Τη Δευτέρα, 27 Ιουνίου 2022, εορτάσθηκε από το Πατριαρχείο η εορτή του Αγίου Προφήτου Ελισσαίου.
Κατά την εορτή αυτή η Εκκλησία αναμιμνήσκεται αντλούσα από την Παλαιά Διαθήκη (Γ΄ και Δ΄ Βασιλειών), ότι ο προφήτης Ελισσαίος καταγόταν από την πόλη Άβελ-Μεούλ της περιοχής της Ιεριχούς και ότι εγκατέλειψε το επάγγελμα του γεωργού, όταν τον κάλεσε ο προφήτης Ηλίας. Έσφαξε δώδεκα ζεύγη βοδιών, με τα οποία όργωνε και τα πρόσφερε ως γεύμα στον λαό και ακολούθησε πιστά τον προφήτη Ηλία και έγινε ευεργέτης του λαού της περιοχής της Ιεριχούς και του Ιορδάνου μέσα από σημεία και θαύματα, με τα οποία τον αξίωσε ο Θεός.
Κοντά στην Ιεριχώ και στους πρόποδες του Σαρανταρίου όρους μετέτρεψε τα πικρά και βλαβερά ύδατα πηγής σε εύγευστα και ωφέλιμα. Αξιώθηκε να δει τον διδάσκαλό του, προφήτη Ηλία να ανεβαίνει προς τον ουρανό πάνω σε πύρινο άρμα και ζήτησε και έλαβε απ’ αυτόν διπλή τη χάρη του και εκείνος του έριξε ένδυμα από δέρμα προβάτου και περπατώντας πάνω σε αυτό πέρασε στην απέναντι όχθη του Ιορδάνη ποταμού. Εκοιμήθη το 839 π.Χ.
Προς τιμήν του προεξήρξε Θείας Λειτουργίας το πρωί της εορτής στην προς τιμήν αυτού Μονή στην Ιεριχώ ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, του Αρχιεπισκόπου Ιεραπόλεως κ. Ισιδώρου, των Αρχιμανδριτών π. Κυριακού από την Ιερά Μονή Αββά Γερασίμου του Ιορδανίτου, π. Κλαυδίου και π. Ονουφρίου από την Ιερά Μονή Σαρανταρίου Όρους, του Πρεσβυτέρου π. Νεκταρίου, ψαλλόντων του Ιεροδιακόνου π. Συμεών, του Αρχιμανδρίτου π. Χρυσοστόμου και του κ. Βαράκλα δεξιά στα ελληνικά και των ψαλτών της Κοινότητας της Ιεριχούς στα αραβικά αριστερά, και με τη συμμετοχή αραβόφωνου εκκλησιάσματος από την Ιεριχώ και ελληνόφωνου από την Ελλάδα.
Στο Κοινωνικό της Θείας Λειτουργίας ο Πατριάρχης κήρυξε τον θείο λόγο στα ελληνικά ως ακολούθως:
«Διπλήν την χάριν ειληφώς παρά του Πνεύματος, προφήτης ώφθης θαυμαστός πάσι τοις πέρασι, τους υμνούντάς σε λυτρούμενος εκ κινδύνων και δωρούμενος την χάριν των θαυμάτων σου, τοις προστρέχουσιν εν ταύτη μετά πίστεως και βοώσί σοι χαίροις προφήτα θεσπέσιε», αναφωνεί ο υμνωδός της Εκκλησίας.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί και προσκυνηταί,
Ευφροσύνως σήμερον η αγία του Θεού Εκκλησία και δη η των Ιεροσολύμων τιμά την σεπτήν μνήμην του αγίου Προφήτου Ελισσαίου εν τη επωνύμω αυτού ιερά Μονή, παρακειμένη εν τη περιχώρω του Ιορδάνου ποταμού, δηλονότι τη ιστορικωτάτη πόλει της Ιεριχούς.
Ο Προφήτης Ελισσαίος εχρίσθη κατ’ εντολήν του Θεού υπό του Προφήτου Ηλιού διάδοχος αυτού, ως μαρτυρεί το ιερόν βιβλίον των Βασιλειών. «Είπε Κύριος προς αυτόν [τον Ηλιού]· πορεύου, ανάστρεφε εις την οδόν σου και ήξεις εις την οδόν Δαμασκού και ήξεις και χρίσεις… και τον Ελισσαιέ υιόν Σαφάτ χρίσεις εις προφήτην αντί σου… και απήλθεν Ηλιού επ’ αυτόν [τον Ελισσαίον] και επέρριψε την μηλωτήν αυτού επ’ αυτόν και κατέλιπεν Ελισσαιέ τας βόας και κατέδραμεν οπίσω Ηλιού και είπεν· καταφιλήσω τον Πατέρα μου και ακολουθήσω οπίσω σου … και ανέστη [Ελισσαιέ ] ενεπλήσθη Πνεύματος αυτού ( Σοφία Σειράχ, 48,12).
Ο δίκαιος Ελισσαίος διεκρίθη μεταξύ των αγίων Προφητών γενικώτερον και ως θρησκευτική προσωπικότης ειδικώτερον. Αφ’ ενός μεν επέδειξε μεγάλην και έντονον κοινωνικήν δραστηριότητα αφ’ ετέρου δε εποίησε πολλά θαύματα, μεταξύ των οποίων διακρίνονται: ο διά της μηλωτής του Ηλιού χωρισμός των υδάτων του Ιορδάνου ποταμού ένθεν και ένθεν και διέβη αυτόν ( Δ΄ Βασ. 2, 14), η μεταβολή εις πόσιμα τα υφάλμυρα ύδατα πηγής τινος εις Ιεριχώ (Δ΄ Βασ. 2, 19-22) και η θεραπεία εκ της λέπρας του Αραμαίου στρατηγού Νεεμάν (Δ ΄ Βασ. 5, 1-14).
Η επίρριψις της μηλωτής του Ηλιού επί τον Ελισσαίον εσυμβόλιζε την κλήσιν αυτού [Ελισσαίου] εις το προφητικόν αξίωμα και την εξ αυτού άντλησιν ισχύος και θείας αυθεντίας, δηλονότι εξουσίας κατά το ειρημένον: «Φως ανέτειλε τω δικαίω», (Ψαλμ. 96, 11). Ερμηνεύων τον ψαλμικόν τούτον λόγον, ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «Πας γαρ ει τις εστιν αγαθός και δίκαιος τούτω εις νούν και καρδίαν το νοητόν και θείον ανατέλλει φως».
Την ισχύν και θείαν αυθεντίαν του Ελισσαίου εγκωμιάζει ο σοφός Σειράχ λέγων: «Και εν ημέραις αυτού, Ελισσαιέ, ουκ εσαλεύθη υπάρχοντος και ου κατεδυνάστευσεν αυτόν ουδείς… και εν ζωή αυτού εποίησε τέρατα και εν τελευτή θαυμάσια τα έργα αυτού», (Σοφ. Σειράχ 48, 12-14). Και αναλυτικώτερον: Όταν ο Ελισσσαίος ενεπλήσθη υπό του Πνεύματος του Ηλιού δεν εταράχθη υπό ουδενός άρχοντος, ουδείς εκυριάρχησεν επ’ αυτού. Εφ’ όσον έζη, έκαμε θαύματα και κατά τον θάνατόν του ετέλεσε θαυμαστά έργα.
Εις το σημερινόν Ευαγγελικόν ανάγνωσμα του θείου Λουκά ηκούσαμεν αγαπητοί μου αδελφοί, ότι ο Ιησούς Χριστός ευρισκόμενος εις Ναζαρέτ και διδάσκων εν τη Συναγωγή, ποιείται ιδιαιτέραν μνείαν εις τον προφήτην Ηλίαν και τον μαθητήν αυτού Ελισσαίον. Και τούτο διότι ο μεν Ηλίας απεστάλη εις Σάρεπτα της Σιδωνίας προς γυναίκα χήραν, ο δε Ελισσαίος εθεράπευσεν εκ της λέπρας Νεεμάν τον Σύρον μόνον (Πρβλ. Λουκ. 4, 25-27). Αξιοσημείωτον ότι τόσον η χήρα γυναίκα όσον και ο Νεεμάν ο Σύρος αμφότεροι ήσαν εθνικοί, δηλαδή ειδωλολάτραι.
Διά της μνείας των γεγονότων τούτων, ο Ιησούς υπεδήλου ότι οι Προφήται Ηλιού και Ελισσαίος αφ’ ενός μεν προκατήγγειλαν τον Χριστόν του Θεού, δηλονότι τον Υιόν και Λόγον του Θεού και αφ’ ετέρου εκήρυττον εις την Εκκλησίαν των Εθνών, τουτέστιν εις τους ειδωλολάτρας, οι οποίοι επρόκειτο να δεχθούν Αυτόν, [τον Χριστόν] και να θεραπευθούν εκ της πνευματικής αυτών λέπρας, λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας.
Οι Προφήται, εμπνεόμενοι υπό του Αγίου Πνεύματος με πολύν πόθον, όχι μόνον εζήτησαν να μάθουν περί της εν Χριστώ σωτηρίας εξεζήτησαν και εξηρεύνησαν προφήται οι περί της υμάς χάριτος προφητεύσαντες, ερευνώντες εις τίνα ή ποίον καιρόν εδήλου το εν αυτοίς Πνεύμα Χριστόν προμαρτυρόμενον τα εις Χριστόν παθήματα και τας μετά ταύτα δόξας. (Α΄ Πετρ. 1, 10).
Ερμηνεύοντες τους λόγους τούτους του αποστόλου Πέτρου, ο μεν Οικουμένιος λέγει: «Πνεύμα Χριστού ειρηκώς, θεολογεί τον Χριστόν» ο δε Θεοφύλακτος επισημαίνει «το λαλήσαν εν προφήταις Άγιον Πνεύμα Χριστού λέγει η Γραφή».
Αυτό Ακριβώς το Άγιον Πνεύμα, το Πνεύμα του Χριστού εφώτιζε τον νούν και την καρδίαν του αγίου ημών Προφήτου Ελισσαίου. Διό και ο υμνωδός αυτού αναφωνεί: «Χαίροις Ελισσαίε πάνσοφε, συ γαρ καθάρας τον νούν ηδονών των του σώματος, υπεδέξω ένδοξε τας αυγάς του Πνεύματος, τοις εφεξής τε πάσιν μετέδωκας, και όλος ώφθης φωτοειδέστατος· όθεν εσκήνωσας προς το φως το άδυτον υπέρ ημών πάντοτε δεόμενος, των ευφημούντων σε».
Εις το άδυτον τούτο φως, δηλονότι την ουράνιον βασιλείαν, εσκήνωσεν και ο συνεορταζόμενος τω θεσπεσίω Ελισσαίω, ο εν Αγίοις Πατήρ ημών Μεθόδιος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, ως και πάντες οι άγιοι και δίκαιοι του Θεού, οίτινες «ουκ ηγάπησαν την ψυχήν αυτών άχρι θανάτου. Διά τούτο ευφραίνεσθε ουρανοί και οι εν αυτοίς σκηνούντες» (Αποκ. 12, 12), αναφωνεί ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος.
Δεηθώμεν και ημείς, αγαπητοί μου αδελφοί, του Θεού και Πατρός των φώτων, ίνα ταίς πρεσβείαις της Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας και ταίς ικεσίαις του δικαίου προφήτου Ελισσαίου αξιωθώμεν σκηνώσαι προς το άδυτον φως της δόξης του Χριστού. Αμήν. Έτη πολλά».
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Πατριάρχης ανέγνωσε την ευχή των σταφυλών και άλλων οπωρών.
Το μεσημέρι ο φροντιστής της Μονής Αρχιμανδρίτης π. Φιλούμενος παρέθεσε γεύμα.
Πηγή: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
