Επίτιμος Διδάκτωρ του ΕΚΠΑ ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος

Την αναγόρευση του κορυφαίου Ιεράρχη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μητροπολίτη Γέροντος Χαλκηδόνος Εμμανουήλ, σε Επίτιμο Διδάκτορα, αποφάσισε η Σύγκλητος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ύστερα από ομόφωνη εισήγηση του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας, κατόπιν σχετικής πρότασης των καθηγητών Εμμανουήλ Καραγεωργούδη, Ευστάθιου Λιανού-Λιάντη και Ιωάννας Κομνηνού.

Στην πρόταση των καθηγητών τονίζεται ότι ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Εμμανουήλ είναι πολυσχιδής προσωπικότητα με διεθνές κύρος και εμβέλεια και μεγάλη συμβολή στον διορθόδοξο, διαχριστιανικό και διαθρησκειακό διάλογο, στην εξάλειψη του φονταμενταλισμού και του θρησκευτικού φανατισμού, στην εμπέδωση της παγκόσμιας ειρήνης, αλλά και στην καλλιέργεια της θεολογικής γνώσης και ότι η πολύπλευρη και πολυεπίπεδη προσφορά του είναι πλήρως εναρμονισμένη και προάγει τους σκοπούς του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας, αλλά και του ΕΚΠΑ εν γένει.

Ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Εμμανουήλ (Αδαμάκης), Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Βιθυνίας, γεννήθηκε στον ‘Αγιο Νικόλαο Κρήτης στις 19 Δεκεμβρίου 1958. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου και πραγματοποίησε ευρύτερες σπουδές στην Φιλολογική Σχολή του Καθολικού Ινστιτούτου Παρισίων παράλληλα προς τις Θεολογικές του σπουδές στο Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου.

Το 1984 έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα (Master) του Οικουμενικού Ινστιτούτου του Καθολικού Πανεπιστημίου Παρισίων, το δε επόμενο έτος το προδιδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Σορβόννης (Paris IV) στην Ιστορία των Θρησκειών.

Διάκονος και Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε το 1985. Το 1987 έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο (Master) από τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης και ανέλαβε καθήκοντα Πρωτοσυγκέλου της Ιεράς Μητρόπολης Βελγίου, διατελέσας και Ιερατικώς Προϊστάμενος της Ενορίας των Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ Βρυξελλών. Επί εικοσαετία (1994-2014) διηύθυνε το Γραφείο της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1996 εξελέγη Επίσκοπος της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Ρηγίου, ως Βοηθός Επίσκοπος του Μητροπολίτη Βελγίου.

Την 20ή Ιανουαρίου 2003 εξελέγη παμψηφεί, από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μητροπολίτης Γαλλίας, ενώ του ανετέθη, παράλληλα, και η εκπροσώπηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον Θεολογικό Διάλογο της Ορθοδοξίας με τις Αρχαίες Ανατολικές Εκκλησίες, και ταυτόχρονα εξακολουθεί να κατέχει τη θέση του προέδρου των διμερών Ακαδημαϊκών Συναντήσεων με το Ισλάμ και τον Ιουδαϊσμό.

Είναι πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διαθρησκευτικού Ιδρύματος KAICIID, συντονιστής (comoderator) του Διεθνούς Οργανισμού Religions for Peace και έχει διατελέσει πρόεδρος του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (ΚΕΚ). Μετείχε πολλών οικουμενικών και επιστημονικών συνεδρίων.

Στις 17 Φεβρουαρίου 2021 ετέθη στην κορυφή του Συνταγματίου των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Θρόνου, εκλεγείς ομοφώνως Ποιμενάρχης της Γεροντικής Μητροπόλεως Χαλκηδόνος. Ο Γέρων Χαλκηδόνος καθ’ όλη την πορεία του ως Ιεράρχης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας διακρίθηκε για την αφοσίωσή του στη διορθόδοξο, διαχριστιανική και διαθρησκειακή διακονία.

Την τελευταία εικοσαετία, ως πρόεδρος της Ορθοδόξου Επισκοπικής Συνελεύσεως στη Γαλλία, ενεθάρρυνε ακούραστα τη διορθόδοξο συνεργασία. Η Ορθόδοξος Επισκοπική Συνέλευσις Γαλλίας είναι μια από τις παλαιότερες και τις πλέον δραστήριες Ορθόδοξες Επισκοπικές Συνελεύσεις στον κόσμο. Ως πρόεδρος, εκπροσώπησε την Ορθόδοξη Εκκλησία σε συναντήσεις υψηλού επιπέδου, που διοργάνωσε η Γαλλική Δημοκρατία.

Εκτός από την παρουσία σε διάφορες ιστορικές εκδηλώσεις μνήμης, ομιλούσε συχνά στη Γερουσία και το Κοινοβούλιο όταν προετοιμάζονταν νόμοι, που αφορούσαν όχι μόνον τη θρησκεία, αλλά και την οικογένεια, την εκπαίδευση, το περιβάλλον κ.λπ.

Αυτές οι ακροάσεις ήταν κρίσιμες για την προώθηση της Ορθόδοξης θέσης σε σύγχρονα ζητήματα. Κατά την διάρκεια της θητείας του, είχε δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία, καθώς και τις διπλωματικές αντιπροσωπείες και κατέστησε την Ορθόδοξη Εκκλησία ουσιαστικό και δυναμικό θρησκευτικό παράγοντα στην Γαλλία.

Οι τοπικές του δράσεις έτυχαν διεθνούς εμβελείας, καθώς συχνά κλήθηκε να συνδράμει διεθνείς οργανισμούς με την πείρα του στη διαμεσολάβηση και την οικοδόμηση της ειρήνης.

Ο Μητροπολίτης Εμμανουήλ έχει αφιερώσει στον οικουμενικό διάλογο μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς του, υποστηρίζοντας τη φωνή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, θεολογικά αλλά και κοινωνικά. Στην Γαλλία, συνεργάστηκε στενά με ηγέτες διαφόρων χριστιανικών δογμάτων, ιδιαίτερα ως συμπρόεδρος του Συμβουλίου των Χριστιανικών Εκκλησιών. Κατά τη διάρκεια της COP21 για την κλιματική αλλαγή, που πραγματοποιήθηκε στην Γαλλία, προώθησε μια σειρά από οικουμενικές πρωτοβουλίες.

Η οικουμενική του διακονία εκτείνεται, επίσης, σε όλη την Ευρώπη. Ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέχρι το 2018 ήταν αντιπρόεδρος της Διάσκεψης των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (CEC). Διετέλεσε πρόεδρος της CEC από το 2009 έως το 2013. Επιπλέον, ορίστηκε εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου στους διαλόγους μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Αρχαίων Ανατολικών Χριστιανικών Ομολογιών, καθώς και σε διάφορες διαθρησκειακές και διαχριστιανικές συναντήσεις και αποστολές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γέρων Χαλκηδόνος, χάρη στην τεχνογνωσία του στον διαχριστιανικό και διαθρησκειακό διάλογο, συμμετείχε ενεργά στη διοργάνωση σημαντικών συναντήσεων, όπως η συνάντηση των Ιεροσολύμων μεταξύ Πάπα Φραγκίσκου και Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου (2014) και η συνάντηση στην Λέσβο του Πάπα Φραγκίσκου, του Οικουμενικού Πατριάρχη και του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου.

Επιπλέον, ο Σεβασμιώτατος εκπροσωπεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη στους ακαδημαϊκούς διαλόγους με τον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ. Είναι συμπρόεδρος της Παγκόσμιας Διάσκεψης Θρησκειών για την Ειρήνη (WCRP). Τυγχάνει, επίσης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Κέντρου Διαθρησκειακού και Διαπολιτισμικού Διαλόγου (KAICIID).

Διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην οργάνωση και τη διεξαγωγή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τον Ιούνιο του 2016. Υπήρξε μέλος της αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, προήδρευσε, επίσης, της Επιτροπής που προετοίμασε το Μήνυμα της Συνόδου.

Αλλά και στο ζήτημα της απονομής καθεστώτος Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας διαδραμάτισε μείζονα ρόλο, αφού διετέλεσε Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου με αποστολή να συγκαλέσει και να προεδρεύσει της Ενωτικής Συνόδου στο Κίεβο τον Δεκέμβριο του 2018 και βέβαια εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου συμμετείχε άμεσα σε όλα τα στάδια της σχετικής διαδικασίας.