Μητροπολίτης Βεροίας: Ο Άγιος Γρηγόριος παρακαλούσε διαρκώς την Υπεραγία Θεοτόκο (ΒΙΝΤΕΟ)

Την Τρίτη 2 Απριλίου το απόγευμα στον Ιερό Ναό του Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά Βεροίας τελέστηκε η Ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου μετά του Παρακλητικού Κανόνος του Αγίου Λουκά του Ιατρού και τέθηκε σε προσκύνηση τεμάχιο του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, με την ευκαιρία της πρόσφατης εορτής του.

Στο τέλος ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων ανέγνωσε τη σχετική ευχή και κήρυξε τον θείο λόγο, αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Φώτισον τους οφθαλμούς μου μήποτε υπνώσω εις θάνατον».

Tον στίχο αυτό από τους ψαλμούς του Δαβίδ επαναλαμβάνουμε κα­θη­­­με­­ρινά στην Ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου. Και ζητούμε και εμείς από τον Θεό, όπως και εκείνος, να φωτίσει τους οφθαλ­μούς μας, ώστε να μην υπνώσουμε ποτέ εις θάνατον, να μην περιπέσουμε δηλαδή σε ύπνο που θα μας οδηγήσει στον θάνατο.

Ο ψαλμωδός Δαβίδ δεν αναφέ­ρε­ται εδώ στον φυσικό θάνατο, στον θάνατο που οριοθετεί την επίγεια ζωή μας και σημαίνει το τέλος της, ούτε βέβαια αναφέρεται στον φυ­σι­­­κό ύπνο, τον οποίο μας χάρισε η πάνσοφη πρόνοια του Θεού «εις ανάπαυσιν της σαρκός». Αναφέ­ρε­ται στον πνευματικό ύπνο, αυτόν που φέρνει τον άνθρωπο σε μία κατάσταση η οποία δεν του επι­τρέπει να αντιλαμ­βά­νεται ούτε τι συμ­βαίνει στην ψυχή του ούτε και τι συμβαίνει γύρω του.

Είναι η κατάσταση εκείνη της νω­θρότητος και της αδιαφορίας στην οποία οδηγεί τον άνθρωπο ο διά­βολος, όταν αφήνει τη ραθυμία να κυριαρχεί στην ψυχή του, όταν δεν θέλει να πιέσει τον εαυτό του για να ακολουθήσει τις εντολές του Θεού, αλλά προτιμά να ακο­λουθεί το δικό του θέλημα, όταν υποκύ­πτει χωρίς αντίσταση στους πειρα­σμούς και τις προκλήσεις της αμαρ­τίας, όταν αντιμετωπίζει τα πάντα από την υλική και εφήμερη πλευρά τους, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που μπορεί να έχουν στην πνευ­ματική του ζωή και την ψυχή του.

Πνευματικός ύπνος είναι ακόμη η κατάσταση κατά την οποία η ψυχή του ανθρώπου έχει εξοικειωθεί τόσο πολύ με την αμαρτία, ώστε δεν μπορεί πλέον να την διακρίνει και νομίζει ότι είναι κάτι το φυσιο­λογικό, με συνέπεια να μην είναι σε θέση να αναστρέψει αυτή την κατάσταση, να μετανοήσει και να διορ­­θω­θεί.

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο με τις με­γάλες και σοβαρές αμαρτίες. Συμβαίνει συχνά και με αυτές που θεω­ρούμε μικρές και ασήμαντες. Συμ­βαίνει με τις καθημερινές μικρές παρεκκλίσεις από τον νόμο του Θεού, που κάνουμε όλοι μας και μας έχουν γίνει συνή­θεια. Συμ­βαίνει με όλα αυτά, για τα οποία λέμε, δικαιολο­γώντας τον εαυτό μας, «δεν είναι τίποτε». Συμβαίνει με όλες τις επι­θυμίες μας, στις οποίες ενδίδουμε για να ικανο­ποιή­­σουμε τον εγωι­σμό, τη φιλαυ­τία, τη γαστριμαργία ή την οκνηρία μας, χωρίς να δίδουμε σημασία στις βλαπτικές για την ψυχή μας συνέ­πειές τους.

Όλα αυτά αμβλύνουν προοδευτικά την πνευματική μας όραση, αμ­βλύνουν τους πνευματικούς οφθαλ­­­­μούς μας και συσκοτίζουν την ψυχή μας, ώστε να μην μπο­ρούμε να διακρίνουμε τα σφάλματα μας, τις πτώσεις μας, τις αμαρ­τίες μας, τα πάθη μας, και να μην μετανοούμε γι᾽ αυτά.

Γι᾽ αυτό και σε αρκετές περιπτώ­σεις, αν και επιχει­ρούμε να εξετά­σουμε την ψυχή μας και τη ζωή μας, δεν βρίσκουμε κάτι μεμπτό, δεν θεωρούμε ότι υπάρχει κάτι για το οποίο χρειάζεται να μετανοή­σουμε και να εξομολογηθούμε. Έτσι όλα αυτά παρα­μένουν στην ψυχή μας και την σκοτίζουν και την νεκρώνουν προοδευτικά, γιατί κάνουν τις ζωτικές της λειτουργίες να ατονούν και να εκπίπτουν.

Και όπως ο φυσικός θάνατος είναι αποτέλεσμα της εκπτώσεως των ζωτικών λειτουρ­γιών του σώματος μας και της νεκρώσεως των ορ­γάνων του, το ίδιο ισχύει και με τον ψυχικό και πνευ­ματικό θάνα­το, ο οποίος επέρχεται από την αδιαφορία μας και από την εμμονή μας στην αμαρτία, στην οποία μας οδηγεί η συσκότιση των πνευματικών μας οφθαλμών, αλλά και η κα­κία του πονηρού που επιδιώκει με ποικίλους τρόπους να μας απο­κοι­μίσει.

Έχοντας συναίσθηση αυτού του με­γάλου κινδύνου ο μέγας θεολό­γος και πατήρ της Εκκλησίας μας, τον οποίο τιμήσαμε την περασμένη Κυριακή, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο ασκητής της Βεροίας, του οποίου έχουμε από­ψε την ευλογία να προσκυ­νού­με τμήμα του ιερού του λειψάνου, μαζί με το ιερό λείψανο του αγίου Λουκά, παρακαλούσε διαρκώς την Υπερα­γία Θεοτόκο να του φω­τίσει το σκότος της ψυχής. «Φώτισόν μου το σκότος, φώτισόν μου το σκότος», της έλεγε. Την παρακα­λού­σε, προκει­μένου να αποδιώξει από την ψυχή του κάθε τι αμαρ­τω­λό και εμπα­θές, ώστε να μπορεί να διακρίνει το αγαθό, να μπορεί να αποφεύγει τις παγίδες του πονη­ρού και να βλέπει τον Θεό.

Ας διδαχθούμε, λοιπόν, και εμείς από το παράδειγμα του αγίου Γρη­γο­ρίου του Παλαμά και ας συνει­δητοποιή­σουμε τον κίνδυνο που διατρέ­χου­με από τον ψυχικό ύπνο. Ας γρη­γο­­­ρούμε πνευμα­τικά, όπως συνέστη­σε ο Κύριος μας στους μα­θητές του, και ας παρα­καλούμε τον Θεό, μαζί με τον ψαλ­μωδό Δαβίδ και τον άγιο Γρη­γόριο τον Παλαμά, να φωτίζει τους οφθαλ­μούς μας «μήποτε υπνώ­­σω­μεν εις θάνα­τον», για να μην πει ποτέ ο εχθρός της ψυχής μας «ίσχυσα προς αυ­τόν». Αλλά με τη χάρη και τη βοήθεια του Θεού και τις πρεσβείες των αγίων μας να αξιωθούμε να διέλ­θουμε εν μετα­νοία το στά­διο της Αγίας και Με­γάλης Τεσσα­ρακο­στής και όλη μας τη ζωή, για να αξιωθούμε και της αιωνίου ζωής κοντά στον Θεό μαζί με τους αγίους μας, και τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά και τον άγιο Λουκά και όλους τους αγίους.