Ζήτημα κανονικής τάξης θέτει ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, με αφορμή την τέλεση Θείας Λειτουργίας στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά από τον Μητροπολίτη Μεσογαίας κ. Νικόλαο.
Στην επιστολή του ο Πατριάρχης Θεόφιλος τονίζει πως “δημιουργείται πρόβλημα” καθώς δεν ενημερώθηκε το Πατριαρχείο για την πρόσκληση και την παρουσία του Μητροπολίτη της Εκκλησίας της Ελλάδος στην εν λόγω Μονή για την τέλεση Θείας Λειτουργίας.
Υπογραμμίζει ακόμη ότι κατά τη θεία λειτουργία, που έλαβε χώρα την ημέρα της εορτής της Αγίας Αικατερίνης, ο Μητροπολίτης Μεσογαίας μνημόνευσε μόνο τη Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και τον Αρχιεπίσκοπο Σινά κ. Δαμιανό, χωρίς καμία μνεία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων, “σε αντίθεση προς τη λειτουργική και κανονική τάξη που ισχύει στα Παλαίφατα Πατριαρχεία”.
“Διερωτώμεθα εάν η Αυτονομία της Μονής ή το “αδέσποτο” αυτής, όπως ισχυρίζονται οι Σιναϊτες Πατέρες, αναιρεί την τάξη των Δίπτυχων και σε ποια κανονική βάση στηρίζεται η αναίρεση αυτή”, αναφέρει με νόημα ο Πατριάρχης Θεόφιλος στην επιστολή του προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών.
Καλεί τέλος τον κ. Ιερώνυμο να συστήσει στους Αρχιερείς της Εκκλησίας της Ελλάδος, εάν επιθυμούν να λειτουργήσουν στη Μονή του Όρους Σινά, να ενημερώνουν το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, καθώς “η αυτονομία της Μονής δεν αναιρεί το γεγονός ότι βρίσκεται σε κανονικό έδαφος της δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων”.
Διαβάστε την επιστολή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών
Αριθμ. Πρωτ.
788
Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος και Πρόεδρε της Ιεράς Συνόδου της εν Ελλάδι Αγιωτάτης Εκκλησίας εν Χριστώ τω Θεώ, λίαν αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της Ημών Μετριότητος Κύριε Ιερώνυμε. Την Υμετέραν περισπούδαστον Ημίν Μακαριότητα εν φιλήματι αγίω περιπτυσσόμενοι, ηδέως προσαγορεύομεν.
Διά των Πατριαρχικών αδελφικών Ημών Γραμμάτων τούτων επικοινωνούμεν εν τω πνεύματι της αδελφικής εν Χριστώ αγάπης μετά της Υμετέρας λίαν αγαπητής και περισπουδάστου Ημίν Μακαριότητος, αφορμήν λαμβάνοντες εκ της εφετινής εορτής της Αγίας ενδόξου μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης της πανσόφου εν τη Ιερά Μονή του Θεοβαδίστου Όρους Σινά.
Ως γνωστόν, η μακραίων κανονική παράδοσις της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας, μαρτυρουμένη εις πλείστα κανονικά και συνοδικά έγγραφα, (π.χ. εις την Κανονικήν Επιστολήν του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Γενναδίου Σχολαρίου προς τον Μάξιμον Σοφιανόν Ηγούμενον της Μονής Σινά, εις τας αποφάσεις της Συνοδικής Συνελεύσεως εν Καίρω κατά το έτος 1557 υπό των Πατριαρχών Αλεξανδρείας Ιωακείμ, Αντιοχείας Ιωακείμ και Ιεροσολύμων Γερμανού, εις την απόφασιν της εν Μόσχα Ιεράς Συνόδου του έτους 1667, εις το Πατριαρχικόν Γράμμα του Οικουμενικού Πατριάρχου Μεθοδίου Γ΄), προσέτι δε και εις τας ομολογίας πίστεως, τας οποίας έδιδον και εισέτι δίδουν οι Αρχιεπίσκοποι Σιναίου ενώπιον των Πατριαρχών Ιεροσολύμων κατά την χειροτονίαν αυτών, αλλά και εις το έγκυρον Συνταγμάτιον του Πατριάρχου Ιεροσολύμων Χρυσάνθου, ορίζει την Μονήν ταύτην ούσαν εντός των ορίων της δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, απ’ αιώνων Αυτοδέσποτον, Αυτόνομον και Ανεξάρτητον, διοικουμένην υπό της Ιεράς Συνάξεως των Σιναιτών Πατέρων.
Την παράδοσιν και τάξιν ταύτην αφ’ ημερών της εκλογής Ημών εις τον Πατριαρχικόν Θρόνον και Ημείς, στοιχούντες εις τας Κανονικάς Αρχάς, τας οποίας έθεσαν οι προκάτοχοι Ημών, εν οις και ο πολύς Σιναίτης Πατριάρχης Ιεροσολύμων Νεκτάριος, εσεβάσθημεν απολύτως, άνευ παρεμβάσεώς τινος εις τα εσωτερικά, διοικητικά θέματα της Μονής ή τας εξωτερικάς δραστηριότητας αυτής.
Τούτων ούτως ακριβώς τηρουμένων, εσχάτως δημιουργείται πρόβλημα, ως μη ώφελε, εκ της μη ενημερώσεως του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων υπό των Σιναιτών Πατέρων, διά την πρόσκλησιν Ιεραρχών εξ ετέρων Εκκλησιαστικών Κλιμάτων, επί τω σκοπώ της τελεσιουργίας της Θείας Ευχαριστίας εν τη Ιερά Μονή, ιδία δε κατά την εορτήν της Αγίας Αικατερίνης. Ημείς καθ’ έκαστον έτος αποστέλλομεν αντιπροσωπείαν διά την εορτήν ταύτην, χωρίς να γνωρίζωμεν ποίους Αρχιερείς άλλων Εκκλησιών θα συναντήσωμεν εκεί, καθισταμένων ούτω των αντιπροσώπων Ημών μαρτύρων κανονικής αταξίας.
Εις την Θείαν Λειτουργίαν της εορτής της Αγίας Αικατερίνης εφέτος προέστη ο Ιερώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, άνευ οιασδήποτε γνώσεως Ημών και εμνημόνευσεν εις την Θείαν Λειτουργίαν, προφανώς εκ παρερμηνείας, την Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος και τον Αρχιεπίσκοπον Σιναίου κ. Δαμιανόν, άνευ ουδεμιάς μνείας του Πατριάρχου Ιεροσολύμων, εν αντιθέσει προς την λειτουργικήν και κανονικήν τάξιν την ισχύουσαν εν τοις Παλαιφάτοις Πατριαρχείοις. Διερωτώμεθα εάν η Αυτονομία της Μονής ή το «Αδέσποτον» αυτής, ως ισχυρίζονται οι Σιναίται Πατέρες, αναιρεί την τάξιν των Διπτύχων και επί ποίας κανονικής βάσεως ερείδεται η αναίρεσις αύτη.
Γνωρίζομεν τη Υμετέρα Μακαριότητι ότι διά των ως άνω ουδαμώς εκφράζομεν πρόθεσιν καταλύσεως του «Αυτοδεσπότου» χαρακτήρος διοικήσεως της Μονής, αλλ’ αντιθέτως προτιθέμεθα, ίνα προστατεύσωμεν εν παντί το Καθεστώς αυτής εν τω πλαισίω όμως των κανονικών επιταγών των Πατέρων και των Συνόδων (35ος Αποστόλων, 2ος Β΄ Οικουμενικής, 20ος Πενθέκτης, 13ος και 22ος Αντιοχείας κ.α.), διό και παρεκαλέσαμεν τους Σιναίτας Πατέρας, ίνα τηρούν την κανονικήν τάξιν επί του προκειμένου ζητήματος προς διασφάλισιν «της ενότητος του Πνεύματος εν τω συνδέσμω της ειρήνης» (Εφ. 4,3).
Εκθέτοντες ταύτα, παρακαλούμεν την Υμετέραν Μακαριότητα, όπως συστήση εις τους Αρχιερείς της Εκκλησίας της Ελλάδος, οσάκις επιθυμούν να λειτουργήσουν εις την Ιεράν Μονήν Θεοβαδίστου Όρους Σινά, να ενημερώνουν το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων, καθώς πράττουν οι Αρχιερείς των λοιπών αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών, διότι η Αυτονομία της Μονής δεν αναιρεί το γεγονός ότι αύτη δεν ευρίσκεται εις μετέωρόν τινα κατάστασιν αλλ’ επί κανονικού εδάφους της δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Εφ’ οις, αποδιδόντες Αυτή τον εν Κυρίω ασπασμόν από του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου του Σωτήρος ημών Χριστού, διατελούμεν.
Εν τη Αγία Πόλει Ιερουσαλήμ ͵βκβʹ Δεκεμβρίου κα΄.
Της Υμετέρας Πεφιλημένης Μακαριότητος
Αγαπητός εν Χριστώ αδελφός
ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ΄
Πατριάρχης Ιεροσολύμων