«Κάθε περίοδος έχει τον Αρχιεπίσκοπο που χρειάζεται» έλεγε τις προάλλες ένας Μητροπολίτης. Σχολίαζε τη συμπλήρωση 14 χρόνων από την ημέρα που ανέλαβε ο τότε Μητροπολίτης Θηβών Ιερώνυμος το αρχιεπισκοπικό πηδάλιο. Και ίσως να μην είχε άδικο.
Αντίθετα με τον προκάτοχό του τον μακαριστό Χριστόδουλο των πύρινων λόγων, των «προβλέψεων» για τα… μελλούμενα που σχεδιάζονταν (και επαληθεύτηκε), της επικοινωνίας και των ουσιαστικών έργων που η πολεμική που του ασκούσαν δεν κατάφερε να αναδειχτεί αρκετά, ο Ιερώνυμος έδρασε 14 χρόνια διακριτικά και με χαμηλούς τόνους. «Ουσιαστικά και χωρίς φανφάρες» λένε οι στενοί συνεργάτες του.
Η αλήθεια είναι πως εντός της ιεραρχίας υπάρχουν ήδη δύο «σχολές». Η σχολή που εκπροσωπεί ο Ιερώνυμος είναι εκείνη που θέλει τον συνομιλητή του ιεράρχη να μην γνωρίζει τι έχει στο μυαλό του ο «καπετάνιος». Αλλά στο τέλος να περνάει με ακρίβεια το δικό του.
«Μάνατζερ» και ουσιαστικός
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έχει αφήσει ένα δικό του στίγμα τα τελευταία 14 χρόνια. Οδήγησε μία Εκκλησία που βρέθηκε απέναντι σε πολλές δυσκολίες και διλήμματα. Διλήμματα των μνημονίων. Της Χρυσής Αυγής και των άκρων. Διλήμματα των αντι-εμβολιαστών, των συντηρητικών και των προοδευτικών και των πολιτικά ακραίων.
Δημιούργησε μία Εκκλησία που ίσως δεν συνεγείρει τα πλήθη ενθουσιωδώς. Παρ’ όλα αυτά χαίρει της αποδοχής όλων των πλευρών ανεξαρτήτως πολιτικού φάσματος και άλλων κοινωνικών προτιμήσεων. Άλλοι τον κατηγορούν ως «αθόρυβο και άχρωμο». Άλλοι τον υπερασπίζονται ως «ουσιαστικό που παρεμβαίνει όταν έχει πραγματικά κάτι να πει».
Ο Ιερώνυμος έχει καταφέρει αρκετά και το παραδέχονται και οι αντίπαλοί του. Επί της ουσίας «κατάργησε» την αντιπολίτευση. Εξέλεξε σχεδόν πενήντα Μητροπολίτες και δεν υπάρχει κανένας πια που δεν ακούει τη γνώμη του πριν κινηθεί.
Οι Μητροπολίτες στοιχήθηκαν πίσω του όταν προέκυψαν τα μεγάλα προβλήματα. Τότε που η κοινωνία απαιτούσε έργα από την Εκκλησία γιατί είχε ανάγκες. Τότε που πετσοκόβονταν εισοδήματα και η γερμανική κυβέρνηση που έκανε κουμάντο έβλεπε ως μοναδικό αξιόπιστο συνομιλητή την Εκκλησία.
Θέτει τις βάσεις
Τα τελευταία 14 χρόνια ο Ιερώνυμος κατάφερε να ενισχύσει το φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της Εκκλησίας, να φτιάξει ιδρύματα και να κάνει δράσεις μέσω της «Αποστολής». Αποκατέστησε τις σχέσεις με το Φανάρι. Μέχρι που ήρθαν «πρόθυμα» ζιζάνια και άναψαν φωτιές. Όταν έπρεπε όμως στήριξε όσο κανείς το Οικουμενικό πατριαρχείο και αναγνώρισε την Ουκρανία κάνοντας την αρχή όταν ο Βαρθολομαίος ήταν στριμωγμένος.
Μητροπολίτες, πολιτικοί και επιχειρηματίες έχουν να το λένε. «Όταν συνομιλείς με τον Ιερώνυμο νομίζεις πως ξέρεις τι έχει στο μυαλό του και φεύγεις με τη βεβαιότητα. Με το χρόνο διαπιστώνεις πως άλλο άκουσες, άλλο πίστεψες και άλλο βγήκε. Όμως, για να είμαστε δίκαιοι, αυτό ήταν πάντοτε προς όφελος για την Εκκλησία». Έτσι την πάτησαν και οι στενοί του συνεργάτες στην αρχή (κληρικοί και λαϊκοί) που πίστεψαν πως θα συν-διοικήσουν.
Ο Ιερώνυμος κατάφερε να ενώσει την ιεραρχία. Δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να κατοχυρωθεί η περιουσία της Εκκλησίας. Όση έχει απομείνει τουλάχιστον. Να φτιαχτεί το κτηματολόγιο. Να εξαλειφθούν οι διαφορές με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Κατάφερε να κάνει την Εκκλησία σημείο – αναφοράς που σέβονται και αποδέχονται όλες οι κυβερνήσεις και οι πιο δύσκολοι συνομιλητές. Να μη ρίξει λάδι στη φωτιά όταν διχαζόταν ο κόσμος στις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Να δημιουργήσει μία Εκκλησία μετρημένη μεν, σταθερή και αξιόπιστη δε.
“Μελχισεδέκ”