Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Μακάριος: «Αντί στεφάνου» προς τον Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη

© Mark Petropoulos / Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας

«Η Μήτηρ, Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, το πάνσεπτο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο θρηνεί την απώλεια ενός εκ των επιφανεστέρων Ιεραρχών του και ενός φλογερού υπερασπιστή των απαραγράπτων ιεροκανονικών Του δικαίων, η Ορθόδοξη Θεολογία θρηνεί τον Πρύτανη των θεολόγων και «ημείς οι ζώντες οι περιλειπόμενοι» (Α’ Θεσ. 4, 15) τον σοφό διδάσκαλο και σεβάσμιο αδελφό Ιεράρχη».

Με αυτά τα λόγια ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ.κ. Μακάριος αποχαιρετά τον μακαριστό Μητροπολίτη Γέροντα Περγάμου κυρό Ιωάννη, ο οποίος εκοιμήθη εν Κυρίω την Πέμπτη, 2 Φεβρουαρίου.

Διαβάστε το αποχαιρετιστήριο κείμενο του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας στον Μητροπολίτη Περγάμου

Ο εμβληματικός Ιεράρχης του Οικουμενικού Πατριαρχείου και σεβάσμιος αδελφός και συλλειτουργός, κορυφαίος θεολόγος της εποχής μας και διαπρεπής ακαδημαικός διδάσκαλος, Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου κυρός Ιωάννης (ο Ζηζιούλας), πορεύεται ήδη εκ των παρόντων και λυπηρών προς τα αιώνια και θυμηδή, αναμένων τη Μέλλουσα Βασιλεία και τα Έσχατα, αλήθειες προς τις οποίες ήταν πάντοτε προσανατολισμένη η θεολογική του σκέψη, αφού κατά τα γραφόμενά του: «η ταυτότητα της Εκκλησίας, η υπόστασή της, η οντολογία της είναι Εσχατολογική». Και πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά, αφού ο μακαριστός Ιεράρχης σε όλη του τη ζωή, με απαράμιλλη συνέπεια και πιστότητα, παρέμεινε εκκλησιοκεντρικός, δίχως εκπτώσεις και παραχωρήσεις στα θεμελιώδη εκκλησιολογικά πιστεύματα της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Με ρωμάλεα, πρωτότυπη και βαθιά σκέψη, φιλοσοφικό στοχασμό, στέρεη γνώση της εκκλησιαστικής ιστορίας και της θεολογίας των Πατέρων, ο αοίδιμος Γέροντας Μητροπολίτης Ιωάννης έδωσε νέα και δυναμική πνοή στην Ορθόδοξη Θεολογία, συνέβαλε μοναδικά στη διάλυση συνδρόμων ενδορθόδοξης εσωστρέφειας αλλά και στην αλλαγή της εικόνας της ορθοδόξου Παραδόσεως στο παγκόσμιο θεολογικό γίγνεσθαι.

Συνάμα, στο πρόσωπο του Μητροπολίτου Περγάμου η Ορθόδοξη Θεολογία του 20ου και του 21ου αιώνος συνάντησε την αρμονική σύνθεση της σκέψης των Πατέρων με τις σύγχρονες θεολογικές τάσεις, αλλά και τα αιτήματα του μετανεωτερικού ανθρώπου, ο οποίος αναζητούσε απαντήσεις, που μέσα από τις παραδοσιοκρατικές νόρμες αδυνατούσε να βρεί.

Το έργο του Μητροπολίτου Περγάμου έχει τύχει ευρύτατης αποδοχής και μελέτης, με ένα πλήθος βιβλίων και διατριβών να έχουν παραχθεί από τη μελέτη του, τόσο από ομόδοξους όσο και από ετερόδοξους θεολόγους, δείγμα και αυτό της τεράστιας σπουδαιότητάς του.

Η αποτίμηση του περιεχομένου, του εύρους και της ποιότητας της θεολογικής παραγωγής του κεκοιμημένου Ιεράρχου είναι ένα εγχείρημα, που θα απασχολήσει εντατικά τον θεολόγο του μέλλοντος, ο οποίος από την ασφάλεια της χρονικής απόστασης θα αποκρυσταλλώσει τα συμπεράσματά του.

Ένα όμως, είναι το θεμελιώδες και συστατικό χαρακτηριστικό της θεολογίας του Μητροπολίτου Περγάμου, όπως έχει άλλωστε επισημάνει και η Α. Θ. Π. ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος: «είναι εκκλησιαστική θεολογία, η οποία συνδυάζει την παραδοσιακότητα προς την επικαιρότητα».

Ο μακαριστός Ιεράρχης είτε διαλέγεται και θεολογεί περί του δόγματος, είτε περί της Ευχαριστίας και των Μυστηρίων, είτε περί Συνόδων και Κανόνων, είτε περί του Επισκόπου, είτε περί του προσώπου, είτε περί της Κτίσεως και του ανθρώπου, το κάνει πάντοτε εντός των εκκλησιαστικών πλαισίων, διότι η Εκκλησία συνιστά και περιέχει το όλον.

Η θεολογία του αοιδίμου Ιεράρχου δεν είναι μια θεολογία νοησιαρχική, ατομική – ούτε καν προσωπική θα τολμούσα να πω – αλλά μια θεολογία η οποία κυοφορείται, εκπορεύεται και γεννάται μέσα στην Ευχαριστία και από την Ευχαριστία, ως την κατ᾽ εξοχήν ταυτοτική πραγματικότητα της Εκκλησίας και τον αρτιότερο εικονολογικό αντικατοπτρισμό της Μέλλουσας Βασιλείας, γι᾽ αυτό και παραμένει πάντοτε θεολογία εκκλησιαστική, δηλαδή αυθεντικά ορθόδοξη.

Ο Περγάμου Ιωάννης είχε πνευματικό περιεχόμενο και γι᾽ αυτό άλλωστε κατάφερε σε όλη την πορεία της ζωής του να κρατήσει μία θεολογική και εκκλησιαστική σταθερότητα και πιστότητα, σημαντικό στοιχείο προς μίμηση για τους σύγχρονους του ιερού καταλόγου, των οποίων τα έσχατα – πολλάκις – αποδεικνύουν την πνευματική τους ανεπάρκεια.

Η Μήτηρ, Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, το πάνσεπτο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο θρηνεί την απώλεια ενός εκ των επιφανεστέρων Ιεραρχών του και ενός φλογερού υπερασπιστή των απαραγράπτων ιεροκανονικών Του δικαίων, η Ορθόδοξη Θεολογία θρηνεί τον Πρύτανη των θεολόγων και «ημείς οι ζώντες οι περιλειπόμενοι» (Α’ Θεσ. 4, 15) τον σοφό διδάσκαλο και σεβάσμιο αδελφό Ιεράρχη.

Αιωνία αυτού η μνήμη!!!