Του Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου
Η 31η Αυγούστου είναι ημέρα σημαντική για την Λάρισα. Και τούτο διότι την 31η Αυγούστου 1881 ο ελευθερωτής Ελληνικός Στρατός εισήλθε στην πόλη με ειρηνικό τρόπο και δικαίωσε τα όνειρα και την προσμονή αιώνων των Θεσσαλών που πάντα αγαπούσαν την ελευθερία και υπερμαχούσαν γι᾽ αυτήν. Φέτος ειδικότερα, συμπληρώνονται εκατόν-σαράντα (140) χρόνια από την ευλογημένη εκείνη ημέρα που οι Ελληνικές Σημαίες κυμάτισαν περήφανα παντού στη Λάρισα διατρανώνοντας την αναίμακτη επιτυχία. Βέβαια, φέτος η επέτειος αυτή επισκιάζεται από την άλλη μεγάλη επέτειο των διακοσίων ετών από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης και την διακήρυξη των Ελλήνων ότι υπάρχουν πλέον ως ελεύθερο έθνος ανάμεσα στα υπόλοιπα της γης αυτής. Αλλά τελευταία και κάθε χρόνο, καθώς η ημέρα εμπίπτει στο τέλος των θερινών διακοπών, υπάρχει μια δυσκολία στον εορτασμό της, ίσως και μια αμέλεια όσο τα χρόνια προχωρούν και ξεθωριάζει η ιστορική μνήμη.
Το τι ανέδειξε η ημέρα εκείνη και ποια στοιχεία συνέθεταν το χαρακτήρα και το ήθος των προπατόρων μας, το απέδειξε με ειδική πρωτότυπη μονογραφία με τίτλο «Η πρώτη μουσουλμανική μειονότητα του νέου κράτους: οι μουσουλμάνοι της Θεσσαλίας» στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού ΑΧΙΛΛΙΟΥ ΠΟΛΙΣ, ο Ελλογ. κ. Γεώργιος Καλαντζής, Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, όπου με στατιστικά δεδομένα και τεκμηριωμένα κατέδειξε το γεγονός ότι οι Έλληνες και ειδικότερα οι Θεσσαλοί, χωρίς να δεσμεύονται από καμία διεθνή συνθήκη, χωρίς διεθνή βοήθεια ή έλεγχο, παρά τα καταπιεστικά χρόνια της Τουρκοκρατίας, εξ αιτίας του κηρύγματος της αγάπης και της ηθικής της Ορθόδοξης Εκκλησίας σεβάστηκαν, προστάτεψαν και διευκόλυναν τους μουσουλμάνους όταν από κυρίαρχη ομάδα, μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας, μετεβλήθησαν σε μειονότητα.
Κληρονομώντας αυτό το ήθος, που πηγάζει από την Ορθόδοξη Παράδοση και τον πολιτισμό της, οι προπάτορές μας και πάλι όταν χρειάσθηκε, συμπεριφέρθηκαν με ανθρωπιά επιδεικνύοντας ανωτερότητα και φιλότιμο. Έτσι, στους Βαλκανικούς πολέμους το στρατιωτικό νοσοκομείο της πόλης μας, το οποίο ήταν το σπουδαιότερο των πολέμων εκείνων, φιλοξένησε και περιέθαλψε ισότιμα Έλληνες και Τούρκους στρατιώτες, κάτι που επανελήφθη όταν η Ελλάδα ενεπλάκη στον Α´ Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε και πάλι φιλοξενήθηκαν στρατιώτες του όποιου «εχθρού». Για να γίνει καλύτερα κατανοητό το τι σημαίνει αυτό, να σημειωθεί ότι πέραν της αποθεραπείας και της φιλοξενίας, οι καθημερινές τους ανάγκες σε τσιγάρα, σε ρούχα, στην επικοινωνία με τις οικογένειές τους κ.α., καλύπτονταν από το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας μας και πρωτοβουλίες διαφόρων σωματείων και ομάδων.
Το ίδιο πάλι συνέβη στο έπος του ᾽40, οπότε στο νοσοκομείο Λάρισας οι αιχμάλωτοι Ιταλοί στρατιώτες αντιμετωπίστηκαν χωρίς καμία διάκριση σε σχέση με τους Έλληνες τραυματίες. Αυτό δε, το μαρτυρούν οι αναφορές Ιταλών στρατιωτικών ιατρών, οι οποίοι μετά την κατάρρευση του μετώπου ανέλαβαν την διοίκηση και λειτουργία του στρατιωτικού νοσοκομείου της Λάρισας. Όμως, και στα νεώτερα χρόνια η διάθεση αλληλεγγύης και υποστήριξης του όποιου εμπερίστατου δεν έπαψε να χαρακτηρίζει τους Λαρισαίους, με κορυφαία την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.
Τα παραπάνω νομίζουμε είναι επαρκή για να προσδιορίσουν το ήθος και την συμπεριφορά μας, όταν προκύπτει η όποια ανθρωπιστική κρίση και υπάρχει πραγματική ανάγκη, οπότε και αυτονόητο είναι πως και σήμερα το όμοιο θα πράξουμε. Είναι λοιπόν, απορίας άξιο γιατί την τόσο δική μας ημέρα της 31ης Αυγούστου επέλεξαν κάποιοι για να φέρουν στην πόλη μας την διάσημη πλέον κούκλα που με το όνομα Αμάλ ξεκίνησε «από το Γκαζιαντέπ κοντά στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας μέχρι το Μάντσεστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο» για να «φωτίζει τις ιστορίες των εκατομμυρίων νεαρών προσφύγων που ζουν εκτοπισμένοι – και αναγκασμένοι να κινδυνεύουν σε αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής». Ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτην την κούκλα; «Η ιστορία της Μικρής Αμάλ ξεκίνησε με την πολυβραβευμένη παράσταση The Jungle (Η Ζούγκλα) του Good Chance Theatre.
Η παράσταση αυτή, που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές, βασιζόταν στις ιστορίες που συνέλεξαν οι ιδρυτές της Good Chance, Joe Murphy και Joe Robertson όταν δημιούργησαν το πρώτο τους Θέατρο Ελπίδας στον προσφυγικό καταυλισμό του Καλαί το 2015. Η Μικρή Αμάλ εμφανίστηκε ως χαρακτήρας στη Ζούγκλα, εκπροσωπώντας τα εκατοντάδες ασυνόδευτα παιδιά που ζούσαν στον καταυλισμό του Καλαί χωρισμένα από τις οικογένειές τους. Μετά την επιτυχία της παράστασης, η οποία πυροδότησε μία παγκόσμια συνομιλία γύρω από τους πρόσφυγες και τη διεθνή ανθρωπιστική κρίση, η ομάδα της Good Chance κατάλαβε πως η ιστορία της Μικρής Αμάλ έχει ακόμα πολλά να πει.» (walkwithamal.org). Ουσιαστικά, με τρόπο και αρχές διαφορετικές από την παράδοσή μας, προσπαθούν κάποιοι να μας κάνουν να σταθούμε ευνοικά έναντι των όποιων προσφύγων και της όποιας διεθνούς ανθρωπιστικής κρίσης, κάτι που ήδη έχουμε κάνει και θα ξανακάνουμε εάν χρειασθεί. Επομένως; Κομίζουσι γλαύκας εις Αθήνας! Εκτός αν υπονοούν πως έχουμε έλλειμμα πολιτισμού και ανθρωπιάς και συνεπώς πρέπει (ποιοί άραγε;) να μας παραδώσουν μαθήματα…
Στο πρακτικό μέρος, κατά την δήλωση των διοργανωτών: «Για την πραγματοποίηση του Ταξιδιού, η Good Chance χρειάζεται τη στήριξή σας. Η έκκληση «Ένα Βήμα Ακόμα» έχει ως στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για τη στήριξη του ταξιδιού της Μικρής Αμάλ, των καλλιτεχνικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Ταξιδιού και κυριότερα την ευαισθητοποίηση σχετικά με την προσφυγική κρίση αλλά και την πρόσβαση των νεαρών προσφύγων στην παιδεία.»
(walkwithamal.org). Μακάρι… Μακάρι να συγκεντρωθούν χρήματα και το κυριώτερο, μακάρι να πάνε στον σκοπό για τον οποίον συγκεντρώθηκαν… Μακάρι…
Στα δικά μας. Η έλευση του δρώμενου αυτού στην Λάρισα έδωσε την ευκαιρία να πραγματοποιηθούν κάποιες πολιτιστικές εκδηλώσεις με την υποστήριξη της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού. Κατανοώ την ανάγκη, μετά από μήνες απραξίας λόγω καραντίνας, το καλλιτεχνικό δυναμικό να αξιοποιηθεί και να ενισχυθεί, ώστε να επιβιώσει και να εξελιχθεί. Ενδεχομένως, η πιεστική αυτή ανάγκη να καλύφθηκε πίσω από την αφορμή της περιοδείας της κούκλας αυτής, ώστε να είναι ευκολότερη η αιτιολόγηση του προγραμματισμού των συγκεκριμένων δράσεων. Επίσης, αναμενόμενο είναι οι πολιτικές παρατάξεις του Δήμου, στα πλαίσια της άρθρωσης πολιτικού λόγου να αντιδρούν, να αντιπαρατίθενται και να επιχειρηματολογούν. Ως πολίτης κατανοώ και αποδέχομαι τα παραπάνω. Ως Μητροπολίτης παρακαλώ να μην προσπαθούν να εμπλέξουν την Εκκλησία σε θεωρήσεις και ενέργειες βραχυπρόθεσμου εντυπωσιασμού, την στιγμή που η θέση Της και η προοπτική Της έχουν άλλες διαστάσεις. Το λέω αυτό καθώς κάποιοι από τα αριστερά και κάποιοι άλλοι από τα δεξιά, αν δεν προκαλούν ανοικτά, καραδοκούν την οποιανδήποτε αναφορά για να την (παρ-)ερμηνεύσουν και να δικαιώσουν τα δικά τους πιστεύματα.
Στα πλαίσια αυτά ενστερνίζομαι απολύτως την θέση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Σταγών και Μετεώρων κ. Θεοκλήτου, ο οποίος έχοντας την ειδικότερη ευθύνη της διαφύλαξης της ιερότητας του χώρου των Μετεώρων, κάτι που με νόμο του Κράτους έχει αναγνωρισθεί, απέκρουσε την πραγματοποίηση της οποιασδήποτε εκδήλωσης που δεν ταιριάζει με τον ιερό χαρακτήρα και το πνευματικό υπόβαθρο της περιοχής της μοναστικής πολιτείας. Αυτονόητο είναι ότι ο Σεβασμιώτατος δεν είναι μόνος, αλλά έχει την συναντίληψη των Μητροπολιτών της Θεσσαλίας και περαιτέρω της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δίκαια και ο Δήμαρχος Μετεώρων συμπαρατάχθηκε, βιώνοντας την ιδιαίτερη προοπτική της περιοχής. Άδικα τα κομματικά επιτελεία έσπευσαν να εκδώσουν σπεκουλαδόρικες ανακοινώσεις, ξεχνώντας την διαχρονικότητα της ταυτότητας των Μετεώρων που πρέπει να προστατευτεί για να αναδειχθεί.
Στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης, λαοί εχθρικοί προς τον Ισραήλ, αλλά και συναμετάξυ τους ήταν οι Αμαληκίτες που κατοικούσαν στα νότια της Χαναάν, στα σύνορα σήμερα μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, καθώς και οι Φιλισταίοι που κατείχαν τις εύφορες πεδιάδες προς την Μεσόγειο θάλασσα. Πολεμούσαν μεταξύ τους, αλλά ακόμη και χωρίς συνεννόηση, συνασπίζονταν για να χτυπήσουν και οι δύο τον Ισραήλ σε διάφορες ευκαιρίες. Αυτήν την ευκαιριακή συμμαχία θυμήθηκα καθώς πολλοί, για διαφορετικούς ο καθένας λόγους, προκαλούν για μια τοποθέτηση γύρω από το προγραμματιζόμενο δρώμενο. Θυμήθηκα επίσης, πως ο Ισραήλ έχανε τις μάχες όταν υπήρχε στο λαό διχόνοια ή έλλειψη σύνεσης. Η διχόνοια, για άλλους λόγους είναι μάλλον δεδομένη, κι η έλλειψη σύνεσης αποδεικνύεται από το ότι κάποιοι από τους πλέον θορυβώδεις Χριστιανούς (;) μας δεν έχουν μάθει το μάθημά τους. Ποιο; Μα το ότι βασική αρχή στα επικοινωνιακά επιτελεία είναι πως αν θες να διαφημίσεις κάτι και να το καταστήσεις διάσημο, προκάλεσε διαφωνία αν όχι και ρήξη με την κρατούσα θρησκεία.
Η εύκολη «αγανάκτηση» ορισμένων ή ο «ου κατ᾽ επίγνωσιν» ζήλος άλλων, θα αναδείξει το όποιο «προιόν» και αυτό μετά, λόγω της περιέργειας μερικών, λόγω του αντίθεσης κάποιων, λόγω της μαζικότητας στη συμπεριφορά πολλών, θα πουλήσει με τεράστια επιτυχία. Με άλλα λόγια, οι κυριώτεροι διαφημιστές τέτοιων δραστηριοτήτων είναι συνήθως όσοι σπεύδουν αυτόκλητοι να δηλώσουν την δημόσια αντίθεσή τους, καταδικάζοντας με εκφράσεις βαριές, που το μόνο που κατορθώνουν είναι να καταστρατηγούν τον νόμο της αγάπης και του σεβασμού του άλλου, επιτυγχάνοντας συνάμα να χαρακτηριστούν γραφικοί οι ίδιοι και να ενισχύσουν την όποια προκατάληψη εναντίον του εκκλησιαστικού λόγου.
Και πάλι στα δικά μας. Τι θα κάνουμε την Τρίτη 31 Αυγούστου; Δεν επιτρέπεται να διαφωνήσουμε με πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δράσεις, καθώς στηρίζουμε τον αγώνα των καλλιτεχνών μας να έπιβιώσουν και να αναδειχθούν πανελλαδικά μετά την ξηρασία της καραντίνας. Συνάμα όμως, ως Χριστιανοί δεν ξεχνάμε το χρέος μας να ευχαριστήσουμε τον Άγιο Θεό για τις ιστορικές συγκυρίες, ιδίως τις ευνοικές, και την πρόνοιά Του για τον λαό μας. Γι᾽ αυτό σε όλους τους Ιερούς Ναούς της Λάρισας την Τρίτη 31 Αυγούστου και ώρα 8:00´ το βράδυ, θα πραγματοποιηθεί ευχαριστήρια παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο για το σπουδαίο αγαθό της ελευθερίας μας, ώστε και το ευχαριστώ μας να πούμε στη Μητέρα του Κυρίου μας, και να παρακαλέσουμε για το μέλλον του τόπου μας. Είναι κάτι που το έχουμε ανάγκη περισσότερο από όσο νομίζουμε…
Και μετά την Παράκληση; Δεν ξέρω για εσάς, εγώ πάντως θα πάω στον κινηματογράφο και θα παρακολουθήσω στις 9:30´ το βράδυ, την ταινία «ο άνθρωπος του Θεού» με τον Άρη Σερβετάλη. Είπαμε, στηρίζουμε την αξιοπρεπή καλλιτεχνική μας παραγωγή!