Με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού διαπιστώνεται ότι ο ναός του του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου στα Λαγκάδια Γορτυνίας, είναι αρχαίο μνημείο και προστατεύεται από τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Ο ναός του του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου βρίσκεται βρίσκεται στην περιοχή του «πάνω μαχαλά» δίπλα στο αρχοντικό των Δεληγιάννηδων, εντός του οικισμού των Λαγκαδίων, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός και αποτελεί μία από τις τρεις – τέσσερις εστίες της παραδοσιακής τέχνης στον ελληνικό χώρο. Στο ναό αυτό ο Κανέλλος Δεληγιάννης κήρυξε στις 23 Μαρτίου 1821 την επανάσταση.
Ο ναός του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου στα Λαγκάδια είναι ένας εκ των δύο μεγαλύτερων ναών του παραδοσιακού οικισμού. Η αρχική κατασκευή του τοποθετείται στην προεπαναστατική περίοδο, με τη χρήση παραδοσιακών τεχνικών και τρόπων δόμησης της λαγκαδινής ναοδομίας, όπως
α) το περιθύρωμα των εισόδων των ναών με ευρύ άνοιγμα, οριζόντιο λίθινο υπέρθυρο και τύμπανο από ημικυκλικό ανακουφιστικό τόξο, και
β) η απόληξη των κωδωνοστασίων σε πυραμίδα.
Η αρχική του φάση χρονολογείται το 1808 και υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η ανέγερσή τους οφείλεται στον Λαγκαδινό προύχοντα Ιωάννη Παπαγιαννόπουλο-Δεληγιάννη. Πιθανόν να υπέστη καταστροφές από τις επιθέσεις των δυνάμεων του Ιμπραήμ τα έτη 1825-1827, τις οποίες ακολούθησαν επεμβάσεις ανακαίνισης και ανακατασκευής την περίοδο του 1840.
Λόγω των επεμβάσεων σήμερα δεν είναι απολύτως σαφές ποια τμήματα από την αρχική φάση του έτους 1808 διατηρούνται. Εντοιχισμένη επιγραφή στην δυτική όψη του ναού, πιστοποιεί την εμπλοκή του Αντώνη Ρηγόπουλου, του σημαντικότερου πρωτομάστορα της εποχής του και του Ευστάθιου Θεοδώρου στην κατασκευή του.
Ο ναός σύμφωνα με τον Ν. Μουτσόπουλο ανήκε στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυρού.
Ωστόσο σύμφωνα με νεότερη μελέτη, ο αρχικός ναός του έτους 1808 ήταν βασιλική τρίκλιτη τρισυπόστατη, η οποία στην ανοικοδόμηση της μετατράπηκε σε τρουλαία με κωδωνοστάσιο.
Ο τρούλος έχει οκταγωνική μορφή. Οι δύο κεντρικές θύρες εισόδου στη δυτική και νότια πλευρά φέρουν περιθύρωμα με επεξεργασμένους λίθους, ευρύ άνοιγμα, τύμπανο από ημικυκλικό ανακουφιστικό τόξο, ενώ η νότια θύρα φέρει και οριζόντιο λίθινο υπέρθυρο. Ο ναός φέρει επίσης οριζόντιο επιμήκη κοσμήτη και διαθέτει πλούσιο διάκοσμο λιθαναφλύφων στην εξωτερική του όψη με δικέφαλο αετό, ρόδακες, σταυρό, εγχάρακτη απεικόνιση του Αγ.
Γεωργίου κ.α. Το κωδωνοστάσιο, ενσωματωμένο στη νοτιοδυτική πλευρά του ναού απολήγει σε πυραμίδα.
Σύμφωνα με τα παραπάνω και βάσει των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 1α του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153/Α΄/28.6.2002) «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» για οποιαδήποτε εργασία στο Ναό του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου στα Λαγκάδια Δήμου Γορτυνίας, Π.Ε. Αρκαδίας καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο του, απαιτείται προηγούμενη έγκριση από το ΥΠ.ΠΟ.Α κατά τις διατάξεις του Αρχαιολογικού Νόμου.
Πηγή: kalimera-arkadia.gr