Μάθημα κατά της βίας με οδηγό τη λογοτεχνία και την Καινή Διαθήκη

Από τον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΣΠΥΡΟΥ*

Την κατάρριψη των στερεότυπων και την καλλιέργεια του αλληλοσεβασμού επιχειρούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα που διοργανώνει η «Πρωτοβουλία» για την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του ΥΠΑΙΘΑ. Δεκάδες μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου από διάφορα σχολεία της Αττικής συμμετέχουν στα εν λόγω προγράμματα, τα οποία σκοπό έχουν να καταρρίψουν στερεότυπα που υπάρχουν μέχρι σήμερα και δημιουργούν φαινόμενα ενδοοικογενειακής -και όχι μόνο- βίας.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για δύο εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία έχουν τους τίτλους «Φυλο-μετρώντας. Αναζητούμε το πρόσωπο της γυναίκας στην τέχνη» και «Η ζωή μπροστά της…», το οποίο αφορά σε εικόνες από τον καθημερινό βίο των γυναικών με την βοήθεια των κειμένων της Καινής Διαθήκης, των βίων των βυζαντινών αγίων γυναικών και ανδρών, καθώς και της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Ο συντονιστής των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, πρωτοπρεσβύτερος π. Αντώνιος Καλλιγέρης, Διευθυντής Ποιμαντικής Γάμου και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, κάνει γνωστό στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ότι τα εν λόγω προγράμματα -τα οποία εγκρίθηκαν τον περασμένο Νοέμβριο και άρχισαν να διεξάγονται από τον προηγούμενο μήνα- συνάδουν με τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων στη θεματική ενότητα «Ενδιαφέρομαι και ενεργώ – Κοινωνική ενσυναίσθηση και ευθύνη» και στις υποενότητες Ανθρώπινα Δικαιώματα και Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός και διαφορετικότητα» και είναι εγκεκριμένα από την Περιφερειακή Διεύθυνση Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης. Επίσης, αναφέρει ότι η ομάδα της Πρωτοβουλίας επισκέπτεται -κατόπιν προσκλήσεως από τους εκπαιδευτικούς- σχολεία της Αττικής και χρησιμοποιούν μορφές πολιτισμού, όπως είναι η λογοτεχνία και η μουσική, για να μιλήσουν σχετικά με την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας.

ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

«Για παράδειγμα, αναφορικά με το πρόγραμμα «Η ζωή μπροστά της…», προσπαθούμε μέσα από κείμενα λογοτεχνίας του 19ου και του 20ού αι., όπως είναι το «Αμάρτησε» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη ή το «Χωρίς Στεφάνι» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, να δούμε και να αναλύσουμε το πρόσωπο της γυναίκας στις τοπικές κοινωνίες», σημειώνει ο π. Αντώνιος και συμπληρώνει: «Μέσα από αυτά τα διηγήματα μιλάμε για τα στερεότυπα, τα οποία είναι μια μήτρα που γεννά βία. Δείχνουμε στα παιδιά ότι τα στερεότυπα έρχονται από παλιά και δεν είναι σημερινά. Γίνεται μια ανάλυση, λοιπόν, των κειμένων και ακολουθεί εποικοδομητικός και γόνιμος διάλογος. Παράλληλα, με το πρόγραμμα «φυλλομετρώντας» παίρνουμε στίχους από διάφορα τραγούδια, παραδοσιακά, δημοτικά, αλλά και σύγχρονα, τραγούδια που ακούν οι νέοι σήμερα, και βρίσκουμε τα στερεότυπα σχολιάζοντας πώς δεν θα τα υιοθετήσουμε».

Σύμφωνα με τον π. Αντώνιο, τα δύο προγράμματα έχουν ως κύριο στόχο και σκοπό οι μαθητές και οι μαθήτριες να μελετήσουν το πρόσωπο της γυναίκας όπως αυτό δραστηριοποιείται σε διάφορες ιστορικές περιόδους και να αναρωτηθούν για τις αιτίες που προκάλεσαν την περιθωριοποίησή του. Να ερευνήσουν την επίδραση των στερεοτύπων στις σχέσεις ανδρών και γυναικών, καθώς και τις αλλαγές που προκαλούν η κριτική και η προσπάθεια αντίστασης στην περιθωριοποίηση, την εκμετάλλευση και την υποτίμηση της γυναίκας στις σύγχρονες κοινωνίες. Στα προγράμματα αυτά, τα οποία διαρκούν δύο διδακτικές ώρες το καθένα, μπορούν να συμμετάσχουν μαθητές και μαθήτριες από τις δύο τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου και τις δύο πρώτες του Λυκείου.

«ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΕ ΒΓΑΛΑΤΕ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΚΛΟΙΟ ΕΝΟΧΩΝ»

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ερωτήσεις των μαθητών. Υπήρξε κάποιος μαθητής, ο οποίος εξέφρασε την απορία αν τελικά η γυναίκα ανήκει σε κάποιον. «Σε αυτό το σημείο ακολούθησε πολύ εποικοδομητική συζήτηση», υπογράμμισε ο π. Αντώνιος και επισήμανε πως «έγινε σαφές ότι εμείς οι Χριστιανοί δεν ανήκουμε σε κανέναν με την έννοια της κυριαρχίας. Είμαστε ελεύθεροι». Επιπροσθέτως, με συγκίνηση ο π. Αντώνιος μοιράζεται στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» τη μαρτυρία μιας νεαρής μαθήτριας, η οποία μετά τη συνάντηση τον πλησίασε και του είπε: «Σας ευχαριστώ, διότι με βγάλατε από έναν κλοιό ενοχών. Όταν τα αγόρια είναι προκλητικά, αισθάνομαι ότι φταίω εγώ και εσείς σήμερα μου μάθατε ότι δεν είναι δικό μου το φταίξιμο». Αυτό ήταν πραγματικά μια επιβράβευση του προγράμματος και της γενικότερης προσπάθειας. Όπως σημειώνει ο π. Αντώνιος οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται να πραγματοποιήσουν κάποιο από τα προγράμματα στις εκπαιδευτικές μονάδες που υπηρετούν, σε συνεργασία με την «Πρωτοβουλία», μπορούν να πάρουν περισσότερες πληροφορίες από την υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων κυρία Ειρήνη Μπαλαλή, τηλ. 2102019922 (8.30-13.30), email: protovoulia21@gmail.com

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”