Η Θεομητορική εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εoρτάσθηκε στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων την Πέμπτη, 7 Απριλίου 2022.
Κατά την εορτή αυτή η Εκκλησία βιώνει την μνήμη του γεγονότος ότι άγγελος Κυρίου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, επισκέφθηκε την Παναγία κόρη της Ναζαρέτ Μαρία και Της ανήγγειλε ότι εκ Πνεύματος Αγίου θα σαρκώσει τον Υιό του Θεού για την αναγέννηση και σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Τότε η Μαρία είπε το: «ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά το ρήμά σου» (Λουκ. 1,26), τότε συν τη ασωμάτω φωνή του αγγέλου ο Ασώματος εσωματώθη, ο Υιός και Λόγος του Θεού εσαρκώθη και η Μαρία ανεδείχθη Θεοτόκος αειπάρθενος.
Για την εορτή αυτή τελέσθηκε Θεία Λειτουργία:
Α. Στο Προσκύνημα του Ευαγγελισμού στη Ναζαρέτ, προεξάρχοντος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αυτώ του Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού, του Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου, του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου και του Αρχιεπισκόπου Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων και Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων της Ιεράς Μητροπόλεως Ναζαρέτ, του Γέροντος Καμαράση Αρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου και του Ιεροδιακόνου π. Ευλογίου, ψαλλούσης της χορωδίας της Κοινότητος Ναζαρέτ και μετεχόντων πιστών Ελληνορθοδόξων Αραβοφώνων της περιοχής της Γαλιλαίας, Ρωσοφώνων πιστών και ολίγων Ελλήνων προσκυνητών.
Στο Κοινωνικό της Θείας Λειτουργίας ο Πατριάρχης κήρυξε τον θείο λόγο, ως έπεται:
«Δώσει Κύριος αυτός υμίν σημείον· ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ, ο εστι μεθερμηνευόμενον μεθ’ ημών ο Θεός», (Ησ. 7,14/ Ματθ. 1,23) αναφωνεί ο Προφήτης Ησαΐας.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
ευλαβείς Χριστιανοί και προσκυνηταί,
Η χάρις του Αγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ημάς εν τω Αγίω τούτω τόπω, τω ηγιασμένω δηλονότι σκηνώματι Κυρίου εν τη πόλει Ναζαρέτ, ίνα ευχαριστιακώς εορτάσωμεν την φανέρωσιν «του μυστηρίου του αποκεκρυμμένου από των αιώνων εν τω Θεώ, τω τα πάντα κτίσαντι διά Ιησού Χριστού» (Εφ. 3,9) του Υιού του Θεού και Υιού της Παρθένου γενομένου.
Η Παρθένος δε αύτη, περί της οποίας ο Προφήτης Ησαΐας προκατήγγειλεν, δεν είναι άλλη από την υπό του Ευαγγελιστού Λουκά μαρτυρουμένην και Παρθένον μεμνηστευμένην ανδρί, ω όνομα Ιωσήφ εξ οίκου Δαβίδ, και το όνομα της Παρθένου Μαριάμ», (Λουκ. 1,27). Προς αυτήν εισελθών ο υπό του Θεού αποσταλείς άγγελος Γαβριήλ είπε: «Χαίρε κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου· ευλογημένη συ εν γυναιξίν… και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν… Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι· διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται Υιός Θεού», (Πρβλ. Λουκ. 1, 26-35).
Όντως η Παρθένος Μαρία είναι το υπό του υμνωδού ειρημένον· «το κεφάλαιον της σωτηρίας ημών των ανθρώπων». Και τούτο διότι το «μυστήριον της θείας του Χριστού οικονομίας», τουτέστιν η εις Χριστόν πίστις απετέλεσε το πλήρωμα του νόμου και των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, ως κηρύττει ο σοφός Παύλος λέγων: «ότε δε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν αυτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον, ίνα τους υπό νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν», (Γαλ. 4, 4-5).
Ερμηνεύων τους ως άνω λόγους του Παύλου, ο μεν Οικουμένιος επισημαίνει: «ουκ είπε διά γυναικός, … αλλ’ εκ γυναικός, δεικνύς εκ της ουσίας αυτής ειληφότα το σώμα τον Κύριον και καρπόν όντα της κοιλίας αυτής». Ο δε Ευσέβιος Εμέσης λέγει: «Επειδή γυνή προεξένησεν αμαρτίαν, εκ γυναικός ο σώζων», δηλαδή ο Χριστός. Διό και ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας εγκωμιαστικώς λέγει: «Χαίροις Μαρία Θεοτόκε, δι’ ης προήλθεν η χάρις η ανεκλάλητος, περί ης ο Απόστολος Παύλος βοών έλεγε: «επεφάνη γαρ η χάρις του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις», (Τιτ. 2, 11). Χαίροις Μαρία Θεοτόκε, δι’ ης επέλαμψε φως τοις εν σκότει και σκιά θανάτου καθημένοις. «Ο λαός φησίν ο καθήμενος εν σκότει, ίδε φως μέγα», (Πρβλ. Ματθ. 4,16). Ποίον άρα φως, ει μη τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, το φως το αληθινόν, το φωτίζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον (Πρβλ. Ιωάν. 1,9). Χαίροις Μαρία, το κειμήλιον της Οικουμένης. Αληθώς, αγαπητοί μου αδελφοί, η Παρθένος της Ναζαρέτ ανεδείχθη το «κειμήλιον της Οικουμένης». Και τούτο διότι ο Ευαγγελισμός της κεχαριτωμένης και ευλογημένης εν γυναιξίν Μαρίας (Πρβλ. Λουκ. 1,28) «ενεκαίνισεν ημίν οδόν πρόσφατον και ζώσαν» (Εβρ. 10,20). Με άλλα λόγια, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Μαρίας εγκαινίασε την οδόν της σωτηρίας, δηλαδή της θεραπείας του ανθρώπου εκ της αμαρτίας, τουτέστιν της ασθενείας και της φθοράς του θανάτου: «Εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή· ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται· και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα», (Ιωαν. 11, 25-26), λέγει Κύριος.
Ο σοφός Παύλος, αναφερόμενος εις την Ανάστασιν του Χριστού λέγει: «ει δε ανάστασις νεκρών ουκ έστιν, ουδέ Χριστός εγήγερται· ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστις υμών», (Α΄ Κορ. 15, 13-14). Τούτο σημαίνει ότι η εν Χριστώ ανάστασις ημών προϋποθέτει απαραιτήτως το μέγα της εκ των αγνών αιμάτων της Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας και εν Πνεύματι Αγίω μυστήριον της ενσαρκώσεως και ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Χωρίς της δυνάμεως της πίστεως ημών είναι αδύνατον να εκλογικεύσωμεν και κατανοήσωμεν το μυστήριον της θείας εν Χριστώ Οικονομίας. «Ιδού τίθημι εν Σιών λίθον προσκόμματος και πέτραν σκανδάλου και ο πιστεύων επ’ αυτώ ου μη καταισχυνθή· εφ’ ον δι’ αν πέση, λικμήσει», (Πρβλ. Α΄ Πετρ. 2, 6-7 και Ματθ. 21, 44), λέγει Κύριος.
Τούτο διατυπώνει εξάλλου υμνολογικώς και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγων: «Μήτηρ μεν εγνώσθης υπέρ φύσιν Θεοτόκε, έμεινας δε Παρθένος υπέρ λόγον και έννοιαν· και το θαύμα του τόκου σου, ερμηνεύσαι γλώσσα ου δύναται· Παραδόξου γαρ ούσης της συλλήψεως Αγνή, ακατάληπτος εστί ο τρόπος της κυήσεως· όπου γαρ βούλεται Θεός, νικάται φύσεως τάξις· διό σε πάντες Μητέρα του Θεού γινώσκοντες, δεόμεθά σου εκτενώς. Πρέσβευε του σωθήναι τας ψυχάς ημών».
Τα ανεξερεύνητα κρίματα και αι ανεξιχνίασται οδοί του Θεού (Πρβλ. Ρωμ. 11,33), εγένοντο γνωστά κατά τον θείον Παύλον «ταίς αρχαίς και ταίς εξουσίαις εν τοις επουρανίοις διά της Εκκλησίας», (Εφ. 3,10). Η δε Εκκλησία του Χριστού απεφάνθη διά των υπό του Αγίου Πνεύματος κινουμένων θεοφόρων αυτής Πατέρων εν Οικουμενικαίς Συνόδοις, όπως η αγνή Παρθένος Μαρία ονομάζηται Θεοτόκος. Ακούσωμεν του Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας λέγοντος: «Αρκεί τοιγαρούν προς ορθήν και αδιάβλητον της πίστεως ημών ομολογίαν, το Θεοτόκον λέγειν και ομολογείν την Αγίαν Θεοτόκον… ου γαρ θεότητα τέτοκε γυμνήν η Αγία Παρθένος, αλλ’ ενωθέντα σαρκί τον του Θεού Λόγον … και ούτως έσται λοιπόν αληθές, ότι Θεοτόκος γέγονεν η αγία Παρθένος αποτεκούσα παραδόξως ένα Χριστόν, παραπλησίως ημίν μετεσχηκότα σαρκός και αίματος, (Πρβλ. Εβρ. 2,14) και ομοούσιον, αυτή και ημίν κατά το ανθρώπινον, ως είναι την σάρκα εκ της Θεοτόκου Μαρίας».
Ιδού, λοιπόν, αγαπητοί μου αδελφοί, διά τι η αγία ημών Εκκλησία εν ύμνοις μεγαλύνει την Θεοτόκον και Μητέρα του Θεού, ην ο άγγελος Γαβριήλ ευηγγελίσατο αυτή «μη φοβού Μαριάμ, εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ», (Λουκ. 1,30).
Ημείς δε μετά του υμνωδού είπωμεν: «Τιμιωτέρα των ενδόξων Χερουβίμ, υπάρχεις Παναγία Παρθένε· εκείνα γαρ την θείαν μη φέροντα δύναμιν πτέρυξι κατακεκαλυμμένω προσώπω, την λειτουργίαν επιτελούσιν· αυτή δε σεσαρκωμένον τον Λόγον, αυτόπτως ορώσα φέρεις, ον απαύστως ικέτευε, υπέρ των ψυχών ημών και υπέρ παύσεως των πολέμων και υπέρ ειρήνης εν τη περιοχή ημών και σύμπαντι τω κόσμω», έτη πολλά και ευλογημένον Πάσχα. Αμήν».
Το μεσημέρι, ο Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός παρέθεσε τράπεζα στην Πατριαρχική συνοδεία, τον κ. Σεζάρ Μαρτζήε και άλλους, όπου ο Πατριάρχης και πάλι προσεφώνησεν ως έπεται:
«Και οφθήσεται η δόξα Κυρίου και όψεται πάσα σαρξ το σωτήριον του Θεού, ότι Κύριος ελάλησε», (Ησ. 40,5), αναφωνεί ο Προφήτης Ησαΐας.
Ιερώτατε Μητροπολίτα Ναζαρέτ κ. Κυριακέ,
Σεβαστοί Άγιοι Πατέρες και αδελφοί,
Εντιμότατε Πρόεδρε κ. Bassim και σεβαστά μέλη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου,
Αγαπητοί συνδαιτημόνες,
Η Αγία ημών Εκκλησία εορτάζει σήμερον το χαρμόσυνον και παγκόσμιον γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δηλονότι της φανερώσεως του «Σωτηρίου του Θεού», το οποίον έλαβε χώραν εν τη ιστορική και αγιογραφική πόλει υμών Ναζαρέτ.
Η διά μέσου των αιώνων παρουσία των Χριστιανών εν τη Αγία Γη και δη εν τη πολει Ναζαρέτ, αποτελεί απόδειξιν μαρτυρούσαν την ιεράν αποστολήν της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, της ευαγγελιζομένης την αγάπην, την ειρήνην και την δικαιοσύνην του Χριστού. Επιπλέον δε, αποτελεί απόδειξιν ότι η Εκκλησία ως το σώμα του Χριστού, ο δε Χριστός η κεφαλή του σώματος αυτού και της Εκκλησίας» (Πρβλ. Εφ. 1, 22-23) είναι ο ευλογημένος της κοιλίας της αγνής κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας θείος καρπός ο παρέχων τω κόσμω το φως της ζωής και της αληθείας.
Το αληθινόν τούτο φως της ζωής και της ελπίδος φαίνει πάσιν τοις ανθρώποις, ως άλλος φάρος εν τω ιστορικώ ημών κόσμω της ούτω καλουμένης «Νέας Τάξεως», ένθα κυριαρχεί η ανομία, η σύγχυσις, «πόλεμοι και ακαταστασίαι» (Λουκ. 20,9). «Όπου γαρ ζήλος και εριθεία, εκεί και ακαταστασία και παν φαύλον πράγμα», (Ιακ. 3,16), κηρύττει ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος και πρώτος Ιεράρχης των Ιεροσολύμων.
Λέγομεν τούτο, διά να καταδείξωμεν το υπερβάλλον μέγεθος της δυνάμεως της Εκκλησίας γενικώτερον και της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, τουτέστιν του Ρούμ-Ορθοδόξου Πατριαρχείου ειδικώτερον, του αποτελούντος την εγγύησιν της Νέας Διαθήκης κατά θείον Παύλον λέγοντα: «Κατά τοσούτον κρείττονος διαθήκης γέγονεν έγγυος Ιησούς Χριστός» (Εβρ. 7,22) και απλούστερον, όσον ο Ιησούς Χριστός εγένετο ιερεύς ύψιστος, τόσον περισσότερον έγινε και εγγυητής και μεσίτης ανωτέρας και αιωνίου Διαθήκης.
Ημείς δε, αγαπητοί μου αδελφοί, ακούοντες εις την θεόπνευστον φωνήν του Ιερωτάτου Παύλου: «πάντες δε οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ ‘Ιησού διωχθήσονται· πονηροί δε άνθρωποι και γόητες προκόψουσιν επί το χείρον, πλανώντες και πλανώμενοι», (Β΄ Τιμ. 3, 12-13) καλούμεθα ίνα μείνωμεν πιστοί εις την Μίαν, Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν ημών, της οποίας η Θεοτόκος και Μητέρα του Θεού ανεδείχθη και Μητέρα της Εκκλησίας του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Αμήν.
Επιτρέψατε Ημίν, όπως αναγγείλωμεν υμίν την επίσημον έγκρισιν της χρηματοδοτήσεως της ανακαινίσεως του Ιερού Προσκυνήματος του Ναού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εν Ναζαρέτ, υπό του γνωστού Ρωσικού ιδρύματος. Ελπίζομεν το συντομώτερον δυνατόν να αρχίσωμεν τας εργασίας Θεού θέλοντος.
Έτη πολλά και ευλογημένον Πάσχα».
Β. Στην Γεθσημανή στο Θεομητορικό Μνήμα προεξήρχε της θείας Λειτουργίας ο Αρχιεπίσκοπος Σεβαστείας κ. Θεοδόσιος, συλλειτουργούντων αυτώ του Αρχιμανδρίτου π. Κλαυδίου και των εφημερίων του Προσκυνήματος, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος εις τα Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.
Την Αρχιερατική Συνοδεία και το εκκλησίασμα εδεξιώθη ο προσφάτως αναλαβών καθήκοντα ηγουμένου Μητροπολίτης Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ.
Πηγή: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων