά σε οντολογική σχέση με το ενεργειακό κέντρο των πάντων που είναι ο Τριαδικός Θεός. Έναντι του οντολογικού τρόπου του Τριαδικού Θεού που είναι αυτός της προσφοράς σε καθεστώς αιωνίου και υπερλόγου Ανοίγματος, το κτίσμα έχει να διαλέξει είτε τον τρόπο του Θεού, ώστε αυτομειούμενο να διευρύνεται δίχως τέλος υποδεχόμενο αενάως ολοένα και περισσότερη από την άπειρη Ζωή της Τρισηλίου Θεότητος, είτε τον αντίθε(τ)ο τρόπο, να αυτομειούται, δηλαδή, διευρυνόμενο σε βάρος ολοκλήρου της Δημιουργίας.
Ο τρόπος του Θείου Ανοίγματος είναι ο τρόπος της Αγάπης που επιτρέπει στον καθένα να υπάρχει αυξανόμενος μέσω όλων των άλλων, ενώ ο τρόπος του Διαβόλου είναι αυτός της αιώνιας έχθρας έναντι πάντων, αφού σ’ αυτήν την περίπτωση, που δεν είναι άλλη από την αιώνια Κόλαση, καθένας διατηρείται ζωντανός τόσο μόνο ώστε να αποτελεί αιωνίως βορά όλων των υπολοίπων. Και τούτο γιατί αν και ανενδεής ο άκτιστος Θεός διάκειται μονίμως ανοιχτός, ενώ ενδεή από τη φύση τους κτίσματα, όπως ο άνθρωπος, επέλεξαν και συνεχίζουν να επιλέγουν να ζουν σε κλειστότητα λες και από τη φύση τους είναι ανενδεή! Τελικά είναι όντως παράλογο, κτίσμα ο άνθρωπος και να επιμένει να μην αγαπά ολοκληρωτικώς και ακαταπαύστως.
Πάντως μέσω της κραυγής του, ο άνθρωπος αναγνωρίζει την παντοδυναμία του Θεού και ο Θεός του αποκρίνεται γιατί έλκεται από την αδυναμία αυτού που Του απευθύνεται. Η κραυγή του ανθρώπου και η απάντηση του Θεού συνεργάζονται με σκοπό την οριστική συνάντηση Θεού και ανθρώπου, ώστε ο άνθρωπος αυτός να ζει πλέον δια του Θεού και ο Θεός μέσω ενός ακόμα ανθρώπου.
*Ο Πρωτοπρεσβύτερος Δρ. Γεώργιος Λέκκας σπούδασε Νομικά, Φιλοσοφία και Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάκτωρ Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Παρίσι 4) και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Γαλλίας, δίδαξε ελληνική φιλοσοφία στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση από το 2005-2017. Η τελευταία ποιητική συλλογή του με τον τίτλο ΠΡΟΣΕΧΩΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ εκδόθηκε πρόσφατα από Το Κοινόν των Ωραίων Τεχνών (Αθήνα, 2021, σσ.79).