Του Μητροπολίτη Καστορίας Καλλίνικου
Κατά την μεγάλη Δεσποτική και Θεομητορική Εορτή του Ευαγγελισμού της Κυρίας Θεοτόκου εορτάζουμε την σύλληψη του Υιού και Λόγου του Θεού μέσα στην άχραντη και παρθενική κοιλία της Θεοτόκου, δηλαδή την Σάρκωση του Λόγου, την Ενανθρώπηση του Θεού.
Ο Θεός Λόγος γίνεται άνθρωπος, για να ανακαινίση την ανθρώπινη φύση, να δείξει το πρωτόκτιστο κάλλος και για να ελευθερώσει τον άνθρωπο από τον θάνατο.
Την ίδια ημέρα, 25η Μαρτίου, εορτάζει η Πατρίδα μας την ελευθερία της.
*
Ο Ευαγγελισμός χαρακτηρίζεται και είναι εορτή της ελευθερίας. Εορτή της ελευθερίας του ανθρώπου από τα δεσμά της άγνοιας, του μίσους, των παθών και του θανάτου
Η ελευθερία του ανθρώπου έγκειται στην δυνατότητα να γνωρίζει τον Δημιουργό και Πλάστη του, να αγαπά ανιδιοτελώς, να μη υποκύπτει σε εξαρτήσεις και να ζει αιωνίως ελεύθερος από τα δεσμά του θανάτου. Αυτά είναι τα γνωρίσματα της όντως ελευθερίας.
Με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ο άνθρωπος γνωρίζει τον Θεό, αφού η Θεοτόκος «υιόν εποίησεν ανθρώπου Θεόν, και τον άνθρωπον υιόν Θεού» και αφού «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε· ο μονογενής υιός (που έγινε άνθρωπος) ο ων εις τον κόλπον του πατρός, εκείνος εξηγήσατο» (Ιω. α´).
Ο άνθρωπος τώρα μαθαίνει να αγαπά αληθινά, αφού η αγάπη δεν είναι ένα συναίσθημα, αλλά Αγάπη είναι ο Θεός. Και ο Θεός έγινε άνθρωπος και δίδαξε και έπραξε ο Ίδιος πάνω στον Σταυρό την αγάπη και για τους εχθρούς.
Ο άνθρωπος τώρα ακούει από τον Δημιουργό του την φωνή της ελευθερίας «έγειρε και άρας το κλινίδιόν σου πορεύου εις τον οίκόν σου» (Λουκ. ε´) και ακόμη «γνώσεσθε την αλήθειαν, και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς… ο υιός μένει εις τον αιώνα. εάν ούν ο υιός υμάς ελευθερώση, όντως ελεύθεροι έσεσθε» (Ιω η´).
Επίσης, ο άνθρωπος, στα πρόσωπα των Μαθητών του Χριστού, εγγίζει την αιώνια ζωή, αφού ακούει από τον Ενανθρωπήσαντα Λόγο το «εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή» (Ιω. ια´). Και όχι μόνον ακούει, αλλά βλέπει την Ζωή να λάμπει πάνω στο Όρος Θαβώρ και να εισέρχεται η Ζωή μέσα στον άνθρωπο την ημέρα της Πεντηκοστής.
*
Μαζί με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου εορτάζουμε και την ελευθερία της Πατρίδας μας.
Γιατί οι Αγωνιστές της Ελευθερίας μας κατά την Επανάσταση του 1821 συνέδεσαν άμεσα τον αγώνα και την ελπίδα της ελευθερίας του Γένους μας με την εορτή του Ευαγγελισμού.
Το έκαναν αυτό, γιατί αγαπούσαν την Παναγία.
Το έκαναν αυτό, γιατί αγαπούσαν τον Χριστό.
Το έκαναν αυτό, γιατί βίωναν την ορθόδοξη παράδοση.
Το έκαναν αυτό, γιατί ποθούσαν την ελευθερία.
Οι αγωνιστές του 1821 δεν πρωτοεμφανίσθηκαν στην ιστορία τότε, ούτε ήταν χαμένοι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων που τους είχε ξεχάσει η ιστορία για δυό χιλιάδες χρόνια. Οι αγωνιστές του 1821 ήταν Έλληνες Ορθόδοξοι σκλαβωμένοι στους Οθωμανούς Τούρκους από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, που σήμανε την υποδούλωση της Χριστιανικής Αυτοκρατορίας της Νέας Ρώμης και των λαών που ζούσαν σε αυτή.
Οι αγωνιστές του 1821 δεν ήταν κενοί παραδόσεων, πολιτισμού, ψυχής, αξιών, αρετών, ιστορίας, ώστε να χρειάζονται κάποιους φωτισμένους να τους κατηχήσουν. Οι αγωνιστές του 1821 ήταν Έλληνες Ορθόδοξοι Ρωμηοί, με βαρύ πολιτιστικό φορτίο, αν και σκονισμένο από τους αιώνες της δουλείας. Την ελευθερία τους ζητούσαν, για να μη κινδυνεύουν πλέον από τους εξισλαμισμούς.
Εις τιμήν των αγωνιστών εκείνων, θα παραθέσω ένα κείμενο, που περιγράφει τις αρετές του Γένους μας.
Και το κάνω αυτό, διότι παρατηρείται μια επιστημονικοφανή προσπάθεια να μειωθεί το ηθικό του λαού μας, το ηθικό των Ελλήνων, και να αντικατασταθεί από την δουλοπρέπεια και την πίστη σε θρησκειοποιημένες ουτοπίες.
Αισθανόμαστε ωσάν η Πατρίδα μας να υποφέρει από ένα πολιτιστικό αυτοάνοσο σύνδρομο και να επιτίθεται στο σώμα της και στα κύτταρά της. Και τα συμπτώματα αυτού του αυτοάνοσου της Πατρίδας μας είναι, μεταξύ άλλων, η κατάρρευση της Ελληνικής Επαρχίας, και η κατάρρευση των κυττάρων της, δηλαδή της Ελληνικής Οικογένειας.
Ας λάβουμε θάρρος, λοιπόν, από τον λόγο του π. Ιωάννη Ρωμανίδη, του επικληθέντος Προφήτη της Ρωμηοσύνης.
*
«Ο Ρωμηός δεν ἀποφεύγει τις συμμαχίες. Όχι. Ὀνειροπόλος καί ἀφελής δέν εῖναι. Ἀλλά οὐδέποτε γίνεται πνευματικά ὴ σωματικά δοῦλος τοῦ συμμάχου. Γίνεται σύμμαχος πιστός στά συμπεφωνημένα ἀλλά ἰδεολογικά ἀδέσμευτος.
Αυτό όμως δέν σημαίνει πάλι ότι δέχεται μόνον τά ρωμαίικα (ελληνικά) καί τίποτε τό ξένο. Δέχεται ὁ,τιδήποτε τό καλό καί τό κάμνει ρωμαίικο. Όπως γίνεται σύμμαχος μέ όποιον συμφέρει ἐθνικῶς, κατά τόν ίδιο τρόπο ἀποκτά όλα όσα χρειάζονται ἀπό τήν σοφία τῶν ἐπιστημόνων τοῦ κόσμου, ἀλλά τά προσαρμόζει εἰς τόν ρωμαίικο πολιτισμό του.
Οὐδέποτε συγχέει τις θετικές ἐπιστήμες μέ τόν πολιτισμό, ἀφοῦ γνωρίζει ότι καί ὁ βάρβαρος δύναται νά έχῃ ὴ νά ἀποκτήσῃ καί νά προαγάγῃ τις θετικές ἐπιστήμες, γιά νά χρησιμοποιήση αὐτες για τήν ὑποδούλωση καί καταστροφή τῶν ἀνθρώπων.
Γι᾽ αυτό ὁ Ῥωμηός γνωρίζει ότι εῖναι πνευματικός ἡγέτης καί σε αὐτούς πού εῖναι ὡς τεχνοκράτες καί ὡς οἰκονομική δύναμη ἡγέτες.
Ναί μέν ὁ Ρωμηός έχει ἀπόλυτη πεποίθηση στήν Ρωμηοσύνη του, ἀλλά ούτε φανατικός ούτε μισαλλόδοξος εῖναι καί ούτε έχει καμμία ξενοφοβία. Ἀντιθέτως, ἀγαπά τούς ξένους όχι όμως με αφέλεια.
Αυτό, γιατί γνωρίζει ότι ὁ Θεός ἀγαπά όλους τούς ἀνθρώπους καί όλες τις φυλές καί όλα τά έθνη χωρίς διάκριση καί χωρίς προτίμηση.
Ὁ Ρωμηός γνωρίζει ότι ἡ Ρωμηοσύνη του κατέχει τήν ἀλήθεια καί εῖναι ἡ ὑψίστη μορφή τῶν πολιτισμῶν. Ἀλλά κατανοεῖ άριστα τό γεγονός ότι ὁ Θεός ἀγαπά τόν Ρωμηό, όχι όμως περισσότερο ἀπό τούς άλλους. Ὁ Θεός ἀγαπά τόν κάτοχον τῆς ἀληθείας, ἀλλ’ ἐξ ίσου ἀγαπά τόν κήρυκα τοῦ ψεύδους. Ἀγαπά τόν άγιο, ἀλλ’ ἀγαπά ἐξ ίσου ἀκόμη καί τόν διάβολο.
Γι᾽ αυτό, ἡ Ρωμηοσύνη εῖναι αὐτοπεποίθηση, ταπεινοφροσύνη, καί φιλότιμο καί όχι κίβδηλη αὐτοπεποίθηση, ἰταμότητα καί ἐγωισμός. Ὁ ἡρωισμός τῆς Ρωμηοσύνης εῖναι ἀληθινή καί διαρκής κατάσταση τοῦ πνεύματος καί όχι ἀγριότητα, βαρβαρότητα καί ἁρπακτικότητα.
Οἱ μεγαλύτεροι ήρωες τῆς Ρωμηοσύνης συγκαταλέγονται μεταξύ τῶν ἁγίων».
*
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι το κέντρο της ιστορίας, η εορτή του Θεού που έγινε άνθρωπος και του ανθρώπου που γίνεται θεός με την δύναμη του Θεού και όχι με την αλαζονική αυτοθέωση. Είναι εορτή της Κυρίας Θεοτόκου. Είναι εορτή της Πατρίδας μας, είναι εορτή της Παραδόσεώς μας.
Ας αντλούμε δύναμη και θάρρος από την Εορτή αυτή και από όλες τις Δεσποτικές και Θεομητορικές Εορτές της Εκκλησίας μας και από την Παράδοσή μας που εμπνέεται από αυτές. Αυτή είναι η ελπίδα μας μέσα στον κόσμο της αποστασίας, της δουλοπρέπειας και του φόβου.
Με θερμές πατρικές ευχές και αγάπη
Ο Μητροπολίτης
† Ο Καστορίας Καλλίνικος