Η αναγνώριση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, κατά κοινή ομολογία, ήταν μάθημα ετοιμότητας και εκκλησιαστικής διπλωματίας.
Ο κ. Βαρθολομαίος προνόησε και έσπευσε έγκαιρα να προλάβει τις εξελίξεις. Επέδειξε διπλωματική ευελιξία και εκκλησιαστική μαεστρία. Δεν έδωσε το περιθώριο στη Ρωσική Εκκλησία και τους φίλους τους Σέρβους που μοιράζονται το ίδιο πνεύμα, να αναγνωρίσουν την Εκκλησία με το επίθετο «μακεδονική».
Η αλήθεια είναι πως αν είχε σχεδιάσει καλύτερα και την παραχώρηση της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας, οι σχέσεις με τους Ρώσους ίσως να μην είχαν καταβαραθρωθεί όπως είναι σήμερα.
Τότε ο Πατριάρχης ίσως θα έπρεπε να έχει μεριμνήσει να βρουν κοινή γραμμή οι Ουκρανοί Μητροπολίτες Επιφάνιος και Ονούφριος πριν τους παραχωρήσει το Αυτοκέφαλο.
Βέβαια οι εξελίξεις στην Ουκρανία δείχνουν πως Ονούφριος και Επιφάνιος είναι θέμα χρόνου και με κάποιον τρόπο, προβλέπω, θα τα βρουν. Το πώς δεν μπορώ να το γνωρίζω. Όμως ο πόλεμος με τη Ρωσία ξύπνησε την κοινή εθνική τους συνείδηση και πληροφορούμαι πως κινούνται σε φάση σύγκλισης θέσεων.
Στην περίπτωση της γείτονος χώρας, ο κ. Βαρθολομαίος τα ζύγισε καλύτερα τα δεδομένα.
Τι ωφέλησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και κατ’ επέκταση την Εκκλησία της Ελλάδος από αυτή την κίνηση, είναι απλό. Οριστικά στην περιοχή δίπλα από τα ελληνικά σύνορα δεν θα υπάρχει Εκκλησία με το επίθετο Μακεδονία.
Φανταστείτε το μπέρδεμα να έχεις την «Εκκλησία της Μακεδονίας» στα Σκόπια, όταν δίπλα οι μητροπόλεις της Φλώρινας, της Καστοριάς και των γύρω περιοχών περιλαμβάνουν το επίθετο «Μακεδονία» όπως π.χ. Άνω Μακεδονίας κ.λπ.
Χοντρά μπερδέματα που ανοίγουν «κερκόπορτες» και τις… ορέξεις στο μέλλον για γεωπολιτικές, εθνικές και όχι μόνο εκκλησιαστικές αναταράξεις στην περιοχή.
Τώρα η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος έκοψε κάθε παρόμοια όρεξη. Η αλήθεια είναι πως τουλάχιστον στην περίπτωση της «δικής μας» Μακεδονίας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ωφέλησε περισσότερο με αυτή του την κίνηση, απ’ όσο οι Έλληνες πολιτικοί μας.
Πληροφορούμαι πάντως πως οι κινήσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη ήταν σε κοινή γραμμή και σε γνώση της Εκκλησίας της Ελλάδος και της ελληνικής κυβέρνησης.
Για να είμαστε ειλικρινείς οι σχέσεις μεταξύ των Ορθόδοξων Εκκλησιών κρέμονται από μία κλωστή. Κανείς δε θέλει να επιδεινωθούν περισσότερο τα πράγματα.
Αυτό το διαπίστωσαν και το παραδέχτηκαν όλοι όσοι ήταν παρόντες στις προπαρασκευαστικές εργασίες του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών που έγινε στην Κύπρο. Όλοι ψάχνουν έναν τρόπο να το «μαζέψουν». Κι αν αφήσουν τους εγωισμούς, θα το επιτύχουν.
Έχουν χάσει την επαφή
«Στο Άγιο Όρος υπάρχουν κάποιες Μονές που έδειξαν περισσότερη προσοχή στα έργα, στα προγράμματα και τις δημόσιες σχέσεις και άφησαν παράμερα την πνευματικότητα».
Αυτό ήταν το σχόλιο ηλικιωμένου Μητροπολίτη σε «αδελφό» του νεότερο στις Ν. Χώρες.
«Παρακολουθούν αμέτοχοι τα όσα λέγονται και γράφονται γι’ αυτούς χωρίς να τους έχει αγγίξει αγιοπνευματικά η κατάσταση. Σα να έχουν ζαλιστεί…». Καταγράφω απλώς το σχόλιο.
“Μελχισεδέκ”