Ο εορτασμός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Ναζαρέτ

Την Τετάρτη 7 Απριλίου 2021, εορτάστηκε στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων η εορτή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου στην πόλη της Ναζαρέτ και στο Ιερό Προσκύνημα, επί του τόπου εν ω έλαβε χώρα το γεγονός του Ευαγγελισμού.

Στην εορτή προεξήρχε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων του Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού, του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου και του Μητροπολίτου Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων, ων πρώτος ο Γέρων Καμαράσης Αρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων, του Αρχιδιακόνου Μάρκου και του διακόνου π. Συμεών, ψάλλοντας η χορωδία της Ναζαρέτ και της Άκκρης και μετεχόντων αρκετών πιστών, αναλόγως προς τα μέτρα του covid-19, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος στα Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.

Στο Κοινωνικό της θείας Λειτουργίας ο Μακαριώτατος κήρυξε τον θείο λόγο:

«Άσατε τω Κυρίω άσμα καινόν, ασατε τω Κυρίω πάσα η γη· ασατε τω Κυρίω, ευλογήσατε το όνομα Αυτού, ευαγγελίζεσθε ημέραν εξ ημέρας το σωτήριον αυτού», ψάλλει ο Προφητάναξ Δαυΐδ, ( Ψαλμ. 35,1).

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,

Ευλαβείς Χριστιανοί,

Σήμερον γαρ ως αληθώς απανταχού της Οικουμένης χαρά και αγαλλίασις γίνεται, λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, εγκωμιάζων τον Ευαγγελισμόν τον υπό του Αρχαγγέλου Γαβριήλ τη Θεοτόκω γενόμενον, εν τω ιερώ τούτω τόπω, ένθα η Χάρις του αγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ημάς, ίνα ευχαριστιακώς εορτάσωμεν τον Ευαγγελισμόν του Σωτηρίου του Θεού, το χαροποιόν, δηλονότι μήνυμα της Ενσαρκώσεως του Θεού εκ των αγνών αιμάτων της αειπαρθένου Μαρίας της εκ της πόλεως Ναζαρέτ.

«Χαίρε κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, ευλογημένη συ εν γυναιξίν (Λουκ. 1,28) και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου», εβόησεν άνωθεν ο άγγελος Γαβριήλ. Οι ερμηνεύοντες την μαρτυρίαν ταύτην του Ευαγγελιστού Λουκά λέγουσιν: «Επειδή γαρ είπεν ο Θεός τη Εύα, εν λύπαις τέξη τέκνα, λύεται η λύπη της Εύας διά της χαράς». «Διά του χαίρε, ήλθεν ο λύων [ ο Χριστός] την λύπην». «Κεχαριτωμένην αυτήν ωνόμασεν, ως χάριτος αξιωθείσαν υπερφυούς»· και «επειδή μετά της Εύας ο όφις εν λύπη, χαίρε επειδή μετά σου ο Θεός» «Ιστέον δε ότι άμα τω ευαγγελίσασθαι ευθύς συνέλαβεν η Παρθένος παραδόξως».

Το μέγα τούτο και παράδοξον μυστήριον της συλλήψεως της Παρθένου Μαρίας κηρύττει μεγαλοφώνως εν τω Ευαγγελίω αυτού ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος λέγων: «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος», (Ιωάν. 1,1) και «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά Πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας», (Ιωάν. 1,14).

Ερμηνεύων τους ως άνω τούτους λόγους ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «καταλλήλως ο Ευαγγελιστής είπε και εσκήνωσεν εν ημίν (Ιωάν. 1,14), έτσι ώστε, όταν κατανοήσης ότι δύο τινά σημαίνει, τον κατοικούντα και εκείνον εις τον οποίον κατοικεί, τότε δεν θα νομίσης ότι αυτός [ο Θεός Λόγος] μετετράπη εις σάρκα, αλλ’ ότι μάλλον Αυτός κατώκησεν εν τη σαρκί, χρησιμοποιών το ιδικόν Του σώμα ως ναόν, τον οποίον προσέλαβεν από την αγίαν Παρθένον. Καλώς γε σφόδρα ποιων ο Θεολόγος επήνεγκεν ευθύς ότι και εσκήνωσεν εν ημίν, ίνα δύο νοήσεις τα σημαινόμενα, τον τε σκηνούντα δε μάλλον εν σαρκί ως ιδίω προσχρησάμενον σώματι, τω εκ της αγίας Παρθένου ναώ», «Εν αυτώ γαρ κατώκησε παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς», (Κολ 2,9), ως ο Παύλός φησιν.

Την θεολογικήν ταύτην αλήθειαν επιμαρτυρεί και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, επικαλούμενος τον Προφήτην Ησαΐαν, βοών και λέγων: «Χαίροις εις την δι’ ημάς σαρκί σκηνώσας ώκησεν ο λέγων εν Ησαΐα : «εγώ Θεός πρώτος και εγώ μετά ταύτα», (Ησ. 44,6). Και πάλιν ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει: «Θεοτόκον σε κυρίως και αληθώς την αγίαν Παρθένον κηρύττομεν… και ονομάζομεν. Τούτο γαρ το όνομα άπαν το μυστήριον της οικονομίας συνίστησι. Ει γαρ Θεοτόκος η γεννήσασα, πάντως Θεός ο εξ αυτής γεννηθείς πάντως δε και άνθρωπος».

Ο εκ της Θεοτόκου και Παρθένου Μαρίας γεννηθείς τέλειος Θεός τε και τέλειος άνθρωπος, δεν είναι άλλος από τον Υιόν του Θεού, τον υπό του Προφήτου Ησαΐου προκατηγγελμένον, «ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ», (Ησ. 7,14). «Ευλογήσατε το όνομα αυτού, ευαγγελίζεσθε ημέραν εξ ημέρας το σωτήριον αυτού», (Ψαλμ 95,2) αναφωνεί ο ψαλμωδός. Το δε σωτήριον αυτού του Θεού Πατρός είναι η υπό της Παρθένου Μαρίας «ευαγγελισθείσα ημίν διά της γενέσεως, Χριστού Ιησού χαρά».

Ο Ευαγγελισμός αυτής ακριβώς της χαράς της άνευ διακοπής και μέχρι συντελείας του αιώνος του χρόνου και του κόσμου δηλονότι, είναι η της αγίας ημών Εκκλησίας ομολογία του αρρήτου μυστηρίου της καθ’ υπόστασιν ενώσεως θείας και ανθρωπίνης φύσεως γενομένης διά Πνεύματος αγίου εν τη Παρθένω Μαρία. «Κατά ταύτην την της ασυγχύτου ενώσεως έννοιαν ομολογούμεν την αγίαν Παρθένον Θεοτόκον διά τον Θεόν Λόγον σαρκωθήναι και ενανθρωπήσαι και εξ αυτής της συλλήψεως ενώσαι τον εξ αυτής ληφθέντα ναόν», διδάσκουν οι έγκριτοι θεοφόροι και άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας. Το ακατάληπτον τούτο μυστήριον της σωτηρίου ενσαρκώσεως και ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου εκ της Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας αφορά εις άπαν το ανθρώπινον γένος, ως λέγει ο Ευαγγελιστής Λουκάς επικαλούμενος τον προφήτην Ησαΐαν: «και όψεται πάσα σαρξ το σωτήριον του Θεού», (Λουκ. 3,6/ Ησ. 40,5).

Ερμηνεύων το χωρίον τούτο ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «Σάρκα εν τούτοις ολοκλήρως τον άνθρωπον νοητόν και παν το ανθρώπειον γένος υποληπτέον». Ούτω γαρ όψεται πάσα σαρξ, το σωτήριον του Θεού. Ουκέτι μόνος ο Ισραήλ, αλλά πάσα σαρξ. Ο γαρ των όλων Σωτήρ και Κύριος, ου συνεσταλμένην [= περιωρισμένην] έχει την ημερότητα [ = καλωσύνην] ούτε μην εν διέσωσεν έθνος· σεσαγήνευκεν [=συμπεριέλαβεν] δε μάλλον την υπ’ ουρανόν». Τούτο ακριβώς, συνεχίζει ο άγιος Κύριλλος, ψάλλει και ο Δαυΐδ λέγων: «Πάντα τα έθνη, όσα εποίησας ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιόν σου Κύριε, και δοξάσουσι το όνομά σου», (Ψαλμ. 85,9).

Διά του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Μαρίας «εγνώρισε Κύριος το σωτήριον», δηλονότι τον Χριστόν Αυτού, «εναντίον των εθνών απεκάλυψεν την δικαιοσύνην Αυτού» (Ψαλμ. 97,2). Αυτήν ταύτην την γνώσιν του σωτηρίου του Κυρίου και την αποκάλυψιν της θείας Αυτού δικαιοσύνης, διά της Υπερευλογημένης Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, εορτάζει και πανηγυρίζει η Εκκλησία του Χριστού και δη η Εκκλησία του σταυρικού μαρτυρίου και της Αναστάσεως του Σωτήρος ημών Χριστού. Διό και μετά του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού βοά λέγουσα, «Χαίρε κεχαριτωμένη, χαίρε, ότι ουδείς ως συ πλην Θεού τηλικούτον κεκληρονόμηκεν όνομα ή τοιαύτης πώποτε τέτυχε δόξης».

Αλλά παράτεινον το έλεος σου, Πανάγαθε Δέσποινα, τοις γινώσκουσί σε και ίδε επί τους δούλους σου, και επί τα έργα σου, και κατεύθυνον πάντας εις οδόν ειρήνης, ότι πάντων οι οφθαλμοί εις σε ελπίζουσιν και σου τη μεσιτεία την καταλλαγήν την προς τον Υιόν σου και Θεόν ημών εσχήκαμεν, ω δόξα, ω κράτος συν τω ανάρχω αυτού Πατρί και τω ομοφυεί και αγίω Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Επίσης τελέστηκε θεία Λειτουργία στο Ιερό Προσκύνημα της Γεσθημανής, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου και τον ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα Ραφίδια, πόλη πλησίον του Φρέατος του Ιακώβ στη Σαμάρεια, προεξάρχοντος του Προισταμένου της Κοινότητος ταύτης Αρχιμανδρίτου π. Λεοντίου.