Ο Απόστολος της Β΄ Κυριακής των Νηστειών – Γρηγορίου του Παλαμά (Εβρ. α´10 – β´ 3)

Άγγελοι· τα λειτουργικά πνεύματα

«Εσύ Κύριε (Υιέ), θεμελίωσες τη γη στην αρχή της δημιουργίας, και οι ουρανοί είναι έργα των χειρών σου. Αυτοί θα καταστραφούν, ενώ εσύ θα παραμείνεις αιωνίως. Και όλοι θα παλιώσουν σαν το ένδυμα, και θα τους τυλίξεις όπως τον μανδύα και θ’ αλλάξουν. Εσύ όμως είσαι αμετάβλητος, και τα έτη σου δεν θα τελειώσουν ποτέ». Σε ποιόν από τους αγγέλους έχει πεί ποτέ· «Κάθισε στα δεξιά μου έως ότου υποτάξω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου»; Δεν είναι όλοι οι άγγελοι λειτουργικά πνεύματα του θείου σχεδίου, που αποστέλλονται από τον Θεό κατά τη μέριμνά του προς εκείνους οι οποίοι μέλλουν να κληρονομήσουν τη σωτηρία; Γι’ αυτό, πρέπει να προσέχουμε περισσότερο το κήρυγμα του ευαγγελίου, που ακούσαμε, για να μην παρασυρθούμε. Γιατί, αν ο νόμος που δόθηκε στον Μωυσή επάνω στο Σινά μέσω αγγέλων αποδείχθηκε ισχυρός, και κάθε παράβαση και παρακοή τιμωρήθηκε όπως προέβλεπε ο νόμος, εμείς πως θ’ αποφύγουμε την τιμωρία αν αμελήσουμε τη σωτηρία που είναι τόσο ανώτερη; Η οποία σωτηρία, μάλιστα, άρχισε να κηρύσσεται από τον Κύριο και μεταδόθηκε σ’ εμάς απ’ αυτούς που την άκουσαν.»

️Η σωτηρία ως δωρεά του Χριστού

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στην πνευματική μας ζωή είναι και η σχέση μας με το παρελθόν, με την παράδοσή μας, με τις αλήθειες που η παράδοσή μας φέρει. Το ερώτημα πως αυτές οι αλήθειες μεταλαμπαδεύονται στο σήμερα, βρίσκει συνήθως τρεις απαντήσεις, οι οποίες γίνονται στάση ζωής.

️Αρκεί ο συντηρητισμός;

Η πρώτη απάντηση έχει να κάνει με την αγωνία πολλών το παρελθόν να διατηρηθεί ακέραιο στη ζωή μας. Έτσι γεννιέται ένας συντηρητισμός, ο οποίος ομνύει στο αδιαπραγμάτευτο του τρόπου του παρελθόντος. Δεν είναι μόνο η παραμονή στις συνήθειες, τους λόγους, τις παραδόσεις του παρελθόντος. Είναι και η απαίτηση να τηρούνται κατά γράμμα. Και αυτή η διακήρυξη της τήρησης θεωρείται ότι καθιστά τους ανθρώπους που ακολουθούν αυτή την οδό αυθεντικούς. Ακόμη κι αν δεν λαμβάνουν υπόψη τους στοιχεία της ίδιας τους της ζωής στο παρόν, τα οποία έρχονται, εκ των πραγμάτων, σε αντίθεση με το παρελθόν. Διότι ο κόσμος εξελίσσεται, η πορεία της χριστιανικής ζωής δεν συναντά τις κοινωνικές βάσεις που είχε ο χριστιανισμός όταν διαμορφώθηκε, ενώ ακόμη και τα λαογραφικά-κοινωνικά στοιχεία της ζωής των ανθρώπων (τροφή, ενδυμασία, γιορτές, ανθρώπινες σχέσεις, τρόπος πρόσληψης όχι μόνο της θρησκευτικότητας αλλά και όλων των δεδομένων της ζωής) έχουν υποστεί μεγάλες αλλαγές λόγω της πορείας της ιστορίας προς τα εμπρός. Οι άνθρωποι όμως που μένουν στο γράμμα δεν θέλουν καμία αλλαγή στον τρόπο προσέγγισης του Ευαγγελίου, αλλά και του κόσμου και της ζωής.

Την ίδια στιγμή υπάρχει μία άλλη κατηγορία ανθρώπων, οι οποίοι ομνύουν στην προσαρμογή χάρη της προόδου και της αλλαγής της κοινωνίας. Προτείνουν καινοτομίες. Ζητούν την εύρεση τρόπων, μεθόδων και γλώσσας, ακόμη και με παρασιώπηση των διδασκαλιών της Εκκλησίας, μόνο και μόνο για να μην υπάρχει ενόχληση στον σύγχρονο τρόπο ζωής, στο πως βλέπουν οι άνθρωποι σήμερα τη ζωή. Θέλουν να σβήσει το χτες. Κι αυτό χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ότι όταν δεν υπάρχουν σταθερές και όλα αρχίσουν να μεταβάλλονται, ούτε το νέο θα σαρώσει τα πάντα, καθώς όσοι δεν θέλουν να πειστούν, δεν θα πειστούν, ενώ οι αντιδράσεις από τη μερίδα των συντηρητικών ανθρώπων θα είναι μεγάλες. Οι όποιες προσαρμογές δεν μπορούν να γίνουν χωρίς προετοιμασία, χωρίς διάλογο και χωρίς αγάπη. Δεν δικαιολογεί τα πάντα η αγωνία, η Εκκλησία να βρεί τρόπους να μιλήσει στον σύγχρονο άνθρωπο και ιδίως στον νέο, εάν αυτό δεν γίνει με διάκριση, καθώς και όσοι είναι λιγότερο ανοιχτοί σε αλλαγές ανήκουν κι αυτοί στα μέλη του Σώματος του Χριστού.

️Πιστοί στην αλήθεια

Απέναντι σ’ αυτές τις δύο θεωρήσεις ο απόστολος Παύλος διακηρύσσει ξεκάθαρα: «προσέχειν τοις ακουσθείσιν, μη πότε παραρρυώμεν» (Εβρ. 2,1). Να μένουμε πιο πιστοί στις αλήθειες που ακούσαμε, για να μην ξεστρατίσουμε ποτέ. Ο Παύλειος λόγος δεν αναφέρεται σε φόρμες, σε σχήματα τελετουργικά, σε τρόπους οργάνωσης ή ακόμη και σε τρόπους έκφρασης. Αναφέρεται στις αλήθειες τις οποίες έχουμε ακούσει και μάλιστα από τον ίδιο τον Χριστό και οι οποίες επιβεβαιώνονται ως αυθεντικές από όσους τον άκουσαν να μιλεί. Αυτές οι αλήθειες έχουν να κάνουν με τη σωτηρία μας. Και γι’ αυτό ο Απόστολος αναφωνεί: «πως ημείς εκφευξώμεθα, τηλικαύτης αμελήσαντες σωτηρίας;», πως θα ξεφύγουμε την καταδίκη έχοντας αμελήσει για τη σωτηρία που μας έδωσε ο Χριστός;

Κανένα σχήμα ανθρώπινο, τελετουργικό, επικοινωνιακό, διαλόγου, δεν έχει σημασία μπροστά στη σωτηρία. Και η Εκκλησία δεν είναι ούτε συντηρητική ούτε προοδευτική. Είναι αυθεντική, διότι στόχος της είναι η σωτηρία των ανθρώπων από το κακό και τον θάνατο. Κι αυτή δεν μπορεί να έρθει χωρίς την πίστη στον Χριστό ως τον σωτήρα του κόσμου, χωρίς την αποδοχή των δογμάτων ως ορίων της πίστης, χωρίς την τήρηση των εντολών του Ευαγγελίου και την ίδια στιγμή χωρίς τη συνάντηση με τον Θεό και τον συνάνθρωπο στη ζωή του σώματος του Χριστού που είναι η Εκκλησία, στον ναό και στην καθημερινότητά μας. Γιατί η σωτηρία έρχεται ως δωρεά του Χριστού σε συνέχεια όλης της ζωής μας, και όχι μόνο αν επιτελούμε σε συγκεκριμένες στιγμές τα πνευματικά μας καθήκοντα.

Ο απόστολος Παύλος αλλά και όλοι οι άγιοι της πίστης μας υπενθυμίζουν το μεγάλο ερώτημα: «θέλουμε να σωθούμε;». Το “ναί” φέρνει μπροστά μας τον λόγο και τον τρόπο των αγίων Αγγέλων: αγάπη προς τον Θεό, υπακοή στο θέλημά του, δοξολογία για την παρουσία του, επιθυμία να είναι μαζί του και αναγγελία αυτού του τρόπου στον κόσμο. Αυτή είναι και η πρόσκληση του Θεού προς τη δική μας ελευθερία μέσα από τη ζωή της Εκκλησίας. Αυτές οι απλές, μα πάντα μοναδικές και ξεχωριστές αλήθειες είναι τα μεγάλα ζητούμενα στη ζωή μας. Σ’ αυτές ας παραμένουμε σταθεροί, κάνοντας την αγάπη σύνθεση, η οποία χωρά και όσους είναι πιο ανοιχτοί και όσους νιώθουν την ανάγκη να κρατούν πιστά το γράμμα του νόμου.

π. Θ. Μ.

«ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ», της «Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος»