Την Δευτέρα, 21 Νοεμβρίου 2022, εoρτάσθηκε στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων η εορτή της Συνάξεως των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ και πασών των Ασωμάτων Δυνάμεων.
Διά του όρου «Σύναξις» η Εκκλησία εννοεί την συναγωγήν – συγκέντρωσιν των μελών της, διά να ευχαριστήσουν και υμνήσουν τους Αρχαγγέλους και ιδίως τον Αρχάγγελον Μιχαήλ, διά το ότι αντέστη εις την επανάστασιν του Εωσφόρου εναντίον του Θεού λέγων: «στώμεν καλώς στώμεν μετά φόβου» και συνετάχθη ως προεξάρχων των αγγέλων υπέρ του ονόματος του Υψίστου Θεού.
Η εορτή αύτη εωρτάσθη:
A. Εις Ιόππην, εις τον Ιερόν Ναόν των Αρχαγγέλων εις την αρχαίαν Ιόππην (Jaffa), τον οποίον Ναόν ανήγειρε μετά την ολοσχερή εκ πυρκαιάς καταστροφήν του παλαιού ο Ηγούμενος Αρχιεπίσκοπος Ιόππης κ. Δαμασκηνός.
Της θείας Λειτουργίας εν αυτώ προεξήρξεν ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος συλλειτουργούντων Αυτώ του Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού, του εκ της Εκκλησίας της Ελλάδος παρεπιδημούντος Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνου, του ηγουμένου Αρχιεπισκόπου Ιόππης κ. Δαμασκηνού, του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων ως του Γέροντος Καμαράση Αρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, του Αρχιμανδρίτου π. Ιερωνύμου, του Αρχιμανδίτου π. Νήφωνος, Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων, Ιερέων εξ Ελλάδος ως Αρχιμανδρίτου π. Τιμοθέου της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου και των Ιεροδιακόνων π. Ευλογίου και π. Δοσιθέου, ψάλλοντος ψάλτου εξ Ελλάδος ελληνιστί δεξιά, ψαλλούσης και της χορωδίας της Κοινότητος Ιόππης ελληνιστί και αραβιστί αριστερά, παρουσία του Πρέσβεως της Ελλάδος εις Τελ Αβίβ κ. Κυριακού Λουκάκη και στρατιωτικού ακολούθου και προσευχομένου του ποιμνίου της Ιόππης και μελών της Ρωσοφώνου και Ρουμανοφώνου Κοινότητος του Πατριαρχείου εν ευλαβεία πολλή.
Εις το Κοινωνικόν της θείας Λειτουργίας ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος προσεφώνησε διά της κάτωθι προσφωνήσεως Αυτού:
«Ευλογείτε τον Κύριον, πάντες οι άγγελοι αυτού, δυνατοί ισχύι ποιούντες τον λόγον αυτού του ακούσαι της φωνής των λόγων αυτού· ευλογείτε τον Κύριον, πάσαι αι δυνάμεις αυτού, λειτουργοί αυτού ποιούντες το θέλημα αυτού», αναφωνεί ο ψαλμωδός.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί,
Αι νοεραί τάξεις των ασωμάτων Αγγελικών δυνάμεων συνήγαγον πάντας ημάς εν τω φερωνύμω Ναώ αυτών, εν τη αγιογραφική και ιστορική υμών πόλει Ιόππη, ίνα λατρευτικώς εορτάσωμεν την Σύναξιν των Αρχιστρατήγων αυτών Μιχαήλ και Γαβριήλ και των λοιπών αγίων αΰλων και ουρανίων ταγμάτων.
Τα ουράνια και άϋλα ταύτα τάγματα, τα οποία μνημονεύονται εις τας αγίας Γραφάς, την τε Παλαιάν και Καινήν Διαθήκην, είναι εννέα και διακρίνονται διά της ονομασίας αυτών ως: Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι, Κυριότητες, Εξουσίαι, Αρχαί, Δυνάμεις, Αρχάγγελοι και Άγγελοι. Πρώτιστος και ουσιαστικός σκοπός τούτων είναι η ακατάπαυστος δοξολογία του Αγίου Τριαδικού Θεού, κατά την αψευδή μαρτυρίαν του μεγαλοφωνοτάτου Ησαΐου λέγοντος: «Και εγένετο του ενιαυτού, ου απέθανεν ‘Οζίας ο βασιλεύς, είδον τον Κύριον καθήμενον επί θρόνου υψηλού και επηρμένου, και πλήρης ο οίκος της δόξης αυτού· και Σεραφίμ ειστήκεισαν κύκλω αυτού, εξ πτέρυγες τω ενί και εξ πτέρυγες τω ενί, και ταίς μεν δυσί κατεκάλυπτον το πρόσωπον, ταίς δε δυσί κατεκάλυπτον τους πόδας και ταίς δυσίν επέταντο· και εκέκραγεν έτερος προς τον έτερον και έλεγον· άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ, πλήρης πάσα η γη της δόξης αυτού», (Ησαΐου 6,1-3).
Κατά δε τον ευαγγελιστήν Λουκάν, τον αναφερόμενον εις το χαρμόσυνον μήνυμα προς τους ποιμένας υπό του αγγέλου: «ότι ετέχθη υμίν σήμερον Σωτήρ, ος εστι Χριστός Κύριος, εν πόλει Δαυΐδ», λέγει, «εξαίφνης εγένετο συν τω αγγέλω πλήθος στρατιάς ουρανίου αινούντων τον Θεόν και λεγόντων: δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», (Λουκ. 2, 11-14).
Όσον αφορά εις την φύσιν και ιδιότητα των αγγέλων, ο θείος Παύλος λέγει, ότι ούτοι [οι Άγγελοι] «εισί λειτουργικά πνεύματα, εις διακονίαν αποστελλόμενα διά τους μέλλοντας κληρονομνείν σωτηρίαν», (Εβρ. 1,14). Ερμηνεύων τους λόγους τούτους του Παύλου ο Άγιος Θεοφύλακτος λέγει: «Επαίρει [= διεγείρει] τα φρονήματα των ακροατών, δεικνύς πολλήν περί ημάς του Θεού την κηδεμονίαν, είγε αγγέλους τους υπερέχοντας ημών έταξε διακονείν τα προς σωτηρίαν ημών. Τούτο εξ άλλου επιβεβαιώνουν και οι λόγοι του Κυρίου λέγοντος: «’Οράτε μη καταφρονήσητε ενός των μικρών τούτων· λέγω γαρ υμίν ότι οι άγγελοι αυτών εν ουρανοίς διά παντός βλέπουσι το πρόσωπον του πατρός μου του εν ουρανοίς», (Ματθ. 18,10). Εις το σχόλιόν του ο Ζιγαβηνός λέγει, ότι «οι άγγελοι τοσαύτην εις Θεόν έχοντες παρρησίαν ως διά παντός εν ουρανοίς οράν τον Θεόν».
Όντως, οι άγγελοι υφίστανται εν τοις ουρανοίς, ένθα βλέπουσι τον Θεόν Πατέρα. Και τούτο διότι, ως λέγει ο ψαλμωδός: «Κύριος εν τω ουρανώ ητοίμασε τον θρόνον αυτού και η βασιλεία αυτού πάντων δεσπόζει», (Ψαλμ. 102,19). Η δε βασιλεία του Θεού, η δεσπόζουσα ή μάλλον επεκτεινομένη εφ’ όλης της κτίσεως, δεν είναι άλλη από την δημιουργίαν του σύμπαντος κόσμου ορατού και αοράτου, του οποίου ο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού πλασθείς άνθρωπος (Πρβλ. Γένεσις. 1,2) αποτελεί την κορωνίδα.
Αξιοσημείωτον ότι το μεν «κατ’εικόνα» αναφέρεται εις την ψυχήν του ανθρώπου, το δε «καθ’ ομοίωσιν» εις την προαίρεσιν αυτού, δηλαδή την ελευθέραν θέλησιν του ανθρώπου διά να γίνη τέλειος. Ας ακούσωμεν του Μεγάλου Βασιλείου: «Το μεν κατ’ εικόνα φύσει δέδοται ημίν, το δε καθ’ ομοίωσιν εκ προαιρέσεως και οίκοθεν [κατ’ οικείαν κρίσιν] κατορθούμεν ύστερον».
Με άλλα λόγια, το καθ’ ομοίωσιν αρχίζει από την επίγειον ημών ζωήν και κορυφούται εις την επουράνιον ζωήν, όπου «όμοιοι Αυτώ [τω Θεώ] εσόμεθα, ότι οψόμεθα αυτόν καθώς εστιν», (Α’ Ιωάν. 3,2). Και αληθώς λέγει ο θείος Παύλος, όσον καιρόν ευρισκόμεθα εις το φθαρτόν τούτο σώμα στενάζομεν, διότι με πολύν πόθον επιθυμούμεν να φορέσωμεν επάνω μας σαν άλλον ένδυμα την μόνιμον κατοικίαν μας, η οποία θα μας δοθή από τον ουρανόν. «Και γαρ εν τούτω στενάζομεν, το οικητήριον ημών το εξ ουρανού επενδύσασθαι επιποθούντες», ( Β΄ Κορ. 5,2).
Εκ της μονίμου εν ουρανοίς κατοικίας εκπέμπεται η χάρις της αφθαρσίας. Και τούτο, διότι πάντες οι κατοικούντες την ουράνιον πόλιν, «εννοώ τα τάγματα των αγίων Αγγέλων φέρουσι άφθαρτα σώματα», λέγει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. «Ότι δοτόν το χρήμα εστι», «και διά τούτο πάντας τους την άνωθεν οικούντες, πάλιν φημί δη τα των αγγέλων συντάγματα εν αφθάρτοις είναι σώμασιν».
Η αγία ημών Εκκλησία τιμά και γεραίρει την σύναξιν των αγίων Ασωμάτων και ουρανίων ταγμάτων και δη του αρχιστρατήγου Γαβριήλ και του διαπρεπεστάτου αυτών Μιχαήλ του Ταξιάρχου, διότι ούτοι επέδειξαν πολλάς χάριτας και ευεργεσίας εις το ανθρώπινον ημών γένος. Επί πλέον ο Ταξίαρχος των αγγέλων Μιχαήλ είναι εκείνος, ο οποίος συνήγαγε τα τάγματα των αγγέλων και είπεν: «Πρόσχωμεν», όταν είδε τον αποστάτην άγγελον, δηλονότι τον αλαζονευόμενον Σατανάν πεσόντα εκ του ουρανού, ως ηκούσαμεν εις το σημερινόν ευαγγελικόν ανάγνωσμα του Κυρίου, λέγοντος εις τους μαθητάς αυτού: «Εθεώρουν τον Σατανάν ως αστραπήν εκ του ουρανού πεσόντα», (Λουκ. 10,18).
Ερμηνεύων τον ως άνω λόγον του Κυρίου, ο Μέγας Βασίλειος λέγει ότι ο Σατάν εξέπεσε της εξουσίας την οποίαν είχεν: «τουτέστι της οικείας αρχής εκπεσόντα και κάτω γενόμενον, ίνα πατήται υπό των εις Χριστόν ηλπικότων».
Το «Πρόσχωμεν» του Αρχαγγέλου Μιχαήλ αφ’ ενός, και το παράγγελμα του Σωτήρος ημών Χριστού: «πλην εν τούτω μη χαίρετε, ότι τα πνεύματα υμίν υποτάσσεται· χαίρετε δε ότι τα ονόματα υμών εγράφη εν τοις ουρανοίς», (Λουκ. 10, 20) αφ’ετέρου, απευθύνονται και εις ημάς, τους αναγεννηθέντας και ελπίζοντας εις Χριστόν σταυρωθέντα και αναστάντα, ως κηρύττει ο Απόστόλος Πέτρος: «Ευλογητός ο Θεός και Πατήρ του Κυρίου ημών ‘Ιησού Χριστού, ο κατά το πολύ αυτού έλεος αναγεννήσας ημάς εις ελπίδα ζώσαν δι’ αναστάσεως ‘Ιησού Χριστού εκ νεκρών», (Α’ Πετρ. 1,3).
Διό και ημείς μετά του υμνωδού είπωμεν: «Όπου επισκιάση η χάρις σου Αρχάγγελε, εκείθεν του διαβόλου διώκεται η δύναμις· ου φέρει γαρ τω φωτί σου προσμένειν, ο πεσών Εωσφόρος· Διό αιτούμέν σε τα πυρφόρα αυτού βέλη, τα καθ’ ημών κινούμενα απόσβεσον, τη μεσιτεία σου λυτρούμενος ημάς, εκ των σκανδάλων αυτού, αξιΰμνητε Μιχαήλ Αρχάγγελε», Αμήν. Έτη πολλά και ευλογημένα Χριστούγεννα!»
Την μεσημβρίαν ηκολούθησε δεξίωσις και Τράπεζα παρά του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού.
Β. Εις Ιεροσόλυμα, εις την εν τη Παλαιά Πόλει των Ιεροσολύμων Ιεράν Μονήν των Αρχαγγέλων, εις την οποίαν προεξήρξε του Εσπερινού αφ’ εσπέρας ο Ηγούμενος της Μονής αυτής και ανακαινιστής του Ναού αυτής Αρχιεπίσκοπος Λύδδης κ. Δημήτριος, συλλειτουργούντων του Γέροντος Δραγουμάνου Αρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, του Αρχιμανδρίτου π. Ιερωνύμου, Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων, του Ιεροδιακόνου Συμεών ψαλλόντων του κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου μετά των μαθητών της Πατριαρχικής Σχολής Σιών και μετεχόντων εν κατανυκτική προσευχή Ελληνοφώνων, Αραβοφώνων και άλλων πιστών και μοναχών. Την πρωΐαν προεξήρξε της θείας Λειτουργίας ο Αρχιεπίσκοπος Μαδάβων κ. Αριστόβουλος, συλλειτουργούντων του Αρχιμανδρίτου π. Διονυσίου, του π. Νεκταρίου και των Ιεροδιακόνων π. Συμεών και π. Πατρικίου, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος εις τα Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.
Την Αρχιερατικήν Συνοδείαν και το εκκλησίασμα εδεξιώθη ο ηγούμενος της Μονής Αρχιεπίσκοπος Λύδδης κ. Δημήτριος.
Πηγή: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
