Ποιμαντορική Εγκύκλιο επί τη εορτή των Θεοφανείων εξέδωσε ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων.
Στο μήνυμά του αναφέρει χαρακτηριστικά “με τη βάπτισή του ο Χριστός μας διδάσκει ότι η ταπείνωση ανυψώνει τον πεπτωκότα άνθρωπο, ανυψώνει τον αμαρτωλό, τον ανεβάζει στον ουρανό και τον αποκαθιστά ως τέκνο Θεού”.
Σε άλλο σημείο τονίζει “ο Χριστός μας αναμένει στα ρείθρα του νοητού Ιορδάνου, μας αναμένει στην Εκκλησία για να μας προσφέρει τη σωτηρία. Ας προσεγγίσουμε με ταπείνωση, ας σπεύσουμε να λάβουμε τον αγιασμό και την κάθαρση που μας προσφέρει”.
Παρατίθεται το σχετικό μήνυμα:
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
«Επίγειον το φαινόμενον καί υπέρ τούς ουρανούς το νοούμενον· διά λουτρού σωτηρία, δι᾽ ύδατος το Πνεύμα, διά καταδύσεως η προς Θεόν ημών άνοδος γίνεται».
Με αυτούς τούς λόγους περιγράφει ο ιερός ποιητής των Αίνων της μεγάλης Δεσποτικής εορτής των Θεοφανείων, άγιος Γερμανός πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, όσα συμβαίνουν στα ρείθρα τού Ιορδάνου καί εορτάζει σήμερα η αγία μας Εκκλησία. Ο προ ολίγων ημερών νηπιάσας γιά χάρη των ανθρώπων Υιός καί Λόγος τού Θεού εμφανίζεται σήμερα στον Ιορδάνη ποταμό γιά να βαπτισθεί από τον τίμιο Πρόδρομο. Όχι γιατί έχει ανάγκη ο ίδιος το βάπτισμα. Εκείνος είναι ως Θεός καθαρός καί «πάσης επέκεινα καθαρότητος» καί δεν έχει ανάγκη να λάβει το βάπτισμα της μετανοίας καί της καθάρσεως πού προσφέρει ο άγιος Ιωάννης. Βαπτίζεται όμως γιά δύο άλλους λόγους.
Ο πρώτος είναι γιά να δώσει σε όλους μας ένα ακόμη μάθημα ταπεινώσεως. Το πρώτο ήταν η γέννησή του στο φτωχικό σπήλαιο της Βηθλεέμ καί στη φάτνη των αλόγων ζώων. Εκεί όπου «έκλινεν ουρανούς καί κατέβη» ο Θεός στη γη «λαβών δούλου μορφήν».
Ελάχιστοι έμαθαν ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος γιά χάρη των ανθρώπων. Ελάχιστοι είδαν το άστρο καί άκουσαν τούς ύμνους των αγγέλων. Ελάχιστοι κατάλαβαν ότι το βρέφος πού γεννήθηκε από την Παρθένο ήταν ο Μεσσίας, ο Σωτήρας τού κόσμου. «Επίγειον το φαινόμενον καί υπέρ τούς ουρανούς το νοούμενον», θα μπορούσαμε να επαναλάβουμε καί εμείς γιά τη γέννηση τού Χριστού.
Καί τώρα έρχεται να δώσει το δεύτερο μάθημα της ταπεινώσεως, ενώπιον τού τιμίου Προδρόμου, αλλά καί των ανθρώπων πού βρίσκονται στα ρείθρα τού Ιορδάνου, κλίνοντας τον αυχένα ο Θεός ενώπιον τού ανθρώπου καί βαπτιζόμενος. «Επίγειον το φαινόμενον καί υπέρ τούς ουρανούς το νοούμενον». Γιατί τι μας διδάσκει με τη βάπτισή του ο Χριστός; Μας διδάσκει ότι η ταπείνωση ανυψώνει τον πεπτωκότα άνθρωπο, ανυψώνει τον αμαρτωλό, τον ανεβάζει στον ουρανό καί τον αποκαθιστά ως τέκνο Θεού.
Ο Χριστός όμως βαπτίζεται σήμερα στον Ιορδάνη καί γιά έναν δεύτερο λόγο. Καί αυτός είναι γιά να αγιάσει τα ύδατα καί να προετοιμάσει το δικό μας «λουτρόν σωτηρίας». Βαπτίζεται ο Χριστός γιά να δείξει καί σε μας τον δρόμο της καθάρσεως καί της σωτηρίας. Γιά να μας δείξει ότι η νέα ζωή, την οποία ήλθε στη γη γιά να μας χαρίσει, αρχίζει, όπως καί η δική του δημόσια ζωή, με τη βάπτισή μας στην κολυμβήθρα της Εκκλησίας, με το λουτρό της παλιγγενεσίας, πού μας χαρίζει διά τού ύδατος το Πνεύμα το Άγιο καί διά της καταδύσεως την άνοδό μας προς τον Θεό, όπως ψάλλει ο ιερός υμνογράφος. Γιά να μας δείξει ότι γιά την άνοδό μας προς τον Θεό απαιτείται η κατάδυσή μας διά της ταπεινώσεως στο μυστήριο τού Θεού, στο μυστήριο τού αγίου βαπτίσματος, αλλά καί στο μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως, με το οποίο ανανεώνουμε το βάπτισμά μας καί καθαίρουμε την ψυχή μας από τις αμαρτίες.
«Επίγειον το φαινόμενον καί υπέρ τούς ουρανούς το νοούμενον». Στη γη βαπτίζεται ο Χριστός, αλλά η φωνή τού Θεού-Πατρός από τον ουρανό καί το Πνεύμα το Άγιο «εν είδει περιστεράς», βεβαιώνει την ταυτότητά του.
Βαπτίζεται στη γη ο άνθρωπος, αλλά το όνομά του εγγράφεται «εν βίβλω ζωής», γίνεται υιός Θεού κατά χάριν καί λαμβάνει τις δωρεές τού Παναγίου Πνεύματος. Δέχεται λουτρό καί λαμβάνει σωτηρία. Βαπτίζεται σε νερό καί λαμβάνει Πνεύμα, καταδύεται καί αναβιβάζεται προς τον Θεό.
Αδύνατο να το συλλάβει ο ανθρώπινος νούς! Καί όμως το ακατανόητο γίνεται κατανοητό, το αδύνατο γίνεται δυνατό γιά όποιον θελήσει να το πιστεύσει καί να το προσεγγίσει με την πίστη.
Ο Χριστός μας αναμένει στα ρείθρα τού νοητού Ιορδάνου, μας αναμένει στην Εκκλησία γιά να μας προσφέρει τη σωτηρία. Ας προσεγγίσουμε με ταπείνωση, ας σπεύσουμε να λάβουμε τον αγιασμό καί την κάθαρση πού μας προσφέρει. Ας μην παραμείνουμε στα ρείθρα, αλλά ας ακολουθήσουμε τον δι᾽ ημάς βαπτισθέντα Χριστό καί ας αγωνισθούμε να ζήσουμε την εν Χριστώ ζωή μαζί του γιά να οικειοποιηθούμε τη σωτηρία πού μας προσφέρει.
Διάπυρος προς τον δι᾽ ημάς εν τοίς ρείθροις τού Ιορδάνου
βαπτισθέντα Χριστόν ευχέτης
Ο Μητροπολίτης
† Ο Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων
