Η Κυριακή 21 Μαρτίου 2021, εορτάστηκε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων ως Κυριακή της Ορθοδοξίας, ως νίκη της αναστήλωσης των αγίων εικόνων, καθώς ορίζει το Τριώδιο της Εκκλησίας, συμφώνα προς την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) και δη επί της αυτοκρατείρας Θεοδώρας και Μιχαήλ του υιού αυτής και του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Μεθοδίου.
Α´. Ο Εσπερινός
Η εορτή αύτη εορτάστηκε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων ως «Παρρησία», συμφώνα προς την τυπική αυτού και καθεστωτική τάξη στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως το απόγευμα με τον Μεγάλο Εσπερινό, στον οποίο αναγνώστηκε η 9΄ Ώρα στον μοναστηριακό Ναό των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και έλαβε χώρα η Προϋπάντηση με θυμίαμα στην Αγία Αποκαθήλωση, η Προσκύνηση στον Πανάγιο Τάφο και στον Φρικτό Γολγοθά από Αρχιερείς και Συνοδικούς, η κρούση των σημάντρων, το θυμίαμα στα Προσκυνήματα, η Μεγάλη Είσοδος και η Αρτοκλασία, προεξάρχοντος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου και συμπροσευχομένων των Αρχιερέων στο Ιερό Βήμα και μετεχόντων των Αγιοταφιτών Ιερομονάχων και διακόνων, ψάλλοντος του Ιεροδιακόνου Συμεών δεξιά και του κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου αριστερά, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος στα Ιεροσόλυμα και ολίγων μοναζουσών μόνο, λόγω του covid-19.
B´. Ανήμερα της εορτής
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας έλαβε χώρα η θεία Λειτουργία στο Καθολικό του Ναού της Αναστάσεως, προεξάρχοντος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων των Αρχιερέων: Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου, των Αρχιεπισκόπων Γεράσων κ. Θεοφάνους, Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου, Λύδδης κ. Δημητρίου, Πέλλης κ. Φιλουμένου και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων και διακόνων, ων πρώτος ο Γέρων Καμαράσης Αρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, ψάλλοντος του Ιεροδιακόνου Συμεών δεξιά και του κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου αριστερά, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος στα Ιεροσόλυμα και μετεχόντων λίγων μοναχών και λίγων πιστών.
Την θεία Λειτουργία ακολούθησε η λιτανεία μετά των αγίων εικόνων τρεις φορές γύρω από τον Άγιο Τάφο και τα Προσκυνήματα και η ανάγνωση του Συνοδικού ελληνικά και αραβικά προ του Αγίου Τάφου υπέρ αιωνίας μνήμης των προσκυνούντων τις αγίες εικόνες και αναθέματος των αρνητών αυτών.
Με κωδωνοκρουσία, ακολούθησε η άνοδος στα Πατριαρχεία, όπου ο Μακαριώτατος προσφώνησε τα ακόλουθα:
«Εόρταζε, πανηγύριζε, ο Χριστώνυμος λαός Κυρίου, βλέπων την Εκκλησίαν και πάλιν, διαλάμπουσαν το κάλλος της θείας μορφής· ην Θεός ων εφόρεσεν ως άνθρωπος διά το σώσαι ημάς», αναφωνεί μελωδικώς ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης.
“Η αγία των Ορθοδόξων Εκκλησία σήμερον εορτάζει και πανηγυρίζει την Αναστήλωσιν των αγίων και σεπτών εικόνων, την γενομένην παρά των αειμνήστων Αυτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ και της μητρός αυτού Θεοδώρας επί της Πατριαρχίας του αγίου και ομολογητού Μεθοδίου.
Το γεγονός τούτο της Αναστηλώσεως των αγίων εικόνων αποτελεί ιστορικόν σταθμόν εις τον βίον της Εκκλησίας. Και τούτο, διότι μετά παρέλευσιν τριών και πλέον αιώνων από την διατύπωσιν της δογματικής διδασκαλίας περί του μυστηρίου της θείας Οικονομίας, τουτέστιν της καθ’ υπόστασιν ενώσεως της θείας και ανθρωπίνης φύσεως εν τω Κυρίω ημών Ιησού Χριστώ ανεφύησαν και πάλιν τα ζιζάνια του Νεστοριανισμού και τα παράγωγα αυτού, του Μονοφυσιτισμού και Μονοθελητισμού.
Εις τας εικόνας αποτυπώνεται κατ’ ουσίαν η ενανθρώπησις του Θεού Λόγου του Χριστού, ως εναργέστατα λέγει ο υμνωδός άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης: “ο απερίγραπτος Λόγος του Πατρός εκ σου, Θεοτόκε, περιεγράφη σαρκούμενος, και την ρυπωθείσαν εικόνα εις το αρχαίον αναμορφώσας, τω θείω κάλλει συγκατέμειξεν. Αλλ’ ομολογούντες την σωτηρίαν έργω και λόγω ταύτην ανιστορούμεν”.
Η Αναστήλωσις των εικόνων αποτελεί ομολογίαν της εν Χριστώ και διά Χριστού σωτηρίας ημών. Η αναστήλωσις ή μάλλον η προσκύνησις των αγίων εικόνων δεν αφορά εις το υλικόν μέρος αυτών, αλλά εις το εικονιζόμενον πρόσωπον ή αγιογραφικόν γεγονός: «Ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν. Η γαρ της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει», διδάσκει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, επικαλούμενος τους εγκρίτους προ αυτού μεγάλους της Εκκλησίας Πατέρας, ως τον Μέγαν Βασίλειον.
Με άλλα λόγια, η τιμή, την οποίαν αποδίδομεν εις τας εικόνας απευθύνεται εις το πρωτότυπον. Την αλήθειαν αυτήν διεκήρυξαν οι άγιοι Θεοφόροι Πατέρες εν τη Ζ΄ εν Νικαία Οικουμενική Συνόδω, καθ’ ην απεφάνθησαν, ότι ασπαζόμενοι την εικόνα και τιμητικώς προσκυνούντες αυτήν, μεταλαμβάνομεν αγιασμού. «Οι τω Θεώ μόνω την λατρείαν ημών εν Πνεύματι και αληθεία προσάγοντες, πάντα τα Αυτώ ανατεθειμένα και καθιερωμένα, είτε θείος τύπος του Τιμίου Σταυρού, είτε άγιον Ευαγγέλιον, είτε σεπταί εικόνες, είτε ιερά σκεύη εισί και ασπασώμεθα και περιπτυξώμεθα, ως ελπίδα έχοντες αγιασμού μεταλαμβάνειν παρ’ αυτών».
«Πνεύμα ο Θεός, και τους προσκυνούντας Αυτόν εν Πνεύματι και αληθεία δεί προσκυνείν», λέγει ο Κύριος. Όμως τιμητικώς προσκυνούμεν όλα τα κτίσματα, διά των οποίων ο Θεός ειργάσατο την σωτηρίαν ημών, ως επί παραδείγματι την Φάτνην, το Σπήλαιον, τον τόπον της Σταυρώσεως και της Τριημέρου Ταφής και της Αναστάσεως, καθώς και ο,τιδήποτε αφιερούται τω Θεώ. “Ου διά την αυτών φύσιν, αλλ’ ότι θείας ενεργείας εισί δοχεία… και αγγέλους και ανθρώπους και πάσαν ύλην της θείας ενεργείας μέτοχον, και διακονησαμένην την σωτηρίαν μου, σέβω και προσκυνώ διά την θείαν ενέργειαν»”, διδάσκει μετ’ ακριβείας ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Χάριτι θεία Ημείς, περιστοιχούμενοι υπό των τιμίων μελών Αρχιερέων, Ιερέων, Ιερομονάχων της Γεραράς Αγιοταφιτικής ημών Αδελφότητος, αφ’ ενός μεν ετελέσαμεν το μέγα της θείας Ευχαριστίας μυστήριον, αφ’ ετέρου ελιτανεύσαμεν τας αγίας και ιεράς εικόνας μετά του Τιμίου Σταυρού εν τω Πανιέρω Ναώ της Αναστάσεως, διατρανώσαντες ούτω την σωτηριώδη δόξαν της αμωμήτου Ορθοδόξου πίστεως. Προσέτι δε εδεήθημεν ενώπιον του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου υπέρ της ενότητος των Ορθοδόξων Εκκλησιών και υπέρ της απαλλαγής της ανθρωπότητος εκ της θανατηφόρου λοιμικής νόσου του covid -19.
Ευχόμεθα έτη πολλά και ευλογημένον Πάσχα. Αμήν”.
